چون گذارد خشت اول بر زمین معمار کج
گر رساند بر فلک، باشد همان دیوار کج
می کند یک جانب از خوان تهی سرپوش را
هر سبک مغزی که بر سر می نهد دستار کج
زلف کج بر چهره خوبان قیامت می کند
در مقام خود بود از راست به، بسیار کج
راستی در سرو و خم در شاخ گل زیبنده است
قد خوبان راست باید، زلف عنبر بار کج
نیست جز بیرون در جای اقامت حلقه را
راه در دلها نیابد چون بود گفتار کج
فقر سازد نفس را عاجز، که چون شد تنگ راه
راست سازد خویش را هر چند باشد مار کج
قامت خم بر نیاورد از خسیسی نفس را
بیش آویزد به دامن ها چو گردد خار کج
هست چون بر نقطه فرمان مدار کاینات
عیب نتوان کرد اگر باشد خط پرگار کج
در نیام کج نسازد تیغ قد خویش راست
زیر گردون هر که باشد، می شود ناچار کج
می تراود از سراپای دل آزاران کجی
باشد از مرغ شکاری ناخن و منقار کج
از تواضع کم نگردد رتبه گردنکشان
نیست عیبی گر بود شمشیر جوهردار کج
وسعت مشرب، عنان عقل می پیچد ز راه
موج را بر صفحه دریا بود رفتار کج
گریه مستانه خواهد سرخ رویش ساختن
از درختان تاک را باشد اگر رفتار کج
راست شو صائب نخواهی کج اگر آثار خویش
سایه افتد بر زمین کج، چون بود دیوار کج
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نقد و تحلیل وضعیتهای نادرست و کجرویها میپردازد. شاعر اشاره میکند که اگر پایهگذاری نادرستی انجام شود، نتیجه نیز کج و معیوب خواهد بود. او به تأثیرات منفی عدم راستی در زندگی و اخلاق میپردازد و به این نکته میرسد که هر گونه کجی و فساد در رفتار و اخلاق، عواقب بدی به همراه دارد. همچنین در شعر به زیباییها و ویژگیهای مطلوب اشاره میشود که باید در مسیر درست قرار گیرند تا به کمال برسند. در نهایت، شاعر تأکید میکند که اگر انسانها بخواهند به اهداف صحیح و راستین دست یابند، باید به درستی رفتار کنند و از کجیها دوری کنند.
هوش مصنوعی: وقتی معمار، نخستین خشت را کج بر زمین بگذارد، اگرچه به آسمان هم برسد، دیوار در نهایت کج خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر کس که با بیفکری و سهلانگاری خود را به زحمت میاندازد، چیزی از نعمتها و هدایا را از دست میدهد، زیرا او به سادگی دچار اشتباه میشود و به جای رسیدن به مقصد، خود را در بیخبری نگه میدارد.
هوش مصنوعی: موهای فرفری و زیبایی که بر چهره زیبا میافتد، مانند قیامتی است که در دنیای خود قرار دارد. این موها از طرف راست بسیار کج به نظر میآیند.
هوش مصنوعی: در واقع، زیبایی در قامت و حالت شاخسار گل جلوهگری میکند. برای داشتن زیبایی واقعی، قد و قامتی راست و شیک لازم است، در حالی که زلفهای خوشبو باید به شکل موزونی آراسته شوند.
هوش مصنوعی: تنها چیزی که خارج از درب زندگی وجود دارد، به درون دلها راهی نمییابد. چون اینگونه سخن گفتن، نادرست و منحرف است.
هوش مصنوعی: فقر انسان را ناتوان میکند، به نحوی که وقتی در تنگنا قرار میگیرد، خود را به گونهای تغییر میدهد تا بتواند از پس مشکلات برآید، حتی اگر این تغییر در عمل نادرست و منفی باشد.
هوش مصنوعی: تنها کسانی که از خساست و بخل دوری میکنند به شکوفایی میرسند و به دیگران میتوانند کمک کنند. اگر در زندگیتان درختی بارور باشید، دیگران از میوههای شما بهرهمند خواهند شد. اما اگر کجروی و خودخواهی در رفتار شما باشد، خواهید دید که مانند خارهای بیهوده به زمین خواهید افتاد.
هوش مصنوعی: اگر همهی عالم تحت تأثیر یک فرمان باشند، هر گونه نقصی را نمیتوان به آن نسبت داد، حتی اگر خطی که رسم میشود دچار انحراف باشد.
هوش مصنوعی: اگر کسی قدش راست باشد و به طبع خود حالت کج نداشته باشد، در زندگی و زیر آسمان به ناچار به نوعی کج خواهد شد؛ زیرا شرایط و اوضاع میتواند بر روی او تأثیر بگذارد و او را به سمت انحراف بکشاند.
هوش مصنوعی: از دل افرادی که آزار میرسانند، ضعف و آسیب بروز میکند، مانند این که به یک پرنده شکاری آسیب میزند و آن باعث میشود که ناخن و منقار او نیز کج شود.
هوش مصنوعی: از فروتنی و تواضع کسی مقامش کاهش نمییابد. هیچ اشکالی ندارد اگر شمشیر با ارزش و گرانبهایی به صورت کج باشد؛ این به معنای ضعف آن نیست.
هوش مصنوعی: وسعتی که در دل انسان وجود دارد، باعث میشود که عقل از مسیر خود منحرف شود. مانند این است که امواج دریا بر روی سطح آب به شکل نامنظمی حرکت میکنند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به خاطر عشق و شور و ناز تعبیر کند، و به حالتی شاداب و سرخروی درآید، به مانند میوههای درختان انگور است که اگر به درستی رفتار نکنیم، ممکن است که از مسیرشان منحرف شوند.
هوش مصنوعی: اگر راست و درست زندگی کنی، دیگر نیازی به خم و کج بودن نیست. زیرا اگر نشانهها و آثار تو ناخوشایند و نادرست باشند، مانند سایهای بر زمین کج میافتند، دقیقا مانند دیواری که به سمت کج شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ریزد از هر حلقهٔ آن زلف عنبر بار کج
صاف کیفیت به رنگ ساغر سرشار کج
ای که با قد دو تا مست شراب غفلتی
خواب راحت می کنی در سایهٔ دیوار کج
مستی چشم تو از کج کج نگاهی ظاهر است
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۱۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.