گنجور

 
ادیب صابر

لب تو طعنه زند گوهر بدخشان را

رخ تو طیره کند اختر درفشان را

به بوسه لب تو تهنیت کنم دل را

به دیدن رخ تو تربیت دهم جان را

به جان تو که پرستیدن تو کیش من است

به کیش عشق پرستش رواست جانان را

(به خاصیت لب تو جان فزون کند در تن

که دیده خاصیت جان عقیق و مرجان را)

بقای جان ز تو دارم که در لبان تو یافت

لب من آنچه سکندر به جان بجست آن را

نگار نیست بر ایوان به حسن صورت تو

که روح و نطق نباشد نگار ایوان را

اگر نگاه کنی در دل من و لب تو

معاینه بتوان دید درد و درمان را

ز بس که در دل تو کبر و عجب جمع شده ست

به ذره جای نماندست عهد و پیمان را

تویی که در ره اقرار دین دلیل شده ست

جمال صورت تو منکران یزدان را

منم که روی تو را منت است بر دل من

چو بر جمال گل و لاله ابر و باران را

اگر صناعت باران و ابر خواهی دید

یکی نظاره کن امروز باغ و بستان را

نه در ضیا چو سمن کوکبی است گردون را

نه در بها چو چمن روضه ای است رضوان را

هزار نغمه و دستان فزون شده ست امسال

به نعت نعمت بستان هزار دستان را

مگر بهار به مهمان مجد دین آمد

که کردگار بیاراست دهر و دوران را

به شراط تهنیت از شاخ گلبنان مرغان

همی زنند نوا میزبان و مهمان را

گر ابر نیست دو چشم عدو سید شرق

زگریه چون همه دریا کند بیابان را

رضی صدر سلاطین که حصن او کرده ست

خدای عزوجل اعتقاد سلطان را

اجل رئیس خراسان که در حمایت او

حسد کنند عراق و عرب خراسان را

امیر سید عالم علی که علم و حیاش

خجل کنند روان علی و عثمان را

سپهر و قطب سعادت که سعد و نحس رسد

ز مهر و کینه او مشتری و کیوان را

خدای بهتری و برتری مر او را داد

چو پادشاهی و پیغمبری سلیمان را

(به عز و مرتبه چون ایمنی و ایمان شد

که عدل او سبب است ایمنی و ایمان را)

شرف به شش جهت و چار حد ولایت اوست

چه عز و مرتبه باید فلان و بهمان را

زهی به قدر و مروت خجالت افتاده

ز حلم و جود تو هم کوه را و هم کان را

(به حضرت تو تکاتر زمین مشرق را

به نسبت تو تفاخر معدو عدنان را)

بدانکه کوه بدخشان شده ست کان گهر

خرد به نطق تو نسبت کند بدخشان را

علو به قدر تو افلاک را و انجم را

شرف به ذات تو آفاق را و ارکان را

اگر اشارت فرمان تو به چرخ رسد

ستارگان همه طاعت برند فرمان را

وگر عبارت توقیع تو به نطق دهند

فرشتگان همه خدمت کنند انسان را

به پاکی تو گواهی دهد همی فرقان

فضیلت از پی این آمده ست فرقان را

مخالف تو به سیرت رفیق شیطان است

از آن قبل همه لعنت کنند شیطان را

دل رحیم تو جفت است باد عیسی را

کف کریم تو جنسی است ابر طوفان را

عجب ز اسب تو دارم که چون تواند داشت

ز چارپای معلق چهار سندان را

اگر نه پیکر او چرخ چارمین گشته است

همی چگونه کشد آفتاب تابان را

چو ابر پرده رخسار آفتاب کند

به دست و پای گه تک، زمین میدان را

قلم حیات سخن در دل دوات تو یافت

که جای در ظلمات است آب حیوان را

فصاحت قلمت عقل را محل ندهد

چنانکه شیعت جد تو آل مروان را

ثناگر تو که تاج معالی و شرفی

به از ثنای تو تاجی نیافت، دیوان را

مرا زبان به ثنا گفتن تو خو کرده ست

زبان نابغه باید ثنای نعمان را

چو دانش از شرف مجلس تو می دانم

ثناچگونه کنم هر دنی و نادان را

زبان و طبع معزی و رودکی است سبب

ثنای دولت سلجوق و آل سامان را

به مدح تو شعرا را تقدمی ننهم

به جز معزی و مسعود سعد سلمان را

مرا ز عدل به احسان رسان که در قرآن

قرینه کرد خداوند عدل و احسان را

(اگر ورای مودت وسیلتی بودی

ز اهل بیت نخواندی رسول سلمان را)

به شعر اگر ز تو احسان (طلب) کنم چه عجب

به شعر جد تو منبر نهاد حسان را

به نعمت تو که بس قیمتی نمی دانم

به چشم همت تو این جهان ویران را

که کعب و حاتم اگر جود تو بدیدندی

به جود خویش نبودی تفاخر ایشان را

ندانم از چه قبل بر لب چنین دریا

جگر ز تشنه بتفسد چو من مسلمان را

همیشه تا که بترسد زیادت از نقصان

به عمر و دولت تو ره مباد، نقصان را

طرب به روی تو باد این جهان خرم را

روش به کام تو باد این سپهر گردان را

 
نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی
sunny dark_mode