حکمت از فکر راست‌بین باشد
در مراعات سر دین باشد
نظر اندر صفات حق کردن
به دل اثبات ذات حق کردن
سخنی کان به دل فرو ناید
دان که از حکمتی نکو ناید
تا نخوانی حکیم دو نان را
گر چه دانند علم یونان را
حسن فعل حکیم و حالش را
بین و آنگه شنومقالش را
گر زبان حکیم خاموشست
فعل او بین که سربسر هوشست
نه ازین رو رسول با مردم
گفت: «منی خذوا مناسککم»
روی آن حکمتی ندارد نور
کز کتاب و ز سنت افتد دور
هر کرا این متاع در بارست
نطق او در زبان و کردارست
دیدنش حکمتست و فعل امام
صحبتش رحمت خواص و عوام
وقت گفتن حکیم را پیداست
کانچه گوید به قدر گوید و راست
به هوا و مجاز دم نزند
در پی آرزو قدم نزند
بدهد بر خرد هوا را دست
خرد او کند هوا را پست
حفظ ناموس را کمر بندد
راه سالوس و زرق بربندد
آنچه داند نه هشتنی باشد
آنچه گوید نبشتنی باشد
سیرت رفتگان طریق او را
صفت صادقان رفیق او را
با امل انس کمترش باشد
اجل اندر برابرش باشد
نشود وقت او به بازی صرف
ننهد بی‌یقین قلم بر حرف
غم عمر گذشته گیرد پیش
دل ز بهر درم ندارد ریش
شفقت بر جوان و پیر کند
رحم بر منعم و فقیر کند
زو دل هیچ کس نیازارد
چون بیازرد، زود باز آرد
کوشد اندر تمام دانستن
ننگش آید ز خام دانستن
پر به خواب و خورش هوس نکند
بی‌تواضع نظر به کس نکند
صورت اهل حکمت این باشد
حکما را صفت چنین باشد
گرنه آنی که در گمان افتی
هرخسی را حکیم چون گفتی؟
حکمت آموز و نور حاصل کن
دل خود را به نور واصل کن
گر به حکمت رسی سوار شوی
حکما را سپاسدار شوی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: حکمت به معنای تفکر صحیح و رعایت اصول دین است. برای درک صفات خداوند و حقیقت او باید به دل بسپاریم. سخنی که از دل برآید، نشانه حکمت است. دانشی که تنها به کتاب و سنت توجه نمی‌کند، نوری ندارد. حکیم واقعی فردی است که اعمالش نشان‌دهنده دانش اوست و در گفتارش صداقت و حقیقت را رعایت می‌کند. او به خواص و عوام محبت دارد و در سخن گفتن، با دقت و صداقت عمل می‌کند. حکیم از دنیاطلبی دوری می‌کند و به حفظ ارزش‌ها و صداقت اهتمام می‌ورزد. هدف او کسب دانش و پرهیز از نادانی است و به دیگران آسیب نمی‌زند. حکمت به انسان کمک می‌کند تا در مسیر درست باشد و حقیقت را درک کند. اگر به حکمت برسیم، می‌توانیم به بزرگان آن احترام بگذاریم و از نور دانش بهره‌مند شویم.
هوش مصنوعی: حکمت ناشی از تفکر درست و نیکوست و در این تفکر باید به حفظ اصول دین توجه داشت.
هوش مصنوعی: به دل خود صفات خدا را در نظر بگیر و با این توجه وجود خداوند را ثابت کن.
هوش مصنوعی: هر کلامی که به دل انسان نفوذ کند، نشانه‌ای از حکمت خوب و ارزشمند در آن نهفته است.
هوش مصنوعی: اگر حکیم دو نان را نخوانی و در اهمیت آن توجه نکنی، دانستن علم یونان هم فایده‌ای ندارد.
هوش مصنوعی: عمل و رفتار نیکو و حکیمانه او را ببین و حال او را درک کن، سپس به سخنانش گوش فرادهی.
هوش مصنوعی: اگر زبان حکیم ساکت باشد، ولی اعمال او را مشاهده کن که نشان‌دهنده‌ی تمام خرد و دانش اوست.
هوش مصنوعی: پیامبر به مردم گفت که مناسک و آیین‌های خود را بگیرید و انجام دهید.
هوش مصنوعی: این نور و دانشی که از کتاب و سنت به دست می‌آید، بی‌فایده و بی‌خود است اگر بر اساس حکمت و درایت نباشد.
هوش مصنوعی: هر کسی که این کالا را در دل داشته باشد، سخنان و رفتار او نشان‌دهنده آن است.
هوش مصنوعی: دیدن او نشان از حکمت الهی است و سخنان امام برای همه، چه خاص و چه عام، رحمت به شمار می‌رود.
هوش مصنوعی: وقتی حکیم سخن می‌گوید، مشخص است که او آنچه را که می‌گوید، به اندازه و به حقیقت بیان می‌کند.
هوش مصنوعی: کسی که به دنبال آرزوهاست، نباید به کارهای بیهوده و خیال‌های خام بپردازد.
هوش مصنوعی: اگر عقل و خرد به کار بیفتد، می‌تواند هوا و نفس را تحت کنترل درآورد و به آن جایگاه نازلی بدهد.
هوش مصنوعی: حفظ آبرو و شرف فرد، در زیر فشار فریب و نیرنگ قرار می‌گیرد.
هوش مصنوعی: آنچه که انسان می‌داند، به مانند یک عدد هشت نیست که بتوان به راحتی آن را بیان کرد. اما آنچه که انسان می‌گوید و نوشته می‌شود، در واقع نمایانگر آگاهی و دانسته‌هایش است.
هوش مصنوعی: سیره و رفتار پیشینیان راه او را می‌شناساند و ویژگی‌های راست‌گرا به او کمک می‌کند.
هوش مصنوعی: زمانی که عشق و دوستی کمتر باشد، مرگ به زودی فرا می‌رسد و در برابر انسان قرار می‌گیرد.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان می‌شود که وقتی زمان کسی به بیهوده‌گویی یا بازی‌های بی‌فایده بگذرد، هیچ تضمینی وجود ندارد که او بتواند حرف درست و معتبری بزند. این جمله به اهمیت توجه و دقت در سخن گفتن اشاره دارد.
هوش مصنوعی: غم گذشته عمر باعث ناراحتی دل می‌شود، اما برای این درد هیچ دلیلی پیدا نمی‌کند.
هوش مصنوعی: مهربانی و محبت به جوانان و افراد سالخورده نشان می‌دهد و همچنین بر روی کسانی که دارای نعمت هستند و فقیران رحم می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر کسی دل کسی را به درد آورد، باید به سرعت از کارش بازگردد و از آن عمل دست بکشد.
هوش مصنوعی: کسی که تلاش می‌کند تا همه چیز را بداند، از اینکه چیزی را بدون درک درست و ناآگاهانه بشناسد، شرمنده می‌شود.
هوش مصنوعی: پر از خواب و خورشید، کسی که به خویشتن مغرور است و تواضع ندارد، به دیگران نظر نمی‌کند و از خوشی و لذت‌های دنیا دور است.
هوش مصنوعی: اهل حکمت به گونه‌ای هستند که در وجودشان صفات خاصی نمایان است و این ویژگی‌ها آنها را از دیگران متمایز می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر به هر کسی که فکر می‌کنی حکیم است، اعتماد کنی، در آن صورت ممکن است به اشتباه بیفتی.
هوش مصنوعی: دانش و فهم را بیاموز و تلاش کن تا دل خود را به نور حقیقت روشن کنی.
هوش مصنوعی: اگر به دانش و حکمت دست یابی، باید قدردان حکیمان و دانایان باشی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.