بخش ۱۰۶ - غالب شدن حیلهٔ روباه بر استعصام و تعفف خر و کشیدن روبه خر را سوی شیر به بیشه
روبه اندر حیله پای خود فشرد
ریش خر بگرفت و آن خر را ببرد
مطرب آن خانقه کو تا که تفت
دف زند که خر برفت و خر برفت
چونک خرگوشی برد شیری به چاه
چون نیارد روبهی خر تا گیاه
گوش را بر بند و افسونها مخور
جز فسون آن ولی دادگر
آن فسون خوشتر از حلوای او
آنک صد حلواست خاک پای او
خنبهای خسروانی پر ز می
مایه برده از می لبهای وی
عاشق می باشد آن جان بعید
کو می لبهای لعلش را ندید
آب شیرین چون نبیند مرغ کور
چون نگردد گرد چشمهٔ آب شور
موسی جان سینه را سینا کند
طوطیان کور را بینا کند
خسرو شیرین جان نوبت زدست
لاجرم در شهر قند ارزان شدست
یوسفان غیب لشکر می‌کشند
تنگهای قند و شکر می‌کشند
اشتران مصر را رو سوی ما
بشنوید ای طوطیان بانگ درا
شهر ما فردا پر از شکر شود
شکر ارزانست ارزان‌تر شود
در شکر غلطید ای حلواییان
هم‌چو طوطی کوری صفراییان
نیشکر کوبید کار اینست و بس
جان بر افشانید یار اینست و بس
نقل بر نقلست و می بر می هلا
بر مناره رو بزن بانگ صلا
سرکهٔ نه ساله شیرین می‌شود
سنگ و مرمر لعل و زرین می‌شود
آفتاب اندر فلک دستک‌زنان
ذره‌ها چون عاشقان بازی‌کنان
چشمها مخمور شد از سبزه‌زار
گل شکوفه می‌کند بر شاخسار
چشم دولت سحر مطلق می‌کند
روح شد منصور انا الحق می‌زند
گر خری را می‌برد روبه ز سر
گو ببر تو خر مباش و غم مخور
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این متن، حکایت از حیله‌گری روباهی می‌شود که با ترفند خود، خر را به دام می‌اندازد. در این میان، آواز مطربی به گوش می‌رسد که خبر از رفتن خر می‌دهد. سپس به توصیف عشق و زیبایی می‌پردازد و به قدرت عشق اشاره می‌کند که می‌تواند کور را بینا کند و انسان‌ها را به درک حقیقت برساند.
شاعر از شیرینی و خوشی در زندگی صحبت می‌کند و تشابهاتی میان زندگی و عشق با نیشکر و شکر ایجاد می‌کند. او به نعمت‌های زندگی اشاره می‌کند و از شیرینی‌های آن سخن می‌گوید. در نهایت، او به افراد می‌آموزد که از مشکلات خود نگران نباشند و مانند خر که به دام رفته، نگران نباشند.
هوش مصنوعی: در این بیت، اشاره به این است که شخصی دقت و هوشیاری خود را به کار می‌گیرد و با تدبیر و ترفند، در شرایط دشوار بر مشکلات فائق می‌آید. او کنترل و قدرت خود را در دست می‌گیرد و بر اوضاع مسلط می‌شود. مثالی از یک خر که نمایانگر بی‌نظمی یا مشکل است، به کار گرفته شده که با تلاشی مناسب، شخص توانسته آن را تحت کنترل درآورد.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره به نبودن سازنده‌ای دارد که در زمانی شاد و سرزنده، با موسیقی‌اش دل‌ها را شاد کند. در واقع، به نوعی دلتنگی از فقدان شادابی و سرزندگی است. زمانی که شادی و خوشی از بین رفته، باید به یاد لحظات خوب بود و خواستار بازگشت آنها.
هوش مصنوعی: زمانی که خرگوشی شیری را به چاه برد، روباهی نمی‌تواند به جستجوی غذا برود، زیرا گیاهی در دسترس نیست.
هوش مصنوعی: گوش خود را ببند و به وسوسه‌ها گوش نکن، جز به فریب آن ولی دادگر.
هوش مصنوعی: این جمله به زیبایی و جذابیت چیزی اشاره دارد که به مراتب بیشتر از خودِ آن چیز ارزشمند است. در واقع، زیبایی و فریبندگی آن موضوع به قدری است که حتی به چیزهای شیرین و خوشمزه‌ای مانند حلوا هم تسلط دارد. به نوعی، ارزش و زیبایی آن چیز به حدی بالاست که تمام لذت‌ها و خوشی‌های دیگر در مقایسه با آن کم‌رنگ می‌شود.
هوش مصنوعی: لبهای خسرو مانند گلابی سرخ و شیرین است که از آن می و نوشیدنی خوشمزه‌ای گرفته شده است.
هوش مصنوعی: عاشق کسی است که در زندگی‌اش، آن فرد خاصی وجود دارد که لبهای سرخ او را هرگز ندیده است.
هوش مصنوعی: مرغی که بینایی ندارد، هرگز نمی‌تواند آب شیرین را ببیند، و به همین دلیل به چشمهٔ آب شور نزدیک نمی‌شود.
هوش مصنوعی: موسی، که نماینده‌ی حکمت و کمال است، جان و دل را زنده می‌کند و طوطی‌های نادان را به دانش و بینش هدایت می‌کند.
هوش مصنوعی: خسرو شیرین، به خاطر عشقش، باعث شده که در شهر قیمت قند کاهش یابد.
هوش مصنوعی: افراد خوش‌نفس و محبوب، به مانند یوسف، به دور هم جمع می‌شوند و در کنار هم لذت می‌برند و از شیرینی‌های زندگی بهره‌مند می‌شوند.
هوش مصنوعی: ای طوطی‌های زیبا، توجه کنید که شتران مصر به سمت ما می‌آیند و صدای زنگ در را می‌شنوید.
هوش مصنوعی: فردا در شهر ما نعمت‌ها و خوشی‌ها فراوان خواهد شد و قیمت شکر نیز پایین‌تر از قبل می‌آید.
هوش مصنوعی: ای کسانی که شکرین زندگی می‌کنید، مانند طوطی‌های کوری که در قفس هستند و فقط به رخدادهای اطراف خود توجه می‌کنند، در لذت‌ها غرق شده‌اید.
هوش مصنوعی: کار نیشکر کوبی فقط همین است و هیچ چیز دیگری، محبوب نیز جان خود را برای این کار می‌افشاند و تنها همین است.
هوش مصنوعی: نقل به نقل دیگری منتقل می‌شود و شراب بر شراب افزوده می‌شود، ای بلندمرتبه بر فراز مناره، بانگ فراخوان بزن.
هوش مصنوعی: سرکه‌ای که نه سال نگهداری شده باشد، شیرین می‌شود و سنگ و مرمر به مانند لعل و طلا زیبا و باارزش می‌شوند.
هوش مصنوعی: خورشید در آسمان به وسیله‌ی ذراتی که مانند عاشقان بازی می‌کنند، به زمین می‌تابد و جلوه‌گری می‌کند.
هوش مصنوعی: چشمها از زیبایی چمن‌زار و گل‌ها مست و شاداب شده است و گل‌ها بر شاخه‌ها شکوفه می‌دهند.
هوش مصنوعی: چشم‌های خوش‌شانس صبحگاهان روح را زنده می‌کند و مانند منصور، حقیقت را با صراحت بیان می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر کسی در حال بردن خر به سمت جایی است، به او بگو که تو خودت را نبر و نگران نباش.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.