فلک یک حلقه چشم است اگر صاحب نظر باشی
تویی آن چشم را مردم اگر روشن گهر باشی
به همت می توانی قطع کردن آسمان ها را
چرا با این چنین تیغی نهان زیر سپر باشی؟
روان شو چون شراب صبح در رگهای مخموران
گره تا چند بر یک جای چون آب گهر باشی؟
تمنای تو دارد نعل در آتش عزیزان را
چو یوسف چند زندانی در آغوش پدر باشی؟
پریشان می کنی از فکر گوهر قطره خود را
نمی دانی که خود را جمع اگر سازی گهر باشی
ز برگ لاله می آید به گوش این مژده عاشق را
که داغ از سینه می روید اگر خونین جگر باشی
براندازد چو اخگر از گریبان قبضه خاکت
اگر چون آفتاب گرمرو روشن گهر باشی
اگر شب را نداری زنده صائب جهد کن باری
فلک را تیر روی ترکش از آه سحر باشی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوعاتی همچون خرامش و جوهر وجود انسان میپردازد. شاعر میگوید که اگر نگاهی عمیق به دنیا داشته باشی، میتوانی به عمق زندگی پی ببری. او به قدرت انسان در تغییر و تأثیر بر آسمانها اشاره میکند و توصیه میکند که باید مانند شراب در رگها جاری شوی و از امکانات خود بهرهبرداری کنی. شاعر همچنین به عشق و آرزو اشاره میکند و میگوید که اگر خود را در چنگال سرنوشت رها نکنی، میتوانی به چیزی بزرگتر دست یابی. در نهایت، او بر لزوم تلاش و کوشش در زندگی تأکید دارد و میگوید که باید با شجاعت با چالشها روبرو شوی.
هوش مصنوعی: اگر به دنیای پیرامونت با دقت و بصیرت نگاه کنی، متوجه خواهی شد که آسمان فقط یک حلقه از چشم است. اگر فردی صاحب نظر و آگاه باشی، آن چشم تو هستی که دنیا را میبیند و اگر درونت با ارزش و نورانی باشد، مردم نیز این روشنی را خواهند دید.
هوش مصنوعی: با تلاش و ارادهات میتوانی آسمانها را نیز بشکافی، پس چرا با این سلاح پنهانی و زیر چتر محافظت خود را محدود کنی؟
هوش مصنوعی: روح خود را آزاد کن و مانند شراب صبحگاهی که در رگهای شبزندهداران جاری میشود، جریان پیدا کن. تا کی میخواهی در یک مکان ثابت بمانی و همچون آب در جویبار ساکن باشی؟
هوش مصنوعی: عزیزان در آتش ناله میکنند و آرزوی تو را دارند، مانند یوسف که در زندان به انتظار آغوش پدرش بود. آیا تو میتوانی به این وضعیت پاسخ دهی؟
هوش مصنوعی: تو با افکار آشفتهات، خود را به دردسر میاندازی و نمیدانی که اگر خود را سر و سامان دهی، میتوانی چون جواهر درخشان باشی.
هوش مصنوعی: این بیت به ما خبر میدهد که از برگهای لاله پیامی به عاشق میرسد، که نشان میدهد اگر دل شکسته و خونین جگر باشد، احساسات و دردهای درونیاش به بیرون خواهند آمد. در واقع، این یک نوید به عاشقان است که نشان از عمق عشق و رنج دارد.
هوش مصنوعی: اگر تو چون آفتاب درخشان و گرم باشی، آنگاه میتوانی همچون ذرهای خاک، هر چیزی را از خود دور کنی.
هوش مصنوعی: اگر شب را تجربه نکردهای، تلاش کن تا به حقیقت دست یابی. به یاد داشته باش که امید و آرزو همچون تیرِ خنجر در دست توست که میتواند روزی روشن را برایت به ارمغان بیاورد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ز راه دوستی گفتم: دلم را چاره بر باشی
چه دانستم که در کارم ز صد دشمن بتر باشی؟
دل سخت تو کی بخشد بر آب چشم بیدارم؟
چو آنساعت که من گریم تو در خواب سحر باشی
گرم روزی دهی کشتن به زاری، بنده فرمانم
[...]
چو یاقوت از زمین هم در وطن گر پست تر باشی
ازان بهتر که در غربت به روی تخت زر باشی
به تعریف پدر شد منحصر حرف تو در مجلس
چه خواهی گفت اگر مانند عیسی بی پدر باشی
چو شبنم به که فارغ از امید بال و پر باشی
به دامان نگاه آویزی و صاحب نظر باشی
ره از خویش رفتن راست تا درگاه دل باشد
ز حال دل خبر یابی گر از خود بی خبر باشی
گذارد تیغ قاتل همچو موج از گرمی خونم
[...]
توکز رخ شمع طور و چشم جان، نور نظر باشی
چه خواهد شد سرت گردم، شب ما را سحر باشی؟
دو عالم از فروغ روی او، یک چشم بینا شد
نبینی روی هجران را، اگر صاحب نظر باشی
سروش مقدم جانان رسید، از بال پروازت
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.