امتزاج روح‌ها در وقت صلح و جنگ‌ها
با کسی باید که روحش هست صافی صفا
چون تغییر هست در جان وقت جنگ و آشتی
آن نه یک روحست تنها بلک گشتستند جدا
چون بخواهد دل سلام آن یکی همچون عروس
مر زفاف صحبت داماد دشمن روی را
باز چون میلی بود سویی بدان ماند که او
میل دارد سوی داماد لطیف دلربا
از نظرها امتزاج و از سخن‌ها امتزاج
وز حکایت امتزاج و از فکر آمیزها
همچنانک امتزاج ظاهرست اندر رکوع
وز تصافح وز عناق و قبله و مدح و دعا
بر تفاوت این تمازج‌ها ز میل و نیم میل
وز سر کره و کراهت وز پی ترس و حیا
آن رکوع باتأنی وان ثنای نرم نرم
هم مراتب در معانی در صورها مجتبا
این همه بازیچه گردد چون رسیدی در کسی
کش سما سجده‌اش برد وان عرش گوید مرحبا
آن خداوند لطیف بنده پرور شمس دین
کو رهاند مر شما را زین خیال بی‌وفا
با عدم تا چند باشی خایف و امیدوار
این همه تأثیر خشم اوست تا وقت رضا
هستی جان اوست حقا چونک هستی زو بتافت
لاجرم در نیستی می‌ساز با قید هوا
گه به تسبیع هوا و گه به تسبیع خیال
گه به تسبیع کلام و گه به تسبیع لقا
گه خیال خوش بود در طنز همچون احتلام
گه خیال بد بود همچون که خواب ناسزا
وانگهی تخییل‌ها خوشتر از این قوم رذیل
اینت هستی کو بود کمتر ز تخییل عما
پس از آن سوی عدم بدتر از این از صد عدم
این عدم‌ها بر مراتب بود همچون که بقا
تا نیاید ظل میمون خداوندی او
هیچ بندی از تو نگشاید یقین می‌دان دلا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این متن به تحلیل ارتباطات روحی انسان‌ها در زمان صلح و جنگ می‌پردازد. او اشاره می‌کند که روح‌ها در شرایط مختلف دچار تغییر می‌شوند و از یکدیگر فاصله می‌گیرند. در هنگام آشتی یا جنگ، احساسات و تمایلات متفاوتی به وجود می‌آید که باعث می‌شود انسان‌ها به یکدیگر نزدیک یا دور شوند.
شاعر به زیبایی و لطافت روحانی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که گاهی ابراز محبت و احترام میان افراد می‌تواند به شکل‌های مختلفی مانند دعا، سلام و دیدارهای نزدیک بروز کند. این ارتباطات در ظاهر ممکن است یکسان به نظر برسند، اما عمق معنایی آنها بسیار متفاوت است.
در نهایت، شاعر به مفهوم عدم و وجود اشاره می‌کند و به انسان‌ها یادآوری می‌کند که باید از ترس و ناامیدی خود رها شوند و به وجود حقیقی خود پی ببرند. او از خداوند لطیف سخن می‌گوید که انسان‌ها را از خیالات بی‌وفا نجات می‌دهد و به سوی حقیقت سوق می‌دهد.
هوش مصنوعی: روح‌ها در زمانی که در صلح یا درگیر جنگ هستند، باید با کسی در ارتباط باشند که روحش پاک و خالص باشد.
هوش مصنوعی: در زمان جنگ و صلح، تغییرات زیادی در وجود انسان ایجاد می‌شود و دیگر نمی‌توان گفت که تنها یک روح وجود دارد؛ بلکه روح‌ها به گونه‌ای جداگانه و متنوع در این شرایط شکل می‌گیرند.
هوش مصنوعی: وقتی که دل بخواهد، سلامی مثل عروسی که در روز زفافش است، به داماد می‌فرستد و دشمن را از یاد می‌برد.
هوش مصنوعی: زمانی که علاقه‌ای دوباره به چیزی پیدا می‌شود، شبیه به میل دلربایی است که به سوی داماد نازک‌دل جذب می‌شود.
هوش مصنوعی: این بیت به ارتباط و اتصال بین انسان‌ها اشاره دارد. در آن بیان می‌شود که انسان‌ها از جنبه‌های مختلفی با یکدیگر ترکیب و در هم‌آمیخته‌اند؛ یعنی هم در دیدگاه‌ها، هم در سخنان، و هم در داستان‌ها و افکار. این ارتباطات باعث می‌شود که تجربه‌ها و احساسات مشترکی بین افراد شکل بگیرد.
هوش مصنوعی: همان‌طور که ارتباطات ظاهری مانند رکوع، دست دادن، در آغوش گرفتن، رو به قبله ایستادن و مدح و دعا کردن وجود دارد، درونی‌ترین ارتباطات و پیوندها نیز وجود دارند.
هوش مصنوعی: این بیت به بررسی تفاوت‌های موجود در تمایلات و احساسات انسانی اشاره دارد. به عبارتی، احساسات مختلفی که می‌تواند از میل و رغبت یا عدم میل و تنفر ناشی شود، و همچنین عواملی چون ترس و حیا که در تصمیم‌گیری‌های ما دخیل هستند. در واقع، این تفاوت‌ها نشان‌دهنده‌ی پیچیدگی‌های روحی و روانی انسان است.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف و تأکید بر اهمیت تدریج و آرامش در انجام کارها اشاره دارد. او به این نکته پرداخته که در انجام اعمال عبادی مثل رکوع و ثنا، باید با دقت و به آرامی عمل کرد؛ زیرا هر مرحله و حرکتی در این مسیر دارای معانی و جلوه‌های خاصی است که باید به آنها توجه شود. در واقع، در دقت و لطافت انجام هر کاری، عمق و زیبایی معانی نهفته است.
هوش مصنوعی: وقتی به مقام و جایگاه بالا رسیدی، همه چیز به بازیچه‌ای تبدیل می‌شود. در آن لحظه که به کسی سجده می‌کنی، از عرش آسمان صدای مرحبا و خوشامد به گوشت می‌رسد.
هوش مصنوعی: خداوند مهربان و لطیف که شمس دین را پرورش داده، شما را از این خیال ناپایدار و بی‌وفا نجات خواهد داد.
هوش مصنوعی: تا کی باید از نبودن بترسی و امیدوار باشی؟ این همه تأثیر ناشی از خشم اوست تا وقتی که راضی شود.
هوش مصنوعی: وجود او حقیقتی است که جان می‌دهد، زیرا وجود از او نشأت می‌گیرد. به همین دلیل، وقتی که وجود از او دور می‌شود، به ناچار در ناکجاآبادی از عدم و عدمیت شکل می‌گیرد که با تمایلات و خواسته‌های نفسانی درگیر است.
هوش مصنوعی: گاهی به ذکر و یاد خدا مشغولم، گاهی در خیال و اندیشه‌ام، گاهی به صحبت و گفت‌وگو، و گاهی در نزدیکی و ملاقات با دوستان و loved ones.
هوش مصنوعی: گاهی در خواب، افکار خوش و شیرین مانند رؤیای زیبا به ذهن می‌آید، و گاهی نیز افکار ناخوشایند و زشت مانند خواب‌های بد به سراغ آدم می‌آید.
هوش مصنوعی: سپس تخیلات و تصورات زیباتر از این جمعیت پست و بی‌ارزش است. آیا این حقیقت کمتر از تخیلات نادانان نیست؟
هوش مصنوعی: پس از آنچنان که نه بودن، بدتر از این، وجودهای فراوان به‌مراتب نسبت به عدم‌ها وجود دارند، مانند دایمی که وجود دارد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که سایه‌ی پر برکت خداوند بر تو نیفتد، هیچ‌کس قادر نخواهد بود بندهایی که بر توست را بگشاید. این موضوع را به خوبی درک کن، ای دل.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
عسکری شکر بود تو گو بیا می شکرم
ای نموده ترش روی ار جا بد این شوخی ترا
از که آمختی نهادن شعرهائی شوخ چم
گر برستی شاعران هرگز نبودی آشنا
کشه بربندی گرفتی در گدائی سرسری
[...]
پادشا بر کام‌های دل که باشد؟ پارسا
پارسا شو تا شوی بر هر مرادی پادشا
پارسا شو تا بباشی پادشا بر آرزو
کآرزو هرگز نباشد پادشا بر پارسا
پادشا گشت آرزو بر تو ز بی‌باکی تو
[...]
تا دل من در هوای نیکوان گشت آشنا
در سرشک دیده ام کرد این دل خونین شنا
تا مرا بیند بلا با کس نبدد دوستی
تا مرا بیند هوی با کس نگردد آشنا
من بدی را نیک تر جویم که مرد مرا بدی
[...]
شاعران بینوا خوانند شعر با نوا
وز نوای شعرشان افزون نمی گردد نوا
طوطیانه گفت و نتوانند جز آموخته
عندلیبم من که هر ساعت دگر سازم نوا
اندران معنی که گوید بدهم انصاف سخن
[...]
ای جهانداری که هستی پادشاهی را سزا
در جهانداری نباشد چون تو هرگز پادشا
از بشارتهای دولت وز اشارتهای بخت
شاه پیروز اختری و خسرو فرمانروا
پادشاهی یافته است از نام تو عز و شرف
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.