عز ناخفتن، ار تو هستی کس
نص یا «ایهاالمزمل» بس
شود از آب چشم و بیداری
بر زبان چشمهٔ سخن جاری
خواب را گفتهای برادر مرگ
چون نخسبی نمیزنی در مرگ
دل شب زندهدار زنده بود
قالب خفته سرفگنده بود
خواب خون در بدن فسرده کند
زندگان را به رنگ مرده کند
جز شب تیره نیست آن ظلمات
که درو یافتند آب حیاب
نشود آب زندگی ریزان
مگر از دیدهٔ سحرخیزان
شب ما تیره و دراز بود
کار ما گریه و نیاز بود
گر حریفی، شبی به روز آور
رخ در آن یار دلفروز آور
ورنه هم عود ما بر آتش کن
شب ما ناخوشیست، شب خوش کن
آنکه را جستهای خریدارست
تو چه خسبی؟ چون دوست بیدارست
دوست بیدار و دشمن اندر خواب
فرصت اینست، فرصتی دریاب
منکرند این حواس جسمانی
دشمن، این دوستان که میدانی
خیز و در خواب کن مر اینان را
باز کن چشم و دیدهٔ جان را
کنج گیران به گنج روح رسند
شبنشینان درین فتوح رسند
تو بران گوهر، ار خریداری
نرسی جز به نور بیداری
مردم چشم شبنشین را نور
از در عزلتست و فکر و حضور
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تم موضوع بیداری و خواب میپردازد و بر اهمیت آگاهی و توجه در زندگی تأکید میکند. شاعر به برادر خود میگوید که خواب در واقع نوعی مرگ است و باید از آن بیدار شد. وی اشاره میکند که شب، نمادی از تاریکی و غفلت است و تنها با بیداری و بینش روشن میتوان به زندگی واقعی و آب حیات دست یافت. او به این نکته اشاره میکند که کسانی که به خواب نرفتهاند، در حقیقت زندهاند و با چشمپوشی از خواب، به فرصتهای زندگی پی خواهند برد. بیداری از خواب، به معنای جستجوی ارزشها و حقیقتهای عمیقتر زندگی است و فقط در این بیداری است که انسان میتواند به نور و آرامش واقعی دست یابد.
هوش مصنوعی: اگر تو کسی هستی که دوست داری در این عالم به عزت و مقام برسی، باید از خواب غفلت بیدار شوی و دست به تلاش و کوشش بزنید.
هوش مصنوعی: با اشکهایی که میریزد و بیداری که در دل احساس میشود، سخنهای دل همچون چشمهای به راحتی بر زبان میآید.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به خواب بروی، برادر، مرگ را فراموش نکن. وقتی که بیدار هستی، نمیتوانی درگیر مرگ شوی.
هوش مصنوعی: دل شب بیدار و زنده بود، در حالی که جسم خوابآلود و بیتحرک به نظر میرسید.
هوش مصنوعی: خواب عمیق و بیخبر از زندگی، جانهای زنده را سرد و بیروح میکند و به رنگ مردگان در میآورد.
هوش مصنوعی: تنها تاریکی شب است که در آن، آب حیات پیدا نمیشود.
هوش مصنوعی: آب زندگی فقط زمانی به جریان میافتد که از چشمان افرادی که در سحر بیدارند، بریزد.
هوش مصنوعی: شب ما تاریک و طولانی بود و ما تنها مشغول گریه و درخواست کمک بودیم.
هوش مصنوعی: اگر رفیقی داری، شب خویش را به صبح برسان و چهرهی آن دوست دلنواز را به یاد آر.
هوش مصنوعی: اگر نه، پس چوب خوشعطر خود را بر آتش بگذار، چون شب ما پر از ناخوشی است، آن را به شبی خوش تبدیل کن.
هوش مصنوعی: آن که به دنبالش هستی، خریدار توست، پس چرا بیخبر و در خواب به سر میبرى؟ چرا که دوستت بیدار و آگاه است.
هوش مصنوعی: دوست در حال فعالیت و هوشیاری است، در حالی که دشمن خواب است. این زمان فرصتی مناسب است، پس از آن بهرهبرداری کن.
هوش مصنوعی: دوستانی که در کنار ما هستند، بر این باورند که حواس جسم ما دشمن ما هستند و هیچ اعتباری به آنها نمیدهند.
هوش مصنوعی: بیدار شو و در خواب این افراد را ترک کن، چشمان و بینش روح خود را باز کن.
هوش مصنوعی: افرادی که در کنار هم نشسته و در جستجوی عمق روح و علم هستند، به گنجینههای معنوی دست مییابند. در حالی که کسانی که شبها به تفریحات و زندگیهای superficial مشغولند، تنها به موفقیتهای ظاهری و مادی میرسند.
هوش مصنوعی: اگر به جواهر و ارزشهای واقعی برسید، باید در روشنایی و آگاهی باشید. فقط با آگاه شدن، میتوانید به درک و شناخت چیزهای با ارزش دست پیدا کنید.
هوش مصنوعی: مردم وقتی که در آرامش و خلوت خود نشستهاند، بینش و دانایی خاصی پیدا میکنند که روشنایی افکارشان را همچون نوری در تاریکی درونیشان، روشن میسازد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.