پاک گوهر را سزوارست اوج اعتبار
در سواری می رسد فیض نگین نامدار
همت دریادلان ظاهر به دولت می شود
در بلندی گوهر افشان می شود ابر بهار
برگ را در بر گریزاز خودفشاندن جود نیست
درهم و دینار را در زندگانی کن نثار
از زر و گوهر تهی چشمان نمی گردند سیر
نقش، جوی خشک باشد در عقیق آبدار
دل سیاهان را چه سود از طره دستار زر؟
گور ظلمانی نگردد روشن از شمع مزار
غافل از وقت زوال خود زسر گرمی شده است
آن که چون خورشید می نازد به اوج اعتبار
جوشن داود گردد سینه چون پر رخنه شد
دل دونیم از درد چون گردید، گردد ذوالفقار
از بدان نیکی، بدی از نیکوان شایسته نیست
راستی عیب نمایان می شود در تیر مار
هر که صائب بار دوش خلق گردد چون سبو
در شکستش سنگ می بندد کمر در کوهسار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تجلیل از ارزش و اعتبار انسان‌های بزرگ و نیکوکار می‌پردازد. شاعر بر این نکته تاکید دارد که افراد با همت و دلیر، به دور از خودخواهی و دنیامداری، می‌توانند به اوج اعتبار برسند. او به این باور می‌رسد که ثروت مادی (مثل زر و گوهر) تا زمانی که با سخاوت و نیکی همراه نباشد، ارزش واقعی ندارد و دل‌های سیاهان هیچ‌گاه از زیبایی‌ها بهره‌مند نمی‌شوند. همچنین، از انتقادات و مشکلات زندگی نمی‌توان گریز کرد، و کسی که به خود می‌بالد، در نهایت به زوالی گرفتار خواهد شد. در پایان، شاعر می‌گوید که نیکی و صداقت در کردار انسان‌ها خود را نشان می‌دهد و هر که سنگینی بار دیگران را بر دوش گیرد، باید با مشکلات و سختی‌ها دست و پنجه نرم کند.
هوش مصنوعی: نگین باارزش و باخصیصه‌ای که به خوبی و پاکی خود شناخته شده، شایسته است که به بالاترین مقام و اعتبار برسد. در این مسیر، نعمت و برکت خاصی که او را می‌شناسد، به او کمک می‌کند تا به این ارتفاع دست یابد.
هوش مصنوعی: افراد شجاع و باهمت در میدان‌های بزرگ به موفقیت می‌رسند، همان‌طور که در فصل بهار، باران‌ها زمین را سیراب کرده و باعث زیبایی طبیعت می‌شوند.
هوش مصنوعی: برگ را از خود دور انداختن، کار نیکو و سخاوت نیست. همچنین در زندگی باید از مال و ثروت خود برای دیگران خرج کرد و نثار کرد.
هوش مصنوعی: چشمان انسان‌ها هرگز از زیورآلات و جواهرات سیر نمی‌شوند، مانند خشکی که در یک سنگ عقیق شفاف و باطراوت وجود ندارد.
هوش مصنوعی: دل‌های سیاه و بداندیش از زیبایی و زرق و برق نمی‌توانند بهره‌ای ببرند. همچنانکه گورهای تاریک و ظلمانی هم با روشنایی شمع آرامش نمی‌یابند.
هوش مصنوعی: کسی که از زمان زوال و فروپاشی خود بی‌خبر است، به دلیل غرور و خودبینی به اوج اعتبارش می‌بالد، مانند خورشید که در اوج خود می‌درخشد.
هوش مصنوعی: وقتی سینه‌ام مثل زره داوود می‌شود و قلبم از درد شکسته می‌شود، آن‌گاه مانند ذوالفقار آماده مقابله با مشکلات و سختی‌ها می‌شوم.
هوش مصنوعی: اگر کسی از بدی‌های دیگران، نیکویی را به نمایش بگذارد، این کار از انسان‌های نیکو شایسته نیست. حقیقت در نهایت آشکار می‌شود، مانند عیبی که در تیر مار قابل دیدن است.
هوش مصنوعی: هر کس که به دوش مردم مسئولیت‌ها را حمل کند، باید مانند سبویی باشد که وقتی می‌شکند، برای جلوگیری از نفوذ آب، همواره وزنه‌ای را بر گردن خود می‌آویزد. او به‌ویژه در مواقع سختی و چالش‌ها باید بهتر از دیگران عمل کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
نافه دارد زیر اندر گشاده بی شمار
لاله دارد زیر نافه در شکسته صد هزار
خانمان از رنگ و بوی او همیشه چون بهشت
روزگار از تار و پود او شکفته چون بهار
چشم زی رویش نگه کرد اندرو لاله شکفت
[...]
هر سپاهی را که چون محمود باشد شهریار
یمن باشد بر یمین ویسر باشد بریسار
تیغشان باشد چو آتش روز و شب بد خواه سوز
اسبشان باشد چوکشتی سال و مه دریا گذار
از عجایب خیمه شان با شد چو دریا وقت موج
[...]
ای خداوندان مال العتبار الاعتبار
ای خداوندان قال الاعتذار الاعتذار
پیش ازاین کاین جان عذرآورفروماند ز نطق
پیش از آن کین چشم عبرت بین فرو ماند زکار
توبه پیش آرید و نادم از گُنه کاری خویش
[...]
بار دیگر بر ستاک گلبن بی برگ و بار
افسر زرین بر آرد ابر مروارید بار
گاه مینا زینت آرد زو نگار بوستان
گاه مرجان زیور آرد زو عروس مرغزار
غنچه سازد باغ را پر گلبن از مینا و زر
[...]
ابر آذاری برآمد از کران کوهسار
باد فروردین بجنبید از میان مرغزار
این یکی گل برد سوی کوهسار از مرغزار
وان گلاب آورد سوی مرغزار از کوهسار
خاک پنداری به ماه و مشتری آبستنست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.