بخش ۱۷۶ - قصد شاه به کشتن امرا و شفاعت کردن ایاز پیش تخت سلطان کی ای شاه عالم العفو اولی
پس ایاز مهرافزا بر جهید
پیش تخت آن الغ سلطان دوید
سجدهای کرد و گلوی خود گرفت
کای قبادی کز تو چرخ آرد شگفت
ای همایی که همایان فرخی
از تو دارند و سخاوت هر سخی
ای کریمی که کرمهای جهان
محو گردد پیش ایثارت نهان
ای لطیفی که گل سرخت بدید
از خجالت پیرهن را بر درید
از غفوری تو غفران چشمسیر
روبهان بر شیر از عفو تو چیر
جز که عفو تو کرا دارد سند
هر که با امر تو بیباکی کند
غفلت و گستاخی این مجرمان
از وفور عفو تست ای عفوران
دایما غفلت ز گستاخی دمد
که برد تعظیم از دیده رمد
غفلت و نسیان بد آموخته
ز آتش تعظیم گردد سوخته
هیبتش بیداری و فطنت دهد
سهو نسیان از دلش بیرون جهد
وقت غارت خواب ناید خلق را
تا بنرباید کسی زو دلق را
خواب چون در میرمد از بیم دلق
خواب نسیان کی بود با بیم حلق
لاتؤاخذ ان نسینا شد گواه
که بود نسیان بوجهی هم گناه
زانک استکمال تعظیم او نکرد
ورنه نسیان در نیاوردی نبرد
گرچه نسیان لابد و ناچار بود
در سبب ورزیدن او مختار بود
که تهاون کرد در تعظیمها
تا که نسیان زاد یا سهو و خطا
همچو مستی کو جنایتها کند
گوید او معذور بودم من ز خود
گویدش لیکن سبب ای زشتکار
از تو بد در رفتن آن اختیار
بیخودی نامد بخود تش خواندی
اختیارت خود نشد تش راندی
گر رسیدی مستی بیجهد تو
حفظ کردی ساقی جان عهد تو
پشتدارت بودی او و عذرخواه
من غلام زلت مست اله
عفوهای جمله عالم ذرهای
عکس عفوت ای ز تو هر بهرهای
عفوها گفته ثنای عفو تو
نیست کفوش ایها الناس اتقوا
جانشان بخش و ز خودشان هم مران
کام شیرین تو اند ای کامران
رحم کن بر وی که روی تو بدید
فرقت تلخ تو چون خواهد کشید
از فراق و هجر میگویی سخن
هر چه خواهی کن ولیکن این مکن
صد هزاران مرگ تلخ شصت تو
نیست مانند فراق روی تو
تلخی هجر از ذکور و از اناث
دور دار ای مجرمان را مستغاث
بر امید وصل تو مردن خوشست
تلخی هجر تو فوق آتشست
گبر میگوید میان آن سقر
چه غمم بودی گرم کردی نظر
کان نظر شیرین کنندهٔ رنجهاست
ساحران را خونبهای دست و پاست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن دربارهی ستایش و توصیف ویژگیهای بزرگ و عظیم یک سلطان است که به عشق، کرامت و بخشش مشهور است. ایاز مهارفزا به درگاه سلطان میرود و سجده میکند، از او خواستار عفو و بخشش میشود و به ویژگیهای نیک وی اشاره میکند. در متن به وضعیت انسانها اشاره میشود که گاه به خاطر غفلت و نادانی از تعظیم در برابر مقامهای بالا غفلت میکنند و برخی ممکن است در تصورشان عذر داشته باشند. اما در نهایت، نویسنده تأکید میکند که باید از این تعللها پرهیز کرد و ارزش بندگی و تعظیم را درک کرد. همچنین موضوعاتی چون تلخی فراق و عشق نیز مطرح میشود و انجام دعای رحمت برای گناهکاران مورد تأکید قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: پس ایاز مهرافزا به سوی تخت سلطان دوید و جلو رفت.
هوش مصنوعی: شخصی در حال سجده کردن است و گلوی خود را محکم گرفته و با صدای بلند میگوید، ای خداوندی که به خاطر تو، جهان به شگفتی میآید.
هوش مصنوعی: ای پرندهای که بزرگانی از نعمتهای تو بهرهمند هستند و هر بخشندهای از سخاوت تو استفاده میکند.
هوش مصنوعی: ای بخشندهای که بخششهای دنیا در برابر ایثار تو ناچیز و پنهان میگردد.
هوش مصنوعی: ای لطیف و زیبا، وقتی که گل سرخ تو را دید، از شرم پیراهنش را دریده و به سوی تو شتافت.
هوش مصنوعی: از بخشش تو، چشمهای سیر روباهان از عفوت قویتر از شیران میشوند.
هوش مصنوعی: به جز رحمت و بخشش تو، هیچکس نمیتواند به کسی اعتماد کند. هر کسی که با بیپروا اقدام به کارهای ناپسند کند، به دنبال عذرخواهی توست.
هوش مصنوعی: این مجرمان به خاطر وفور عفو و بخشش تو دچار غفلت و جسارت شدهاند، ای کسانی که عفو میکنی.
هوش مصنوعی: همیشه از بیتوجهی به رفتارهای ناپسند دوری کن، زیرا این بیتوجهی باعث میشود تا احترام و ارادت از دید تو ناپدید شود.
هوش مصنوعی: اگر در غفلت و فراموشی بیفتی، به مانند آتش که نشانهٔ احترام را میسوزاند، دچار آسیب و سوختگی خواهی شد.
هوش مصنوعی: وقتی انسان با هیبت و جلال او روبرو میشود، به او بیداری و هوشیاری میبخشد و همه فراموشیها و ناهماهنگیهای ذهنی از قلبش پاک میشود.
هوش مصنوعی: در زمان هجوم و اختلال، مردم نمیتوانند بخوابند تا اینکه یکی به آنها گوشزد کند که از وضعیت آگاه شوند یا از خطر دوری کنند.
هوش مصنوعی: وقتی خواب به انسان نزدیک میشود، از ترس دلق (لباس) خواب، فراموشی چه بسا با ترس حلق (گلو یا جان) همراه باشد. در واقع، این خواب و فراموشی همیشه یکدیگر را میترسانند.
هوش مصنوعی: اگر فراموش کردیم، ما را مؤاخذه نکنید، زیرا فراموشی به دلیل مشکلاتی که داریم، خود گناه نیست.
هوش مصنوعی: چون نتوانستی به خوبی عظمت او را رعایت کنی، فراموشی در زندگیات راه پیدا نکرد.
هوش مصنوعی: هرچند فراموشی امری اجتنابناپذیر است، اما انسان در انتخاب علتهای آن اختیار دارد.
هوش مصنوعی: کسی که در احترام و بزرگداشتها سهلانگاری کرده، ممکن است به فراموشی یا اشتباه دچار شود.
هوش مصنوعی: شخصی مانند مستی که کارهای ناپسند انجام میدهد، میگوید من از خودم بیخبر بودم و معذورم.
هوش مصنوعی: میگوید: اما ای بدکار، دلیل اینکه از تو دور شدهام، به خاطر خودت است.
هوش مصنوعی: در حالت بیخودی، خود را به دست نمیآوری و وقتی فریاد میزنی، اختیار خودت را از دست میدهی.
هوش مصنوعی: اگر به حال مستی رسیدی و بدون تلاش توانستی از خود محافظت کنی، ای ساقی، جانم به عهد تو پایبند است.
هوش مصنوعی: در پشت تو کسی بود که برای من عذرخواهی میکرد، من هم بقیق مدح و محبت را به دور از خطا بیان میکردم.
هوش مصنوعی: بخشودگیهای همه موجودات به اندازه یک دانه است، اما بخشش تو بینهایت است و از آن بهرهای هر کس میبرد.
هوش مصنوعی: بیت به مفهوم این است که بخششهای خداوند نشاندهنده بزرگ بودن و عظمت عفوی اوست و به مردم توصیه میکند که از عذاب الهی بترسند و به تقوای الهی توجه کنند.
هوش مصنوعی: روح و جانشان را ببخش و آنها را از خود دور نکن، زیرا که کام شیرین تو از آنهاست، ای کسی که کامروا هستی.
هوش مصنوعی: رحم کن به او که چشمانش همواره به روی توست، زیرا که دوری و جدایی از تو برایش بسیار دردناک خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر چه میخواهی درباره دوری و جدایی صحبت کن، اما این کار را نکن.
هوش مصنوعی: مرگهای بسیار دردناک به اندازه جدایی از روی تو نخواهد بود.
هوش مصنوعی: دوری و جدایی از مردان و زنان را از خود دور کن، ای مجرمان، به آن کسی که به تو پناه آورده است.
هوش مصنوعی: مردن بر اساس آرزوی دیدار تو لذتبخش است، اما فاصله و جدایی از تو به اندازهای دردناک است که حتی بیشتر از آتش میسوزاند.
هوش مصنوعی: گبر میگوید در آن دنیای پرتنش و سخت، چه غمی داشتم وقتی که توجه تو مرا گرم کرد.
هوش مصنوعی: نگاه او به مانند یک قند است که رنجها را تسکین میدهد؛ برای سحرکنندگان، بهایی که باید برای دست و پا بپردازند، خون است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.