قطع نظر چگونه ز جانان کند، کسی؟
از ماه مصر آینه پنهان کند، کسی
در حفظ خنده آن دهن تنگ عاجزست
چون شور حشر را به نمکدان کند، کسی؟
کوته زبان خامه و مکتوب تنگ ظرف
اظهار شوق خود به چه عنوان کند، کسی؟
واصل توان به بحر ازین جویبار شد
با تیغ چون مضایقه در جان کند، کسی؟
دردی است درد عشق ز جان خوشگوارتر
این درد را برای چه درمان کند، کسی؟
بستن نظر ز تازه خطان بی بصیرتی است
چون در بهار پشت به بستان کند، کسی؟
تا ممکن است گوشه گرفتن ز مردمان
اوراق عمر را چه پریشان کند، کسی؟
در حفظ عشق، پرده ناموس عاجزست
چون ماه را نهفته به دامان کند، کسی؟
در شوره زار، تخم ندامت ثمر دهد
افتادگی چرا به خسیسان کند کسی؟
عمر دوباره یافت زلیخا ز ماه مصر
اوقات به که صرف عزیزان کند، کسی
تا می توان ز تیغ شهادت حیات یافت
لب تر چرا به چشمه حیوان کند، کسی؟
تا می توان شدن هدف سنگ کودکان
از شهر رو چرا به بیابان کند، کسی؟
در تنگنای جسم زند دل چه دست و پا؟
در عرصه تنور چه طوفان کند، کسی؟
با خلق حرف سخت زدن از جنون بود
اطفال را چه سنگ به دامان کند، کسی؟
یوسف شنیده ای که ز اخوان چها کشید
صائب چه اعتماد به اخوان کنند، کسی؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی دشواری‌های عشق و ارتباط با معشوق می‌پردازد. شاعر در ابیاتی به این نکته اشاره می‌کند که هیچ‌کس نمی‌تواند به راحتی از عشق و ماهیت آن فرار کند، زیرا دل‌باختگی و عشق در ذات آدمی نهفته است.
وی همچنین به مفاهیم مختلفی همچون ناتوانی در حفظ عشق، درد عشق، و بی‌فایده بودن تلاش برای دوری از آن اشاره می‌کند. شاعر با استفاده از تصاویری چون دریای عشق و بندگی به تشریح این موضوع می‌پردازد که چگونه انسان نمی‌تواند به‌سادگی از عشق بگذرد و ناتوانی در اذعان به احساسات خود را به تصویر می‌کشد.
در نهایت، ابیات به این نتیجه می‌رسند که امید به ارتباط حقیقی و عدم اعتبار به خیانت و نادرستی در روابط انسانی، از ضرورت‌هاست. شاعر با اشاره به حوادث داستانی، مانند ماجرای یوسف و زلیخا، به تنهایی و مشکلاتی که عشق می‌تواند به همراه آورد پرداخته و از دشواری‌های زندگی و روابط انسانی سخن می‌گوید.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس نمی‌تواند به سادگی از محبوبش چشم‌پوشی کند یا زیبایی او را از دیگران پنهان سازد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که نگه داشتن لبخند و خوشحالی در شرایط سخت و غیرممکن مانند این است که بخواهیم شور و شوق زندگی را در نمکدان نگه داریم. در واقع، این توصیف نشان می‌دهد که تلاش برای حفظ احساسات مثبت در شرایط نامناسب، کار آسانی نیست و انسان نمی‌تواند به سادگی آنها را کنترل کند.
هوش مصنوعی: وقتی قلم و نوشته‌ها قادر نیستند که عشق و شوق عمیق یک فرد را به طور کامل بیان کنند، چه کسی می‌تواند احساسات واقعی‌اش را به خوبی توصیف کند؟
هوش مصنوعی: واصل به حوضی کوچک وارد شد که توانایی ورود به دریا را داشت. اما آیا کسی می‌تواند با تیغ (یا سلاح) خود بر سر موانعی که بر سر راهش قرار دارد، پبروز شود و جان خودش را به خطر بیندازد؟
هوش مصنوعی: عشق یک درد عمیق و شیرین است که از جان هم می‌گذرد و هیچ‌کس نمی‌داند برای چنین دردی چه درمانی وجود دارد.
هوش مصنوعی: بستن چشم‌ها بر روی زیبایی‌های نوظهور، نشانه‌ی نادانی است، مثل این که در بهار کسی پشت به باغ کند و از زیبایی آن بی‌خبر بماند.
هوش مصنوعی: تا جایی که می‌توانی از مردم دوری کن، زیرا این امر می‌تواند زندگی‌ات را پر از آشفتگی کند.
هوش مصنوعی: در نگهداری عشق، پرده‌ی غیرت ناتوان است؛ زیرا مانند این است که کسی بخواهد ماه را در دامن خود پنهان کند.
هوش مصنوعی: در زمین‌های بی‌حاصل، اگر بذر ندامت کاشته شود، نتیجه‌ای نخواهد داشت. چرا کسی باید به افرادی که به خودشان نمی‌رسند، اهمیت بدهد؟
هوش مصنوعی: زلیخا در مصر زمانی دوباره جوانی و نشاطی پیدا کرد که عمرش صرف عشق و محبت عزیزانش شود، کسی که نمی‌تواند این لحظات را هدر دهد.
هوش مصنوعی: انسان تا جایی که می‌تواند باید از فرصت‌های مهم زندگی استفاده کند و به جای اینکه به خوشی‌های زودگذر دنیا فکر کند، باید به دنبال چیزهای بزرگ‌تر و با ارزش‌تر باشد. چرا کسی باید به چیزهای کم‌ارزش و گذرا مثل آب حیات بپردازد در حالی که می‌تواند با شجاعت و غیورانه زندگی کند؟
هوش مصنوعی: تا زمانی که ممکن است، هدف سنگ‌پرانی بچه‌ها از شهر چیست که کسی به بیابان برود؟
هوش مصنوعی: وقتی دل در قید و بند جسم قرار دارد، چه کاری از دستش برمی‌آید؟ در شرایط سخت و دشوار، چه قدرتی می‌تواند نشان دهد؟
هوش مصنوعی: صحبت کردن با افراد به طرز سخت و دشوار نشانهٔ دیوانگی است. مگر می‌شود که کسی بچه‌ها را به حال خود رها کند، مانند اینکه سنگی بر دامانشان بیفتد؟
هوش مصنوعی: یوسف، آیا داستان سختی‌هایی که برادرانش برایش به وجود آوردند را شنیده‌ای؟ صائب، چه کسی می‌تواند به این برادران اعتماد کند؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.