در احادیث وارد شده است که «هرگاه خدای تعالی سر بنده را در دنیا بپوشاند، کرم او از آن بالاتر است که در آخرت ظاهر گرداند و اگر در دنیا پرده از آن براندازد، از آن کریم تر است که دوباره در آخرت آن را ظاهر نماید» و نیز وارد شده است که «در روز قیامت بنده ای را بیاورند که گریان باشد خطاب رسد که چرا می گریی؟ عرض کند: گریه می کنم بر آنچه در این روز از عیوب من در نزد آدمیان و فرشتگان ظاهر خواهد شد خداوند عالم می فرماید که ای بنده من تو را در دنیا رسوا نکردم، و حال آنکه تو مشغول معصیت من بودی و می خندیدی، چگونه امروز تو را رسوا می کنم، و حال اینکه معصیت نمی کنی و گریانی» مروی است که «در فردای محشر جناب پیغبر صلی الله علیه و آله و سلم از داور اکبر مسئلت می نماید که محاسبه امت او را در حضور فرشتگان و پیغمبران و سایر امتان نکند، تا عیوب آنها بر ایشان ظاهر گردد، بلکه به حساب ایشان چنان برس که بجز تو و من، دیگر کسی بر آن مطلع نگردد خطاب الهی رسد که ای حبیب من من به بندگان خود از تو مهربانترم، چون تو روا نداری که عیوب ایشان نزد غیر تو ظاهر شود، من روا ندارم که بر تو هم ظاهر گردد و ایشان در پیش تو شرمسار شوند من خود به تنهائی به محاسبه ایشان پردازم، و چنان که بجز من احدی بر عیوب ایشان مطلع نگردد» پس هرگاه عنایت پروردگار در پوشیدن عیوب بندگان تا به این حد بوده باشد، پس ای مسکین غافل، و ای مبتلای به انواع عیوب و رذایل، ترا چه افتاده است که این پرده از عیوب بندگان خدا برمی داری، و سعی در فاش کردن بدیهای ایشان می نمائی، و زبان هرزه خود را به مذمت ایشان می گشائی؟ از خود غافلی که به چه عیوب گرفتاری، و به چه اعمال ناشایسته در کاری اندکی دیده بگشای، و به سراپای خود نظر کن و صفحه ضمیر خبیث خود را مطالعه کن، و چاره از عیوب خود کن.
در کوی و در چهی ای قلتبان
دست بردار از سبال دیگران
ای خنک جانی که عیب خویش دید
هر که عیبی گفت آن بر خود خرید
غافلند این خلق از خود ای پدر
لاجرم گویند عیب یکدگر
هر کسی گر عیب خود دیدی ز پیش
کی شدی فارغ وی از اصلاح خویش
ای جان برادر ساعتی تأمل کن، که اگر عیبی را از تو در پیش دیگران فاش کند، حال تو چگونه خواهد بود، حال دیگران را هم بر خود قیاس کن و بدان که از اخبار و آثار، واضح و روشن، و از تجربه، عیان و ثابت و مبین است، که هر که دیگری را رسوا کند خود نیز رسوا می گردد، و هر که عیب کسی را ظاهر کند عیب او نیز فاش می گردد.
پس، ای جان من بر خود رحم کن، و اقتدا به پروردگار خود نما، و پرده بر عیوب بندگان افکن، و چشم خود را از دیدن عیوب مردم، کور، و گوش خود را کر، و زبان خود را از گفتن، لال ساز.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در احادیث آمده است که خداوند بندگان خود را در دنیا میپوشاند و از رسوایی آنها جلوگیری میکند. در روز قیامت، هنگامی که بندگان عیوب خود را میبینند، ممکن است به گریه بیفتند. اما خداوند میفرماید که او در دنیا آنها را خوار نکرده، بنابراین در آخرت نیز آنها را رسوا نخواهد کرد. پیامبر (ص) از خداوند درخواست میکند که عیوب امت او را در حضور دیگران ظاهر نکند. این نشان میدهد که خداوند نسبت به بندگانش مهربانتر از آن است که عیوب آنها را در معرض دید دیگران قرار دهد.
بنابراین، اگر خداوند این چنین با بندگان خود مدارا میکند، چرا ما باید به عیبجویی دیگران بپردازیم؟ باید به عیوب خود توجه کنیم و سعی کنیم آنها را اصلاح کنیم. عیبجویی از دیگران نه تنها نادرست است بلکه بازتابی از عیوب خود شخص نیز خواهد بود. در نهایت، باید از عیوب دیگران چشم پوشی کنیم و خود را اصلاح کنیم.
هوش مصنوعی: در متونی که مطرح شده، بیان شده است که اگر خداوند در دنیا به حفظ و پوشاندن عیوب بندهای بپردازد، این نشاندهندهی محبت و رحمت اوست و به مراتب بهتر از آن است که در آخرت عیوب او را آشکار کند. و اگر بندهای در روز قیامت به گریه بیفتد و علت آن را بپرسند، او میگوید که نگران است که عیوبش در برابر دیگران نمایان شود. خداوند پاسخ میدهد که در دنیا او را رسوا نکرده، پس چگونه امروز که او گناه نمیکند، عیوبش را بروز دهد. همچنین گفته شده است که پیامبر در روز قیامت از خداوند میخواهد که محاسبهی امت او در حضور دیگران انجام نشود تا عیوب ایشان برملا نگردد. و خداوند در پاسخی محبتآمیز میفرماید که از بندگانش مهربانتر است و نمیگذارد عیوب آنها در حضور دیگران آشکار شود. در نهایت، این متن به افرادی که در تلاشند عیوب دیگران را فاش کنند هشدار میدهد که باید به عیوب خود توجه کنند و به جای سرزنش دیگران، درصدد اصلاح خود برآیند.
هوش مصنوعی: ای کسی که در کوچه و بازار مشغول قضاوت درباره دیگران هستی، از قضاوت و دخالت در زندگی دیگران دست بردار.
هوش مصنوعی: ای خوشا به حال آن کسی که عیبهای خود را میبیند و به آنها توجه دارد؛ هر کس که عیبی از او بگوید، آن را به خود میگیرد و بر نمیآشفت.
هوش مصنوعی: این مردم از درون خود بیخبر هستند، بنابراین عیبها و نواقص یکدیگر را مورد انتقاد قرار میدهند.
هوش مصنوعی: هر کس که عیب خود را دید، باید به فکر اصلاح آن باشد و هیچگاه نباید خیال کند که از اصلاح خود بینیاز است.
هوش مصنوعی: برادر عزیز، لحظهای درنگ کن و به این فکر کن که اگر کسی عیب تو را در جمع دیگران افشا کند، وضعیت تو چگونه خواهد بود. همچنین خود را جای دیگران بگذار و درک کن که از اطلاعات و تجربیات مشخص است که هر کسی که قصد رسوا کردن دیگران را دارد، خود نیز با رسوایی مواجه خواهد شد و هر کسی که عیبی از دیگران را افشا کند، عیب خودش نیز در نهایت مشخص خواهد شد.
هوش مصنوعی: پس، ای عزیز، به خود رحم کن و از خدا پیروی کن. بر عیوب دیگران پرده بپوشان و چشم و گوش خود را از دیدن و شنیدن عیوب مردم ببند. زبانت را هم از گفتن عیبها خاموش نگهدار.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.