در کاروان ما جرس قال و قیل نیست
در عالم مشاهده راه دلیل نیست
عیبی به عیب خود نرسیدن نمی رسد
گر ثقل خود ثقیل بداند ثقیل نیست
بگریز در خدا ز گرانان که کعبه را
اندیشه از تسلط اصحاب فیل نیست
چرخ کبود دشمن فرعونیان بود
ورنه کلیم را خطر از رود نیل نیست
گردون سیاه کاسه ز طبع خسیس توست
هر جا طمع وجود ندارد بخیل نیست
زاهد به آب رانده پندار باطل است
ورنه شراب تلخ کم از سلسبیل نیست
در گوش عارفی که بود هوش پرده دار
یک برگ بی صدای پر جبرئیل نیست
بازیچه محیط حوادث شود چو موج
در دست هر که لنگر صبر جمیل نیست
صائب خموش چون نشود پیش اهل حال؟
آنجا مجال دم زدن جبرئیل نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تأملات عمیق در مورد حقیقت، معانی زندگی و معضلات انسانی میپردازد. شاعر به نبود جدال و حاشیه در کاروان روحانی خود اشاره میکند و بر ارتباط مستقیم با عالم مشاهده تأکید دارد. او بر این باور است که عیبهای خود را نمیتوان به راحتی دید و اگر فرد نسبت به بار خود آگاه باشد، بار او سنگین نخواهد بود. همچنین، از گرانان و دلبستگیهای دنیوی فرار میکند و به جستجوی خداوند دعوت میکند.
شاعر به روشنی نشان میدهد که دشمنیها و مشکلات ناشی از طبیعت انسان و خواستههای اوست و در جایی که طمع و فقر وجود نداشته باشد، بخیل بودن معنا ندارد. او زهد و معنویت را در عرصههای زندگی بررسی کرده و از حقیقتی عمیقتر در مورد شراب و لذتهای روحانی سخن میگوید. در نهایت، پیامی از سکوت و نیکو صبر پیش میآید که نشاندهندهی تأمل عارفانه و دوری از گفتوگوهای بیمحتواست.
هوش مصنوعی: در جمع ما صدای نوا و شایعهای وجود ندارد؛ در این جهان، نشانهای از حقیقت قابل مشاهده نیست.
هوش مصنوعی: اگر شخصی به عیوب خود توجه نکند و آنها را نبیند، هرگز نمیتواند از آنها فاصله بگیرد. فردی که خود را سنگین و پر بار احساس کند، در واقع درکی از سنگینی واقعی ندارد.
هوش مصنوعی: از کسانی که بار سنگینی دارند، به خدا پناه ببر، زیرا فکر نکن که کعبه تحت تأثیر قدرت اصحاب فیل قرار دارد.
هوش مصنوعی: چرخ کبود، دشمن فرعونیان بوده است، در غیر این صورت، کلیم (موسی) از خطر رود نیل در امان بود.
هوش مصنوعی: آسمان سیاه، نتیجهی خساست و طمع توست؛ هر جا که نیازی به خواستن وجود نداشته باشد، بخل و خساست وجود ندارد.
هوش مصنوعی: زاهدی که خود را از شراب دور میکند، در واقع اشتباه میکند؛ چون شراب تلخ در حقیقت چیزی کمتر از جوی شیرین به نام سلسبیل نیست.
هوش مصنوعی: در گوش عارفی که باهوش و آگاه است، حتی یک برگ بیصدا از جبرائیل هم به گوش نمیرسد.
هوش مصنوعی: انسانی که صبر و استقامت ندارد، مانند موجی است که به راحتی تحت تأثیر شرایط و حوادث قرار میگیرد. او به راحتی دستخوش تغییرات بیرونی میشود و نتوانسته است خود را ثابت نگه دارد. در واقع، او به عنوان یک بازیچه در دستان محیط و رویدادها درمیآید.
هوش مصنوعی: صائب، وقتی که دیگر در جمع افراد با حال و اهل علم صحبت نمیشود، چرا باید سخن بگوید؟ در آن جا فضایی برای گفتگو و صحبت کردن نیست، حتی برای جبرئیل هم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
همین شعر » بیت ۹
صائب خموش چون نشود پیش اهل حال؟
آنجا مجال دم زدن جبرئیل نیست
قصاب قول صائب دانا بگو که گفت
اینجا مقام پر زدن جبرئیل نیست
می ده که در خواص کم از سلسبیل نیست
رغم جماعتی که بر ایشان سبیل نیست
بی می مرو طریق محبت که هم چو می
روشن دلی دگر سوی مقصد دلیل نیست
گر می پرست ناخلف است و حرام زاد
[...]
شاه رسل که خاتم مهر رسالت است
جاییکه او بود ره نوح و خلیل نیست
در وصف شاه هر چه بگوییم و گفته اند
بیش است از آن و حاجب شرع و دلیل نیست
کی جبرییل محرم معراج او شود
[...]
در شهربند عمر که کس را دلیل نیست
چیزی به غیر دردسر و قال و قیل نیست
بسیار در قلمرو صورت جمیل هست
اما یکی به خوبی صبر جمیل نیست
واماندهای که تشنهلبِ آب رحمت است
[...]
کس نیست کاو به لعل تو خونش سبیل نیست
الا کسی که تشنه لب سلسبیل نیست
مستغنیام به عشق تو از وصل حور عین
آری به چشم من همه چشمی کحیل نیست
روز قیامت آمد و وصلت نداد دست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.