گر مرد همتی ز مروت نشان مخواه
صد جا شهید شو ، دیت از دشمنان مخواه
بستان زجاج و در جگر افشان و نم مجوی
بشکن سفال و در دهن انداز و نان مخواه
خاک از فلک مخواه و مراد از زمین مجوی
ماه از زمین مجوی و وفا زاسمان مخواه
ترصیع تخت و تاجت اگر خسروی دهد
بشکن کلاه مسند وگوهر زکان مخواه
گر ماه و آفتاب بمیرد عزا مگیر
گر تیر و زهره کشته شود نوحه خوان مخواه
شریان ز پوست برکش و درکام تیغ نه
لب را گلو بگیر و زقاتل امان مخواه
گر بی شهادت از در عشقت روان کنند
تیغ کرشمه و دل نامهربان مخواه
گر مژده وصال رسد در زمان بمیر
وز بعد مرگ اگر برسد دوست جان مخواه
طاووس همتی سر منقار تیز کن
یعنی که بال و پر بکن وسایبان مخواه
مجلس بنوحه گرم کن از نی نوامجوی
خنجر بسینه تیز کن از کس فسان مخواه
رو بیضه را بسنگ زن ای هدهد بهشت
برشاخ سدره جا مکن و آشیان مخواه
گر کعبه ات بزیر لب آرند لب بدوز
بر خاک بوسه زن ز حرم آستان مخواه
ای مرغ سدره ، در طیران ابد بمان
منشین بخاک طوبی و انس مکان مخواه
آهوی عصمت ار بگریزد ز عید گاه
گیرایی از کمند و شتاب از عنان مخواه
گر ناگهت بروی هوس دیده وا شود
بهر خراش تیزی نوک سنان مخواه
تا میزبانیت نکشد در خم غرور
تنها بطرف سفره نشین میهمان مخواه
دنیای حلاوتی نرساند بکام کس
این لقمه را مناسبتی با دهان مخواه
دستان زنی و بال گشایی چه دلگشاست
از کبک طالع من و زاغ گمان مخواه
از من بگیر عبرت و کسب هنر مکن
با بخت خود عداوت هفت آسمان مخواه
نام قبیله را مبر از فضل خود بعرش
تا نفخ صور طنطنه دودمان مخواه
عرفی چه احتیاج که گوید بداستان
کین از فلان مجوی وز به همان فلان مخواه
لب بستن از طلب روش همت است و بس
گفتم مخواه تن زن و صد داستان مخواه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان اهمیت شجاعت و جهاد در راه حق میپردازد و تأکید میکند که هیچ چیزی جز شهادت و وفای به عهد در مسیر حق ارزش ندارد. شاعر از کسانی که به دنبال دنیا و مادیات هستند انتقاد میکند و میگوید که نباید به چیزهایی نظیر تاج، مقام و موقعیت دنیایی فکر کرد. او به فرد میگوید که حتی در صورت رویارویی با مشکلات و مصیبتها نباید ناامید شود و همواره باید در جستوجوی حقیقت و معنویت باشد. در نهایت، او توصیه میکند که به دنیا وابسته نشوید و به دنبال کمالات و ارزشهای انسانی باشید.
هوش مصنوعی: اگر کسی واقعا مرد عمل و شجاعت باشد، نباید از او نشانهای از جوانمردی بخواهید. او میتواند در جاهای مختلف جان خود را فدای ارزشها کند و نیازی نیست که مبلغی از دشمنانش بگیرد.
هوش مصنوعی: ساقی را بخواه که از شراب در جام بریزد و دل را شاد کند. درد دل را نادیده بگیر و با شکستن ظرفها، همگان را به شادی و سرور دعوت کن. نان و مادیات را کنار بگذار و به خوشی بپرداز.
هوش مصنوعی: از آسمان چیزی نخواه و در جستجوی خوشبختی از زمین مباش؛ به دنبال زیبایی از زمین نباش و وفا را نیز از آسمان انتظار نداشته باش.
هوش مصنوعی: اگر تخت و تاج تو هم جایگاه سلطنت را به تو بدهد، اما از این مقام و ثروت به خاطر دیگران انتظار نداشته باش و به نفع خود عمل کن.
هوش مصنوعی: اگر ماه و خورشید بمیرد، غم برای این موضوع نخور، و اگر تیر (سیاره)، و زهره (سیاره) کشته شوند، نیازی به ناله و نوحه نیست.
هوش مصنوعی: پوست را به کنار بزن و با تیغ در گلو خنجر کن، لبها را بگیر و از قاتل خود رحم و امان نخواسته.
هوش مصنوعی: اگر بدون شهادت و گواهی از در عشق تو بیرون بروم، شمشیر ناز و دل بیمحبتی را نخواه.
هوش مصنوعی: اگر خبر وصال محبوب در زمان حیات به تو برسد، بهتر است که بمیری. و اگر پس از مرگ به تو برسد، دیگر نباید جانت را بخواهی.
هوش مصنوعی: به تو میگوید که برای دستیابی به موفقیت و افتخار باید تلاش و ارادهات را تقویت کنی و به هیچ چیز جز تلاشات اتکا نداشته باشی.
هوش مصنوعی: در مجلس سوگواری، با صدای نی نوایی تازه و دلانگیز ایجاد کن و همچنین، اگر کسی نیت کینهورزی دارد، تیری به سمت او بینداز و از کسی فریاد زاری نکن.
هوش مصنوعی: ای هدهد، به آن درختی که در بهشت قرار دارد نزدیک نشو و آنجا لانهای نساخت. در عوض، صورت خود را به دیوار بزن و در جستجوی دیگری باش.
هوش مصنوعی: اگر کعبه را زیر لب بیاورند، لب خود را بدوز و بر خاک بوسه بزن؛ از حرم آستان چیز نخواه.
هوش مصنوعی: ای پرنده سدره، در پرواز جاودانهات بمان و به زمین طوبی و آشنایی نپرداز.
هوش مصنوعی: اگر آهو که نماد پاکی و عصمت است از مکان جشن و شادی فرار کند، دیگر نباید از او خواسته شود که به دام بیفتد یا از سرعتش کاسته شود.
هوش مصنوعی: اگر ناگهان خواستهای پیش بیاید، نگذار که این خواسته تو را آسیب بزند. درواقع، به دنبال چیزهایی که ممکن است به تو آسیب برسانند نباش.
هوش مصنوعی: تا زمانی که میزبان به خاطر غرور خود، به میهمان بیاحترامی نکند، هرگز در جمع مهمانان نباش.
هوش مصنوعی: دنیا هیچ طعمی خوشایند به کسی نخواهد بخشید؛ بنابراین، توقع نداشته باش که هر لقمهای با دهان تو سازگار باشد.
هوش مصنوعی: دستهای زنی و پرواز او چه حس زیبایی دارد! از بخت خوب من مانند کبک و از گمان بیاساس مانند زاغ انتظار نداشته باش.
هوش مصنوعی: از من بیاموز عبرت بگیر و هنر یاد بگیر، با سرنوشتت به دشمنی نپرداز و خواستههای بزرگ از آسمانها نداشته باش.
هوش مصنوعی: به خاطر دستاوردها و فضایل خود، نام قبیلهات را به آسمانها نبر و با افتخار به آن نبال. همچنین، از تکیه بر شهرت و افتخارات گذشته دست بردار و به دنبال ارث و میراث خانوادگی نرو.
هوش مصنوعی: عرفی میگوید که نیازی نیست آدمی به دنبال چیزهایی برود که در داستانها آمدهاند و بهتر است از خواستههای جاهلانه خود دوری کند.
هوش مصنوعی: خاموشی از درخواست نشانهی اراده و همت است. گفتم که طلب نکن، حتی به قیمت جان زن، داستانهای زیادی را هم نطلب.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در ساحت زمانه ز راحت نشان مخواه
ترکیب عافیت ز مزاج جهان مخواه
در داغ دل بسوز و ز مرهم اثر مجوی
با خویشتن بساز و ز همدم نشان مخواه
اندر قمارخانهٔ چرخ و رباط دهر
[...]
ای دل غذای روح ازین خاکدان مخواه
طوفان درین تنور مهیاست نان مخواه
گر خانهزاد درددلی از دوا گریز
ور خوشنشین پنجه گرگی شبان مخواه
در نوش نیش غرقهشو و کام دل مجوی
[...]
ای دل لباس عاریتی از جهان مخواه
بر دوش، بار منت هفت آسمان مخواه
تا می توان به لخت جگر ساخت، صبر کن
دون همّتانه، از فلک سفله نان مخواه
دل می خراش و قوت نما و غذا مجوی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.