زمان علت است مر تمام شدن چیزهای طبیعی را، و چیزهای طبیعی باشنده است به جنبش طبایع، و طبایع جنبنده است به گردش افلاک، و افلاک گردان است به حرکت نفس کلی از حرکت شوق که آن را آرام نیست مگر به تمام شدن نفس و رسیدن او به مرتبت عقل کلی.
پس گوئیم که زمان را علت جنبش افلاک است که جنبنده است به شوق نفس کلی. پس علت زمان شوق نفس کلی است، و زمان که بر نفس لازم آید پدید آوردن بسبب بیرون آوردن او بود مر چیزها را از حد قوت به حد فعل.
و نفس دانست که آنچه فرود ازو باشد نتواند مادتهای او را پذیرفتن مگر به زمان. پس زمان واجب آمد مر فرودینان را از نفس، همچنانک رفتن قلم به کار آید مر پدید آوردن خط را از زیر قلم ، و حاجت آید فکرت مردم را به آلت و قلم تا بیرون آرد حکمتها را از عقل، و همچنین همه آلت ها که بدو عمل کنند. از بهر آن فایده ها باید که فرود از آلت پدید آید نه از به حکمت آن عمل کز نفس بیرون آرند، بر مثال خط که نفس همی داند. نبشتن، پس قلم و حبر کاغذ و دست و جنبش و جای و روزگار باید تا آن نبشتن ازو پدید آید و آن نبشتن از بهر آن همی باید تا کسی مرانرا ببیند کزو فایده گیرد، نه از بهر آن باید تا آنچ بایست بر کاغذ بنگارد. پس درست شد که آلت همه از بهر آن فایده را که فرود از عمل باشد، و زمان آلتی است مر عمل عالم را. پس دانستیم که زمان از بهر پذیرندگان بایست که زیر عمل عالم اندر بودند. ولکن چون نفس کلی مرین آلت عظیم کلی را پدید آورد که زمان است چنان آوردش از بایستگی که اوهام اندرو نمی تواند رسیدن ببر گرفتن مرورا، و این از تمامی حکمت بود که آلتی پدید آورد بدین شریفی و بایستگی اندر باید یافتن مرین فصل را که روشن است و بسیار بزرگان اندرین شبهت اند.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: متن به بررسی رابطه بین زمان و حرکت میپردازد. زمان بهعنوان علت تمام شدن و تغییر چیزهای طبیعی شناخته شده است و این تغییرات ناشی از جنبش طبیعت و گردش افلاک است. در واقع، افلاک به حرکت نفس کلی مرتبطاند که از شوق ناشی میشود و این شوق تنها با رسیدن به عقل کلی آرام میگیرد. بررسی نشان میدهد که زمان به عنوان ابزار و وسیلهای برای ایجاد و انجام کارها ضروری است، بهطوری که هیچ چیزی نمیتواند از حالت بالقوه به فعل تبدیل شود مگر با وجود زمان.
در نتیجه، زمان بهعنوان یک وسیله برای تحقق عمل و انتقال حکمتها از ذهن به دیگران شناخته میشود و وابسته به نیاز انسان برای دیدن و استفاده از آن است. در نهایت، زمان بهعنوان آلت بزرگ و لازم برای عملهای عالم بهحساب میآید و درک آن، از نکات کلیدی فلسفی است.
هوش مصنوعی: زمان علت تمامی تغییرات و پایان چیزهای طبیعی است. چیزهای طبیعی به خاطر تغییرات و ویژگیهای خود وجود دارند و این ویژگیها نیز به حرکت نجوم و افلاک بستگی دارد. حرکت افلاک تحت تأثیر نفس کلی یا حرکت شوق است و این نفس آرام نمیگیرد مگر اینکه به کمال برسد و به مرتبه عقل کلی دست یابد.
هوش مصنوعی: زمان، دلیل حرکت اجرام آسمانی است که به واسطه اشتیاق نفس کلی، به حرکت درآمدهاند. بنابراین، اشتیاق نفس کلی علت زمان است و زمان به دلیل وجود نفس به وجود میآید. این زمان باعث میشود که چیزها از حالت قابلیت و استعداد خارج شده و به حالت فعل و عمل درآیند.
هوش مصنوعی: نفس متوجه شد که هر چیزی که از او پایینتر میآید، نمیتواند ماهیت او را بپذیرد مگر با گذشت زمان. بنابراین، زمان به عنوان ضرورتی برای پایین آمدن از نفس معرفی شد، مشابه آنکه طبعاً برای نوشتن، قلم باید حرکت کند تا خطی ایجاد شود. همچنین، مردم به ابزار و قلم نیاز دارند تا اندیشههای خود را از عقل استخراج کنند. تمامی ابزارهایی که در این فرایند کار میکنند، باید به نوعی از عمل بیرون بیایند تا فیضی حاصل شود. به عنوان مثال، نفس میداند که نوشتن به چه معناست، اما برای اینکه نوشتن واقعاً اتفاق بیفتد به قلم، جوهر، کاغذ، دست، حرکت و زمان نیاز است تا آن نوشته به وجود آید و این نوشته فقط باید به گونهای باشد که دیگران بتوانند آن را ببینند و از آن بهرهبرداری کنند. از اینرو مشخص است که ابزارها برای دستیابی به این اهداف باید وجود داشته باشند و زمان به عنوان ابزاری برای عمل کردن در جهان مطرح است. پس درک کردیم که زمان برای پذیرندگان ضروری است تا در زیر عمل جهانی حضور داشته باشند. اما وقتی نفس به طور کلی این ابزار بزرگ را به نام زمان ایجاد کرد، به گونهای آن را به وجود آورد که تصورات نمیتوانند به آن دسترسی پیدا کنند. این امر ناشی از حکمت کامل است که باعث ایجاد ابزاری با این ویژگیهای مهم شده است و باید این فصل روشن را درک کرد که بسیاری از بزرگان در این باره تأمل کردهاند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.