شد ز حد هین بازگرد ای یار گُرد
روستایی خواجه را بین خانه برد
قصهٔ اهل سبا یک گوشه نه
آن بگو کان خواجه چون آمد به ده
روستایی در تملق شیوه کرد
تا که حزم خواجه را کالیوه کرد
از پیام اندر پیام او خیره شد
تا زلال حزم خواجه تیره شد
هم ازینجا کودکانش در پسند
نرتع و نلعب به شادی میزدند
همچو یوسف کهش ز تقدیر عجب
نرتع و نلعب ببرد از ظل اَب
آن نه بازی، بلکه جانبازیست آن
حیله و مکر و دغاسازیست آن
هرچه از یارت جدا اندازد آن
مشنو آن را کان زیان دارد زیان
گر بود آن سودِ صد در صد، مگیر
بهر زر مگسل ز گنجور ای فقیر
این شنو که چند یزدان زجر کرد
گفت اصحاب نبی را گرم و سرد
زانک بر بانگ دهل در سال تنگ
جمعه را کردند باطل بیدرنگ
تا نباید دیگران ارزان خرند
زان جلب صرفه ز ما ایشان برند
ماند پیغامبر به خلوت در نماز
با دو سه درویش ثابت پر نیاز
گفت طبل و لهو و بازرگانیی
چونتان ببرید از ربانیی
قد فضضتم نحو قمح هائما
ثم خلیتم نبیا قائما
بهر گندم تخم باطل کاشتید
و آن رسول حق را بگذاشتید
صحبت او «خیرٌ مِن لهو»ست و مال
بین کهرا بگذاشتی؟ چشمی بمال
خود نشد حرص شما را این یقین
که منم رزاق و خیر الرازقین
آنکه گندم را ز خود روزی دهد
کی توکّلهات را ضایع نهد؟
از پی گندم جدا گشتی از آن
که فرستادهست گندم ز آسمان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به انتقاد از دنیاگرایی و دوری از روحانیت و عبادت میپردازد. شاعر به داستانی اشاره میکند که خواجهای به روستایی میرود و روستاییان با تملق و چاپلوسی سعی در تأثیرگذاری بر او دارند. خواجه که با حزم و بصیرت خود شناخته شده است، در نتیجه پیامهای متنوع و فریبنده، دچار سردرگمی میشود و ارزشهای خود را تحت تأثیر قرار میدهد.
شاعر به مساله نفاق و فریب در روابط انسانی میپردازد و هشدار میدهد که بازیگری و مکر نه تنها انسان را از صدق و سادگی دور میکند بلکه میتواند او را از پیامهای الهی و واقعیات زندگی غافل سازد.
در نهایت، متن با ذکر این نکته به پایان میرسد که خداوند روزیدهنده است و انسان نباید بیش از حد به دنیای مادی وابسته شود، بلکه باید به دعوتهای معنوی و واقعیات الهی توجه کند.
هوش مصنوعی: ای یار، از حد خود فراتر نرو و برگرد. به روستایی که خواجه دارد نگاه کن، خانهاش را در آنجا ببین.
هوش مصنوعی: داستان قوم سبا را فقط به گوشهای اشاره کن نه اینکه بگویی آقا وقتی به ده رسید چه شد.
هوش مصنوعی: یک روستایی تلاش میکند تا با محبت و مدحگویی، هوش و تدبیر فردی شایسته را تحت تأثیر قرار دهد و به نوعی او را فریب دهد.
هوش مصنوعی: از میان پیامها و اخبار او گیج و سردرگم شد، تا جایی که تدبیر و هوشیاری آن شخص تحتالشعاع قرار گرفت و دچار تاریکی و سردرگمی گردید.
هوش مصنوعی: کودکان از اینجا به شادی میرقصیدند و بازی میکردند.
هوش مصنوعی: مانند یوسف که به خاطر سرنوشتش در درد و رنج است، ما نیز نباید در خوشی و بازی غرق شویم و از سایهی خداوند دور بمانیم.
هوش مصنوعی: این موضوع تنها یک بازی ساده نیست، بلکه وابستگی و فریبهایی در پس آن وجود دارد که به خوبی پنهان شدهاند.
هوش مصنوعی: هر چیز که تو را از محبوبت دور کند، به آن گوش نده، زیرا این چیز برایت ضرر خواهد داشت.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی به سود صد در صد برسی، نگاهی به زر و سرمایهات نکن و از گنجینههای موجود خود بهرهبرداری کن، ای فقیر.
هوش مصنوعی: این را بشنو که چه اندازه خداوند بندگانش را آزمایش کرد و به پیامبر او نیز سختیها و راحتیهایی را ارزانی داشت.
هوش مصنوعی: به خاطر صدای دهل، در سالی که شرایط دشواری داشت، جمعه را بیدرنگ بیاثر کردند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که ما صرفهجویی نکنیم و دیگران را ارزان بفروشیم، به دستاوردهای خود دست نخواهیم یافت.
هوش مصنوعی: پیامبر در خلوت و در حال نماز بود و چند درویش نیازمند همراه او بودند.
هوش مصنوعی: گفت: از صدای طبل و موسیقی و تجارت شما، این مطالب را از روحانیت دور کنید.
هوش مصنوعی: شما به سمت محصولی شتافتید و آن را به دست آوردید، سپس نبی را در حال قیام تنها گذاشتید.
هوش مصنوعی: شما برای به دست آوردن گندم، بذرهای نادرست و بیفایدهای را کاشتید و در عوض پیامبر حقی را رها کردید.
هوش مصنوعی: گفتگوی او بهتر از بیهودگی و لهو است؛ آن را برای کسی بقا گذاشتی، چشمی به او بیفکن.
هوش مصنوعی: شما نمیتوانید به خاطر حرص و ولع خود، به نتیجهای برسید. این حقیقت را در نظر داشته باشید که من تامینکننده و بهترین روزیدهنده هستم.
هوش مصنوعی: گندم به خودی خود روزی میدهد، اما تو نگران چوپانی نباش که ممکن است زحمتهای تو را به هدر دهد.
هوش مصنوعی: تو به دنبال گندم میروی، اما نمیدانی که گندم را از کجا به دست آوردهاند و چه کسی آن را از آسمان فرستاده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۸ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.