چون طفلان کس به هر افسانه تا کی واکند گوشی؟
کند پرپنبه غفلت اگر پیدا کند گوشی
زبان مصرع پیچیده اسرار فهمیدن
ز گوش سرنمی آید مگر دل وا کند گوشی
سیه شد پرده گوشم چو برگ لاله، می خواهم
دم گرمی که از نور سخن بینا کند گوشی
ز بی پروایی همصحبتان چون غنچه خاموشم
دهانی پر سخن دارم اگر پروا کند گوشی
شرر می ریزد از تیغ زبان چون تیشه عاشق را
دلی از سنگ می باید به درد ما کند گوشی
به آسانی درین دریا سخن چون مستمع یابد؟
که گوهر را شود دل آب تا پیدا کند گوشی
حباب ساده دل بیجا دهن پرباد می سازد
به گفت وگوی هر بی مغز کی دریا کند گوشی؟
تواند بی تائمل یافت راز سینه خم را
زبان فهمی اگر بر قلقل مینا کند گوشی
کسی را می رسد شاهی که گر موری سخن گوید
به انداز شنیدن چون سلیمان وا کند گوشی
کف دعوی چو صبح کاذب از لب پاک می سازد
به جوش سینه عاشق اگر دریا کند گوشی
زبان نکته پردازی است هر خاری درین گلشن
چگونه فهم حرف یک جهان گویا کند گوشی؟
به انشای سخن صائب عبث چون غنچه می پیچی
که را داری ز اهل دل به این انشا کند گوشی؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان دشواریهای فهم و درک عمیق معانی کلمات و سخنان میپردازد. شاعر اشاره دارد که بسیاری از افراد بنا به نادانی یا غفلت، توانایی شنیدن و درک سخنان عمیق را ندارند. او به علاقهمندی و تلاش برای فهم حقیقت از طریق شنیدن و گوش دادن به سخنان حکمتآمیز تأکید میکند. همچنین، به این نکته اشاره میشود که اگر دل و گوش کسی آمادگی نداشته باشد، حتی بهترین سخنان نیز در او تأثیری نخواهد گذاشت. شاعر بیان میکند که برخی افراد با ظاهری زیبا و گفتاری شیرین، ممکن است حرفهای بیمغز بزنند و تنها شنیداری سطحي از معانی را ارائه دهند، در حالی که برای درک واقعی و عمیقتر از سخنان، نیاز به دل و گوش هوشمند داریم. نهایتاً، شاعر به این نتیجه میرسد که سخن بدون فهم، ارزشی ندارد و تنها افرادی که دلشان برای فهمیدن باز است میتوانند از این گوهرها بهرهمند شوند.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به بیخبری و غفلت انسانها اشاره دارد. وقتی که انسانها مانند کودکان به داستانها و افسانههایی گوش میدهند که هیچ واقعیتی ندارند، آگاهی و درک واقعیات را از دست میدهند. اگر گوش آنها بر روی حقایق زندگی باز شود، این غفلت و بیخیالی به نوعی از بین میرود و مانند پرپنبهای میشود که ظاهراً سبک است اما میتواند به راحتی توجه را جلب کند. در واقع، این اشاره دارد به این که اگر انسانها دقت بیشتری به واقعیتهای زندگی داشته باشند، میتوانند از خواب غفلت بیدار شوند.
هوش مصنوعی: برای درک عمیق حقایق و اسرار، فقط گوش کردن کافی نیست و باید دل را باز کنیم تا بتوانیم به درستی بشنویم و بفهمیم.
هوش مصنوعی: پرده گوشم مانند برگ لاله سیاه شده است، میخواهم صدای گرمی که از نور صحبت میکند، به گوشم برسد و مرا آگاه کند.
هوش مصنوعی: من از بیتوجهی همصحبتان مانند غنچهای خاموش هستم، اما اگر کسی به سخنانم توجه کند، دهنی پُر از حرف و حدیث دارم.
هوش مصنوعی: زبان مانند تیغی است که از آن آتش میریزد و عشق را مانند تیشهای بر دل سنگین میزند؛ بنابراین برای تحمل درد عشق، باید دلی که توانایی این درد را داشته باشد پیدا کرد.
هوش مصنوعی: در این دنیا، چطور ممکن است کسی به راحتی به سخن دیگران گوش بدهد؟ اینگونه است که دل افراد مانند آب زلال میشود تا بتوانند حقیقت را بشنوند و درک کنند.
هوش مصنوعی: حباب بیچاره و ساده بدون دلیل، با باد پر میشود و به سخن گفتن با هر بیمغزی ادامه میدهد. اما آیا دریا میتواند به این حرفها گوش دهد؟
هوش مصنوعی: اگر کسی با دقت و توجه گوش کند، میتواند راز دلهای پنهان را بفهمد. مثل این که اگر به صدای آرام و لطیف مینا توجه کند، میتواند به عمق معنی و احساسات درونی پی ببرد.
هوش مصنوعی: فقط کسی سزاوار مقام رفیع و بزرگی است که حتی اگر یک مورچه هم حرفی بزند، به اندازهای به آن اهمیت دهد که مانند سلیمان گوشش را برای شنیدن باز کند.
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که وقتی عشق واقعی در دل عاشق جوش میزند، مانند صبح کاذب نمیتواند بیاساس باشد. عشق همچون دریا است که توجه و عمق خاصی دارد و نمیتوان آن را نادیده گرفت. در این حالت، صحبتها و ادعاهای عاشق مانند روشنایی نخستین صبح، واقعی و حقیقی میشوند و نشاندهندهٔ احوالات درونی او هستند.
هوش مصنوعی: زبان مانند یک نکته سنج است که حتی کوچکترین اتفاقات و جزئیات را در این باغ زیبا تحلیل میکند. حالا سوال اینجاست که چگونه ممکن است گوش انسانی بتواند سخنان و مفاهیم یک عالم را درک کند؟
هوش مصنوعی: این شعر به این معناست که وقتی سخن بیهوده و بدون اهمیت را با زیبایی و ظرافت بیان میکنید، مثل اینکه در حال پیچیدن غنچهای هستید. اما در این میان، هیچکس از دلسوختگان و اهل محبت به سخنان شما توجهی نمیکند و گوش به آن نمیدهند. پس بهتر است به جای تمرکز بر سخنانی که بیفایده است، بر افکار و عواطف عمقدار و اثرگذار کار کنید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ازین مجلس نمی خیزد دمی کاحیا کند گوشی
پیاله چشم بگشاید صراحی واکند گوشی
گران شد حسن شمع از بذله سنجان مطربی خواهم
که از تحریر گلبانگ غزل گویا کند گوشی
اگر می در خروش آید دم مطرب به جوش آید
[...]
نوای پرده سوزم، از کجا پیدا کند گوشی؟
زبان فهمی نمی یابم، که از دل وا کند گوشی
نمک ریزد به دامن داغ دل را پرده ی گوشش
اگر بلبل به این گلبانگ شور افزا کند گوشی
زبان ای خامهٔ شیرین نوا، خامش چرا داری؟
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.