وصفِ زلفِ یار عاجز میکند تقریر را
دوریِ این راه، کوته میکند شبگیر را
چشمِ حیران راست دایم حسن در مدِ نظر
عکسِ پا برجا بود آیینهٔ تصویر را
مور چون در خرمن افتد دست و پا گم میکند
نیست ممکن سیرْ دیدن حسنِ عالمگیر را
میکند وحشت سگِ لیلی همان از سایهاش
گرچه مجنون کرد رام خود پلنگ و شیر را
کفرِ نعمت میکند رزقِ حلالِ خود حرام
طفل از پستان گزیدن میکند خون شیر را
در دلِ آهن کند فریادِ مظلومان اثر
ناله از زندانیان افزون بود زنجیر را
از تحمل دشمنِ خونخوار گردد مهربان
گردنِ تسلیم میریزد دمِ شمشیر را
دعویِ حق را کند باطل گناهِ بیشعور
عذرِ نامقبول، ثابت میکند تقصیر را
از ثباتِ پا توان بر دشمنان فیروز شد
مینشاند یک هدف بر خاک، چندین تیر را
سرو صائب از هجومِ قمریان بالَد به خویش
از مریدان بادِ نخوت میفزاید پیر را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نکات مختلفی از عشق، رنج، و تضادهای انسانی اشاره دارد. شاعر از زیبایی زلف یار و تاثیر آن بر انسان میگوید و بیان میکند که دوری از معشوق باعث سختی و کوتاهی زندگی میشود. چشمهای حیران از زیبایی و جاذبه معشوق نمیتوانند به سادگی به حقیقت نگاه کنند. اشاره به زحمات و دردهای عاشق و مظلومان نیز در جای خود به تصویر کشیده شده است. در نهایت، شاعر به موضوع تسلیم در برابر دشمن و پایداری در برابر ناملایمات اشاره میکند و میگوید که از ثبات و پایداری میتوان بر دشمنان پیروز شد. این شعر به طور کلی به پیچیدگیهای عشق، ظلم و مقاومت در برابر سختیها میپردازد.
هوش مصنوعی: توصیف و شرح زیبایی موهای محبوب آنقدر دشوار است که هر سخنی را ناتوان میسازد، و دوری از این مسیر، شب را برای ما کوتاهتر میکند.
هوش مصنوعی: چشمِ حیران همیشه مشغول تماشای زیبایی است و تصویر دائماً در دلم پیش چشمم باقی میماند، مانند تصوّری که در آینه نقش بسته است.
هوش مصنوعی: وقتی که مور در انبوهی از خرمن گندم بیفتد، دچار سردرگمی میشود و نمیتواند به خوبی زیباییهای بزرگ و جهانی را ببیند.
هوش مصنوعی: سگ لیلی از سایهاش هم میترسد، هرچند که مجنون توانسته پلنگ و شیر را به آرامش درآورد.
هوش مصنوعی: کسی که نعمتهایش را نادیده میگیرد و قدر آنها را نمیداند، روزی حلال خود را به حرام تبدیل میکند. مانند کودکی که به جای تغذیه از شیر مادر، به خون او آسیب میزند و باعث ضرر خود میشود.
هوش مصنوعی: فریاد مظلومان در دل آهن تأثیر میگذارد و ناله زندانیان به اندازهای زیاد است که زنجیرها را تحت تأثیر قرار میدهد.
هوش مصنوعی: به خاطر دستوپنجه نرم کردن با دشمنی خشن و بیرحم، انسان میتواند به طرز عجیبی مهربان شود و ارادهاش را در مقابل تهدیدات قویتر از خودش نادیده بگیرد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که نادانی و بیفکری باعث میشود که کسی تلاش کند حق را نادیده بگیرد و به بهانههای ضعیف و نامناسب از خود دفاع کند. در واقع، این عذری که ارائه میدهد، نه تنها پذیرفته نمیشود، بلکه نشاندهنده تقصیر و ضعف اوست.
هوش مصنوعی: با استقامت و استحکام پا، میتوان بر دشمنان پیروز شد و با تمرکز بر یک هدف، چندین تیر به آن نشانه رفت.
هوش مصنوعی: سرو زیبا با حملهی پرندگان خُردی به خود، از مریدان خود که در حال تکبر هستند، از استادش جدا میشود و به او اهمیت بیشتری میدهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
با جوانی سر خوش است این پیر بی تدبیر را
جهل باشد با جوانان پنجه کردن پیر را
من که با مویی به قوّت برنیایم ای عجب
با یکی افتادهام کو بُگسلد زنجیر را
چون کمان در بازو آرد سروقدِ سیمتن
[...]
دیدمش در دل نهفتم آه بیتأثیر را
در کمان از بس که دزدیدم شکستم تیر را
پای رفتن نیست زین بزمم که در بیرون در
بخت دارد در کمین هجر گریبان گیر را
خوشدل از غیرم که در بزم وصال او نیافت
[...]
ضعف طالع برده از من قوت تدبیر را
برنتابد از خرابی خانهام تعمیر را
گر چنین شاداب از خون شهیدان میشود
آب پیکان سبز خواهد کرد چوبِ تیر را
کی دگر از خانهٔ چشمم قدم بیرون نهی
[...]
سهل مشمر همتِ پیرانِ با تدبیر را
کز کمان بال و پر پرواز باشد تیر را
دشمنِ خونخوار را کوته به احسان ساز، دست
هیچ زنجیری به از سیری نباشد شیر را
حسن را خطِ غبارش بینیاز از زلف کرد
[...]
برق عشق آمد که سوزد خرمن تدبیر را
با گریبان کار افتد دست دامنگیر را
نام من در دفتر اهل شهادت داخل است
کرده ام روشن سواد جوهر شمشیر را
پاسبان مستی ما نیست غیر از تیغ عشق
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.