یار مرا عارض و عذار نه این بود
باغ مرا نخل و برگ و بار نه این بود
عهدشکن گشته‌اند خاصه و عامه
قاعده اهل این دیار نه این بود
روح در این غار غوره وار ترش چیست
پرورش و عهد یار غار نه این بود
سیل غم بی‌شمار بار و خرم برد
طمع من از یار بردبار نه این بود
از جهت من چه دیگ می‌پزد آن یار
راتبه میر پخته کار نه این بود
دام نهان کرد و دانه ریخت به پیشم
کینه نهان داشت و آشکار نه این بود
ناصح من کژ نهاد و برد ز راهم
شرط امینی و مستشار نه این بود
در چمن عیش خار از چه شکفته‌ست
منبت آن شهره نوبهار نه این بود
شحنه شد آن دزد من ببست دو دستم
سایسی و عدل شهریار نه این بود
مهل ندادی که عذر خویش بگویم
خوی چو تو کوه باوقار نه این بود
می‌رسدم بوی خون ز گفت درشتش
رایحه ناف مشکبار نه این بود
نوش تو را ذوق و طعم و لطف نه این بود
وان شتر مست خوش عیار نه این بود
پیش شه افغان کنم ز خدعه قلاب
زر من آن نقد خوش عیار نه این بود
شاه چو دریا خزینه‌اش همه گوهر
لیک شهم را خزینه دار نه این بود
بس که گله‌ست این نثار و جمله شکایت
شاه شکور مرا نثار نه این بود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این غزل، شاعر به بیان ناامیدی و ناکامی در روابط و وضعیت خود می‌پردازد. او به وفاداری یار اشاره می‌کند و می‌گوید که آنچه از او انتظار داشته، برآورده نشده است. مراسم و عهد و پیمان‌های گذشته مورد انتقاد قرار می‌گیرد و شاعر از رنج و غم فراوانی که گیلان او را گرفته، شکایت دارد. او به تضاد میان زیبایی‌ها و نقاط ضعف زندگی خود اشاره می‌کند و از خیانت و نیرنگ دیگران گله‌مند است. در نهایت، شاعر با بیان عواطف خود، به نقد جامعه و شرایط پیرامونش می‌پردازد و می‌گوید که آنچه در زندگی می‌گذرد، مطابق با آنچه که باید باشد، نیست.
هوش مصنوعی: دوست من، نه اینگونه زیبایی داشت که در چهره‌اش ببینم و نه باغم شبیه این بود که نخل و میوه‌اش را چنین تصور کنم.
هوش مصنوعی: همه، چه مردم عادی و چه خواص، به عهد و پیمان‌های خود وفادار نیستند. این رفتار به هیچ وجه با اصول و قواعد این سرزمین سازگار نیست.
هوش مصنوعی: در این غار، روح انسان مانند غوره‌ای ترش و نارس است. این حال و شرایط نمی‌تواند سرشار از محبت و یاد عهد دوستی باشد.
هوش مصنوعی: غم‌های بی‌شمار مانند سیل به سراغم آمد و همه امیدهایم را از یار صبورم گرفت. این وضعیت نمی‌توانست آن‌گونه که انتظار داشتم باشد.
هوش مصنوعی: آن یار که در دل من جای دارد، چه کاری را برای من انجام می‌دهد؟ این کار، کار پختن نیست.
هوش مصنوعی: او به آرامی دام را پنهان کرد و دانه‌ای جلوی من گذاشت. در حالی که در دلش کینه پنهانی داشت، اما به ظاهر چیز دیگری نشان می‌داد.
هوش مصنوعی: مشاور من به نادرستی راه را نشان داد و من از او انتظار نداشتم که برای من شرط اطمینان و راهنمایی معقولی داشته باشد.
هوش مصنوعی: در باغ، چرا خارها به گل نشسته‌اند؟ این زیبایی بهاری که در اینجا می‌بینیم، نباید چنین باشد.
هوش مصنوعی: دزدی که مرا گرفتار کرده بود، اکنون در زندان است و من دو دستم را بسته‌ام. نه این عمل عادلانه است و نه شایستهٔ پادشاه.
هوش مصنوعی: تو فرصتی به من ندادید تا بتوانم عذر خود را بیان کنم. شخصیت شما، همچون کوهی با وقار است، و این رفتار شما شایسته این عزیزان نیست.
هوش مصنوعی: من بوی خون را از سخنان تندش احساس می‌کنم؛ این رایحه خوشی که می‌آید از مشک، چنین نبود.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره دارد به اینکه لذت و زیبایی چیزی که به آن اشاره شده، فراتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. همچنین به یک شتر مست که ویژگی‌های خاص و جذابی دارد اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که آنچه در ابتدا دیده می‌شود، تمام حقیقت و جذابیت آن نیست. در واقع، شاعر می‌خواهد بگوید که باید به اعماق و جنبه‌های پنهان زیبایی‌ها توجه کرد.
هوش مصنوعی: من برای شاه به خاطر فریب و نیرنگی که کرده‌اند، از ته دل فریاد می‌زنم. این طلا که به دست من است، ارزشی ندارد و آن سرمایه‌ی واقعی، چیزی دیگر است.
هوش مصنوعی: شاه مانند دریا است که گنجینه‌ای از گوهرها دارد، اما در واقع این ویژگی مخصوص کسی نیست که تنها عنوان شاه را یدک می‌کشد.
هوش مصنوعی: این قدر شکایت و گلایه از من زیاد است که دیگر نمی‌توانم همه را بپذیرم و اینگونه نیست که همه این درد و دل‌ها مخصوص من باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
آه که امید من بیار نه این بود
لایق آن روی چون نگار نه این بود
هجر نمودست و بارهی نه چنین گفت
جور فزودست و در شمار نه این بود
رفته بر دشمنم قرار گرفتست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.