آزردن ما زمانه خو دارد
مازار ازو گرت بیازارد
وز عقل یکی سپر کن ارخواهی
کهت دهر به تیغ خویش نگذارد
تعویذ وفا برون کن از گردن
ور نی به جفا گلوت بفشارد
آن است کریم طبع کو احسان
با اهل وفا و فضل خو دارد
وز سفله حذر کند که ناکس را
دانا چو سگ اهل خوار انگارد
شوره است سفیه و سفله، در شوره
هشیار هگرز تخم کی کارد؟
بر شوره مریز آب خوش زیرا
نایدت به کار چون بیاغارد
خاری است درشت صحبت جاهل
کو چشم وفا و مردمی خارد
مسپار به دهر سفله دل زیرا
آزاده دلش به سفله نسپارد
ایمن مشو از زمانه زیراک او
ماری است که خشک و تر بیوبارد
گر بگذرد از تو یک بدش فردا
ناچاره ازان بترت باز آرد
کم بیند مردم از جهان رحمت
هرچند که پیش گرید و زارد
این شوی کش پلید هر روزی
بنگر که چگونه روی بنگارد
وز شوی نهان به غدر و مکاری
در جام شراب زهر بگسارد
وان فتنه شده، ز دست این دشمن
بستاند زهر و نوش پندارد
آن را که چنین زنیش بفریبد
شاید که خرد بمرد نشمارد
آن است خرد که حق این جادو
مرد از ره دین و زهد بگزارد
وز ابر زبان سرشک حکمت را
بر کشت هش و خرد فرو بارد
ور سر بکشد سرش زهشیاری
بر پشتش بار دین برانبارد
دیو است جهان که زهر قاتل را
در نوش به مکر می بیاچارد
چون روز ببیند این معادی را
هر کس که برو خردش بگمارد
آن را که به سرش در خرد باشد
با دیو نشست و خفت چون یارد؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این قطعه به مشکلات و آسیبهای زمانه اشاره میکند و هشدار میدهد که باید از گزند و تقلب دیگران محافظت کرد. او به عقل و خرد توصیه میکند که برای جلوگیری از آسیب، باید سپر و حفاظی برای خود قرار دهد. در این متن، بر اهمیت دوستی با افراد باوفا و پرهیز از ارتباط با آدمهای سفله و جاهل تأکید شده است. شاعر به این نکته اشاره دارد که زمانه مانند ماری است که میتواند هر کسی را نابود کند و باید هوشیار بود و از افراد پست و بیفایده دوری جست. در نهایت، به خطراتی که از سوی انسانهای غدار و مکار ناشی میشود، و همچنین به ارزش خرد و حکمت در زندگی اشاره شده است.
هوش مصنوعی: زمانه به ما آزار میرساند و اگر تو هم ما را بیازاری، بدان که در این کار تنها نیستی.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی دهر با شمشیرش به تو آسیبی نرساند، از عقل خود مانند سپری استفاده کن.
هوش مصنوعی: تعویذی که نشاندهنده وفا است را از گردنت بیرون بیاور، وگرنه اگر به ظلم و جفایی معذب شوی، گلویت را خواهد فشرد.
هوش مصنوعی: این فرد با ویژگیهای نیکو و روح بلند، همیشه به کسانی که وفادار و دارای فضیلت هستند، احسان و خوبی میکند.
هوش مصنوعی: از افراد پست و بیارزش دوری کن، چرا که شخص دانا چون سگی، افراد نالایق را بیاحترامی میکند.
هوش مصنوعی: شخصی نادان و پست مثل شورى است، در میان افراد باهوش و آگاه چگونه ممکن است که دانهای رشد کند و ثمر دهد؟
هوش مصنوعی: آب خوب را روی زمین شور نریز، زیرا این زمین به هیچ دردی نخواهد خورد.
هوش مصنوعی: صحبت کردن با فرد نادان مانند گرفتن خاری بزرگ است، چرا که چنین فردی نه چشم وفا دارد و نه اخلاق انسانی.
هوش مصنوعی: دل خود را به آدمهای پست و بیارزش نسپار، چون انسان آزاده هرگز دلش را به اینگونه افراد نمیدهد.
هوش مصنوعی: به زمان اعتماد نکن، زیرا زمان مانند ماری است که هر چیزی را بیرحمانه مینوشد.
هوش مصنوعی: اگر یک بدی از تو بگذرد، فردا ناچار میشود که از آن بدتر بازگردد.
هوش مصنوعی: مردم از دنیا آنچنان که باید رحمت و لطف نمیبینند، هرچند که در برابر مشکلات و سختیها گریه و زاری کنند.
هوش مصنوعی: هر روز به او نگاه کن و ببین چگونه با زشتی و پلیدی خود را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: از عشق پنهان او با نیرنگ و حیله، در جام شراب، زهر را از بین میبرد.
هوش مصنوعی: آن فتنه را که این دشمن به پا کرده، زهر را به جای نوش پنداشته و میخواهد برطرف کند.
هوش مصنوعی: اگر کسی را به این شیوه فریب دهند، ممکن است که عاقلانه برشمرده نشود و عقلش از بین برود.
هوش مصنوعی: خرد واقعی کسی است که درک کند این جادو و فریب را ترک کند و به راه دین و پرهیزکاری برود.
هوش مصنوعی: بر اثر بارش باران، آگاهی و دانش مانند قطرات باران بر زمین تفکر و خرد نازل میشود.
هوش مصنوعی: اگر سرش را بالا ببرد، آگاهی و هوشیاری بر دوش او فشار میآورد و بار گران مسئولیت دین بر او سنگینی میکند.
هوش مصنوعی: این جهان مانند یک دیو است که زهر کشنده را به ناخودآگاه در نوشیدنی دلپذیری میریزد و با فریب آن را به ما میدهد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به دیدن این موعد (روز موعود) برسد، باید بر اساس عقل و درایت خود عمل کند و آن را درک کند.
هوش مصنوعی: کسی که عقل و درک درستی دارد، چگونه میتواند با دیو و مخلوقات پلید هم نشین شود و در کنار آنها آرام بگیرد؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خوان میفکند کنون مسلمانان
آن خواجه که سگ بر او شرف آرد
خوانی که ز خون آدمی باشد
افطار بدان کسی روا دارد؟
خود کس نرود و گر رود آنجا
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.