نه خود اندر زمین نظیر تو نیست
که قمر چون رخ منیر تو نیست
ندهم دل به قد و قامت سرو
که چو بالای دلپذیر تو نیست
در همه شهر ای کمانابرو
کس ندانم که صید تیر تو نیست
دل مردم دگر کسی نبرد
که دلی نیست کان اسیر تو نیست
گر بگیری نظیر من چه کنم؟
که مرا در جهان نظیر تو نیست
ظاهر آنست کان دل چو حدید
درخور صدر چون حریر تو نیست
همه عالم به عشقبازی رفت
نام سعدی که در ضمیر تو نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
در این شعر، شاعر به زیبایی و بینظیری محبوبش اشاره میکند و میگوید که در دنیا هیچکس را نظیر او نمیبیند. او زیبایی محبوبش را زیباتر از ماه دانسته و تأکید میکند که دلش را به هیچ کس جز او نمیدهد. شاعر همچنین از قدرت جذب و تاثیرگذاری محبوبش صحبت میکند و میگوید که نام من از عشق تو در جهان معروف شده، اما نام من (سعدی) را نمیشناسی.
فقط در زمین نیست که در زیبایی بینظیر هستی بلکه ماه درخشنده آسمان هم بهزیبایی تو نیست.
به قد و قامت زیبای سرو توجه نمیکنم زیرا بهزیبایی قد و بالای تو نیست.
در همه شهر کسی را نمیشناسم که شکار تیر تو نشدهاست. { دانستن: شناختن. / تشبیه (صفت تشبیهی): کمان ابرو ( دارای ابروانی چون کمان ) / تناسب: کمان، صید، تیر / استعارهٔ مصرّحه: تیر (نگاه) به قرینهٔ از کمان ابرو رها شدن. / معنی: ای یار کمان ابرو، در تمام شهر کسی را نمی شناسم که با تیر نگاه تو صید نشده باشد. - شرح غزلهای سعدی }
هیچکس عاشق غیر تو نخواهد شد زیرا دلی نیست که عاشق تو نیست. { کنایه: دل بردن (عاشق و شیفته کردن ). / معنی: دیگر هیچ دلربایی نمی تواند دل از کف مردم برباید؛ زیرا تمام دلها اسیر توست و دلی نمانده تا دیگری صید کند. - شرح غزلهای سعدی }
اگر مثل منی را به یاری بگیری، من چه کنم که مثل تویی ندارم؟
چیزی که عیان است ایناست که دلی آهنین و سخت، شایسته سینه مانند حریر تو نیست. { حدید: آهن / در خور: شایسته و لایق / صدر: سینه / حریر: ابریشم و پرنیان. / تشبیه: دل به حدید، و صدر و سینه به حریر مانند شده است. / سجع متوازی: حدید، حریر. / معنی: این امر آشکار است که قلب آهنیت با آن سینهٔ حریر گون و نرم تو تناسب و سازگاری ندارد. - شرح غزلهای سعدی }
نام سعدی که آنرا نمیشناسی، در همه دنیا به عاشقی و عشقبازی معروف شده است. { همه عالم: در همه عالم / ضمیر: اندیشه و دل. / ایهام تناسب: بین "ضمیر" در معنای یکی از انواع کلمات که در اینجا منظور نیست با نام (اسم) و ضمیر شخصی تو. / معنی: نام سعدی که در خاطرت نمانده و آن را فراموش کرده ای، از لحاظ عشق بازی در سراسر جهان شهره گشته است. - منبع: شرح غزلهای سعدی / دکتر محمدرضا برزگر خالقی / دکتر تورج عقدایی }
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.