هر آن چشمی که گریان است در عشق دلارامی
بشارت آیدش روزی ز وصل او به پیغامی
هر آن چشم سپیدی کو سیه کردهست تن جامه
سیاهش شد سپید آخر سپیدش شد سیه فامی
چو گریان بود آن یعقوب کنعان از پی یوسف
بشارت آمدش ناگه از آن خوش روی خوش نامی
مثال نردبان باشد به نالیدن به عشق اندر
چو او بر نردبان کوشد رسد ناگاه بر بامی
حریف عشق پیش آید چو بیند مر تو را بیخود
کبابی از جگر در کف ز خون دل یکی جامی
که آب لطف آن دلبر گرفته قاف تا قاف است
از آن است آتش هجران که تا پخته شود خامی
برای امتحان مرغ جان عاشق وحشی
بلا چون ضربت دامی و زلف یار چون دامی
که تا زین دام و زین ضربت کشاکش یابد این وحشی
نماند ناز و تندی او شود همراز و هم رامی
چنان چون میوههای خام از آن پخته شود شیرین
که گاهش تاب خورشید است و گاهش طره شامی
ز رنج عام و لطف خاص حکمتها شود پیدا
که تا صافی شود دردی که تا خاصه شود عامی
گهی از خوف محرومی و هجران ابد سوزی
گهی اندر امید وصل یکتا زفت انعامی
خصوصا درد این مسکین که عالم سوز طوفان است
زهی تلخی و ناکامی که شیرین است از او کامی
به هر گامی اگر صد تیر آید از هوای او
نگردم از هوای او نگردانم یکی گامی
منم در وام عشق شاه تا گردن بحمدالله
مبارک صاحب وامی مبارک کردن وامی
زهی دریای لطف حق زهی خورشید ربانی
به هر صد قرن نبود این چه جای سال و ایامی
ز مخدومی شمس الدین تبریزی بیابد جان
خلاصه نور ایمانی صفای جان اسلامی
چه جای نور اسلام است که نورانی و روحانی
شود واله اگر پیدا شود از دفترش لامی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف حال و هوای عاشقان و درد و شوق آنها میپردازد. شاعر به بیان احساسات عمیق عاشقانه، انتظار وصل و رنج هجران میپردازد. او اشاره میکند که چشمان گریان عاشق، نویدبخش روزی است که به محبوب خود میرسد. در این مسیر، هر نوع آزمایش و رنجی، به نوعی ما را به سمت کمال و پختگی سوق میدهد.
شاعر به تشبیهاتی از جمله یعقوب و یوسف اشاره میکند و همچنین از قدرت عشق و عواطفی سخن میگوید که فرد را دچار حالتهای متفاوتی چون شوق و هجران میکند. در نهایت، او به لطف الهی و نور ایمان اشاره میکند و میگوید که عشق و معرفت به خدا و محبوب حقیقت، فراتر از زمان و مکان است.
هوش مصنوعی: هر چشمی که به خاطر عشق به یک معشوق عزیز اشک میریزد، روزی خبر خوشی از وصال و دیدار آن محبوب با پیام و نوید خواهد شنید.
هوش مصنوعی: هر کس که به زیبایی و درخشانی ظاهری خود را میآراید، در واقع به برخی از روحیات و احساسات درونی خود نیز توجه نمیکند. زیرا این ظاهر زیبا در نهایت تحت تأثیر آنچه درونش میگذرد، تغییر میکند و ممکن است زیباییاش سریعاً به زشتی تبدیل شود.
هوش مصنوعی: زمانی که یعقوب در کنعان به خاطر یوسفش به شدت میگرید، ناگهان خبری خوش آمده است که به او مژده میدهد.
هوش مصنوعی: عشق مانند نردبانی است که اگر کسی در آن تلاش کند و ناله کند، ناگهان به هدف و مقام بالایی دست مییابد.
هوش مصنوعی: وقتی حریف عشق تو را میبیند، به قدری تحت تأثیر قرار میگیرد که همچون یک کباب داغ از جگرش، در دستانش جامی پر از خون دل میشود.
هوش مصنوعی: دلبر محبوب مانند آبی است که عشقش در سراسر قاف و کوه جاری است و این آتش فراق و دوری او باعث میشود که خامی عشق به تدریج به پختگی برسد.
هوش مصنوعی: این بیت به احساسات و وضعیت عاشقانی اشاره دارد که در عشق خود دچار آزمون و سختی هستند. مرغ جان عاشق، که نمادی از روح عاشق است، در برابر مشکلات و فشارهای عشق، مانند یک پرنده در دام گرفتار میشود. همچنین، زلف یار که نماد زیبایی و جذابیت محبوب است، به نوعی به دام عاشق تبدیل میشود و باعث میشود که او بیشتر به مشکلات و چالشهای عشق دچار شود. در مجموع، این ابیات میخواهند به تنش و مبارزه در عشق بپردازند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که این جانور در دام و ضربههای این تنش گرفتار است، دیگر ناز و لجبازی او برطرف خواهد شد و نرم و همدل خواهد شد.
هوش مصنوعی: میوههای نارس با پخته شدن شیرین میشوند، همانطور که گاهی زیر تابش آفتاب قرار میگیرند و گاهی در سایه هستند.
هوش مصنوعی: از رنج عمومی و لطف خاص، حکمتها آشکار میشود؛ زیرا تا درد خالص و ناب نشود، نمیتواند به عامه و مردم عادی منتقل گردد.
هوش مصنوعی: گاهی از ترس محرومیت و جدایی ابدی دچار عذاب میشوم و گاهی در انتظار وصال معشوق، از لطف و نعمتهای بینظیر او شادمانم.
هوش مصنوعی: این جمله به بیان وضعیت دردناک و رنجآور یک فرد میپردازد که تحت تأثیر طوفان و مشکلات بزرگ قرار دارد. این درد به قدری عمیق و عمومی است که میتوان گفت بر دلها میسوزد. در عین حال، اگرچه این وضعیت بسیار تلخ و ناکامکننده به نظر میرسد، اما از درون آن ممکن است نوعی شیرینی و کامیابی نیز وجود داشته باشد که فرد را به ادامه راه و تلاش تشویق کند.
هوش مصنوعی: هر قدر هم که سختی و مشکلات در مسیرم بیفتد، از عشق و علاقهام به او دست نخواهم کشید و حتی یک گام هم از این راه منحرف نخواهم شد.
هوش مصنوعی: من در عشق شاه (محبت) غرق شدهام و تا گردن در آن فرو رفتهام. خدا را شکر میکنم که به من لطف کرده و مرا در این وادی قرار داده است.
هوش مصنوعی: ای دریای لطف خدا، ای خورشید الهی! در هر صد سال هم این نعمتها وجود نداشته و نمیتواند به اندازهی ارزش این زمان و فرصتها باشد.
هوش مصنوعی: از معلم و راهنمایی به نام شمس الدین تبریزی، روح انسان به آزادی و نور ایمان دست مییابد و جان اسلامی او را به صفایی میرساند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که چگونه نور اسلام میتواند در زندگیها تأثیرگذار و روحانی باشد، و اگر وجود آن واقعاً حس شود، به شکل واضحی میتوان آن را در نوشتهها و آثار مشهود ساخت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
الا ای لعبت ساقی ز می پر کن مرا جامی
که پیدا نیست کارم را درین گیتی سرانجامی
کنون چون توبه بشکستم به خلوت با تو بنشستم
ز می باید که در دستم نهی هر ساعتی جامی
نباید خورد چندین غم بباید زیستن خرم
[...]
بیا ای شاه خودکامه نشین بر تخت خودکامی
بیا بر قلب رندان زن که صاحب قرن ایامی
برآور دودها از دل به جز در خون مکن منزل
فلک را از فلک بگسل که جان آتش اندامی
در آن دریا که خون است آن ز خشک و تر برون است آن
[...]
حرام است ار دلی داری حیاتی بی دل آرامی
برو یاری به دست آور که یابی از لبش کامی
اگر بلبل بدانستی که گل بوی از کجا دارد
نگشتی گرد گل هرگز طلب کردی گل اندامی
به دفع چشم بد آن را که باشد هم نفس خوبی
[...]
مرا رهبان دیر امشب فرستادست پیغامی
که چون زنار دربستی ز دستم نوش کن جامی
دلت چون بتپرست آمد به شهر ما گذر، کان جا
چلیپاییست در هر توی و ناقوسی به هر بامی
ز سر باد مسلمانی دماغت را چو بیرون شد
[...]
بیاور ساقیا! در دِه من دل خسته را جامی
که من خود را نمی دانم ز نیک و بد سرانجامی
به امّید وصالش دامن عمرم به ناکامی
برفت از دست و در دستم نیامد دامن کامی
من اوّل بلبلی بودم میان بلبلان گویا
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.