گنجور

 
مسعود سعد سلمان

ایا نسیم سحر فتح نامه ها بردار

به هر ولایت از آن فتح نامه ای بسیار

ز فخر منشین جز بر سر شهان بزرگ

ز عز مسپر جز دیده ملوک کبار

بدین مهینی اخبار خلق نشنیدست

مگر نگویی در کوه و بیشه این اخبار

به کوه و بیشه نماند پلنگ و شیر از بیم

چه گیرد آن گه شاه جهان به روز شکار

مبشران را راه گذر بیارایند

به هر ولایت رسم این چنین بود ناچار

مبشری تو و آراسته ست راه تو را

بهار تازه و نوروز خرم از گلزار

خوازه بست ز گلبن همه فراز و نشیب

بساط کرد ز سبزه همه جبال و قفار

به باغ بلبل و قمری و عندلیب از لهو

کشیده الحان چون ارغنون موسیقار

بدین بشارت چون بگذری به هر کشور

فشاند ابر هوا بر تو لؤلؤ شهوار

ز بهر آنکه مگر بر زمین مقام کنی

زمین بپوشید از سرخ گل شعار و دثار

بدان که تا نرسد بر تو تابش خورشید

کشید چرخ مظله ز گونه گونه بخار

به بوستان و به باغ از برای دیدن تو

ز بس شکوفه سراپای دیده گشت اشجار

به باغ برگذری شاخ ها ز میوه و گل

دو تا شوند به خدمت به پیش تو هموار

ازین نشاط ببالد چنار و سرو سهی

ز لهو لعل شود روی لاله و گلنار

ایا نسیم سحر عنبرین دم تو کنون

کند زمین و هوا را چو کلبه عطار

بدین خبر تو جوانی دهی به عالم پیر

کنی چو خلد جهان را ز نعمت بسیار

کنون ز فر تو در باغ ها پدید آمد

ز جنس جنس نبات وز گونه گون ازهار

ره تو سر بسر آراست نوبهار گزین

تو می خرام به صد مرتبت مبشر وار

به هفت کشور چون این خبر بگویی تو

ملوک جان و روان پیش تو کنند نثار

پیام خواهم دادن تو را به هفت اقلیم

چو فتح نامه بدادی پیام هم بگزار

تو خود مشاهد حالی و بوده حاضر

به کارزار شهنشه پیام من به چه کار

بگو که چون ملک عصر سیف دولت و دین

خدایگان جهان خسرو صغار و کبار

ز بهر نصرت اسلام را ز دارالملک

به بوم هند در آورد لشکر جرار

بدان که تا نبود لشکری گران و بزرگ

خیاره کرد ز لشکر چهل هزار سوار

چو چرخ کینه کش و چون زمانه با قوت

چو ابر طوفان فعل و چو ابر صاعقه بار

رهی گرفته به پیش اندرون دراز و مهیب

همه زمینش سنگ و همه نباتش خار

شعاع کوکب ثابت به چرخ بر رهبر

مسیر دیو دژآگه به خاک بر هنجار

همی خرامید اندر میان هندستان

فراشته سر رایت به گنبد دوار

سپهر نیک سگال و زمان فرمان بر

خدای راهنمای و ملایکه انصار

بدو ملوک ز اطراف روی بنهادند

چنان که آید از آفاق سوی بحر انهار

کمینه خدمت هر یک ز تن که صد بدره

کهینه هدیه هر یک ز جامه صد خروار

گهی گذاشت حصار و گهی گذاشت زمین

گهش مقام به بیشه گهش نزول به غار

چو می گذشت گذر کرد رایت عالیش

به گرد تیره بپوشید چرخ آینه وار

حصار اگره پیدا شد از میانه گرد

بسان کوه بر او باره های چون کهسار

به حسن رتبت او نارسیده دست قضا

نکرده با وی غدری زمانه غدار

سپه چو دایره پیچید گرد حصن و همی

نمود حصن ازو همچو نقطه پرگار

به کارزار زده دست و گرم گشته نبرد

ز تیغ آهن سنب وز تیر خاره گذار

به خواب دید دگر شب امیر آن چیپال

یکی بلندی و او بر سرش گرفته قرار

شده هراسان از جان و گرد بر گردش

همه سراسر پر شرزه شیر و افعی مار

ز دور دیده یکی مرغزار خرم و سبز

درو کشیده یکی سایبان پر زنگار

نهاده تختی زرین بر او فرشته وشی

دو فوج حور کمر بسته بر یمین و یسار

خیال دولتش آمد فراز و گفت بدو

که از ضلالت خود گشت بایدت بیزار

ببایدت بر آن سایبان رنگین شد

وز آن فرشته ببایدت خواستن زنهار

چو دید چیپال این خواب سهمگین در وقت

گرفت لرزه و گشت از نهیب آن بیدار

یقین شد او را کان سایبان محمودیست

درو نشسته شاه فریشته کردار

سراییان و غلامان دو فوج بسته کمر

سپاه اوست چو شیر و چو مار گرد حصار

چو شمع روز شد از کله کبود پدید

زمین ز حله زربفت سرخ کرد و شعار

امیر اگره چیپال از سر گنبد

فرو دوید و به پست آمد از بلند حصار

سرای پرده سیفی بدید و خدمت کرد

بز دو دست و بکند از میان خود زنار

پیام داد به خسرو که ای بزرگ ملک

گناه کردم و کردم بدان گناه اقرار

به بندگیت مقرم توام خداوندی

گذاشتم همه عصیان تو جرم من بگذار

اگر تو عفو کنی بر دلم ببخشایی

کنم ز تن که به بالای این حصار انبار

جواب داد شهنشاه سیف دولت و دین

که آمدم به غزا من بدین بلاد و دیار

حصار دیدم بی مر و لیک هر یک را

گشاده بود بدین لشکر هدی صدبار

همی بجستم حصنی عظیم و دوشیزه

که در جهان نبدش هیچ خسرو و سالار

کنون که یافته ام این حصار اگره را

ازین حصار برآرم به تیغ و تیر دمار

ملوک را همه مقصود سیم و زر باشد

مر مراد همه عفو ایزد دادار

پس آنگهی به سپه گفت جنگ پیوندند

من این حصار بگیرم به عون ایزد بار

سپاه گرد حصار اندر آمدند چنانک

مبارزان را چون لیل می نمود نهار

حصار اگره مانده میانه دو سپه

برونش لشکر اسلام و در درون کفار

بسان چرخ برو سنگ منجنیق روان

چنان کجا به سوی چرخ دعوت ابرار

پیاده دیدم با خود و جوشن و خنجر

همی خزید به کردار مار بر دیوار

به سنگ و تیر و به آتش همی نگشت جدا

بدوختندش گویی به آهنین مسمار

هزار زخم فکند و دلش نگشت ملال

هزار زخم بخورد و تنش نگشت فگار

هر آتشی که بینداختندی از کنگر

چنان نمودی کز چرخ کوکب سیار

هر آن سواری کاندر میان آتش رفت

و گرچه بود ز آتش به گرد آن انبار

برون شد او چو براهیم آزر از آذر

به گردش آتش سوزنده گشت چون گلزار

به زیرش اندر شاخ بنفشه گشت زکال

به گردش اندر برگ شکوفه گشت شرار

گذشت روزی چند و همی نیاسودند

سپه ز کوشش در روز روشن و شب تار

شبی که بود بسی سهمگین تر از دوزخ

کریه و زشت چو دود و سیاه و تیره چو قار

چو رعد از ابر بغرید کوس محمودی

برآمد از پس دیوار حصن مارامار

سرائیان ملک جملگی بجوشیدند

برآمدند بهر کنگر اژدها کردار

به تیغ کردند از خون دشمنان هدی

زمین اگره همچون زمین دریا بار

چو در حصار بجوشید تارک گبران

ز تاب آتش شمشیر گرم شد پیکار

همی نمود ز روی حسام خون عدو

چو آب شنگرف از روی تخته زنگار

ز ترس چنبر گردون بایستاده ز دور

ز سهم چشمه خورشید در شده به غبار

حسام بران در سر به معدن دانش

سهام پران در دل به موضع اسرار

خدایگان را دیدم به گرد رزم اندر

چو شرزه شیر به دست اژدهای مردم خوار

تبارک الله چشم بد از کمالش دور

چو نور بود بر آن مرکب جهنده چو نار

گشاده دست به زخم و ببسته تنگ میان

ز بهر خشندی و عفو ایزد دادار

ز غازیان به حصار اندرون درآمد بانگ

ز ملک خسرو محمود باد برخوردار

خدایگانا هر وقت فتح خوش باشد

ولیک خوشتر باشد به روزگار بهار

نمود در هند آثار فتح شمشیرت

«چنین نماید شمشیر خسروان آثار»

حسام تیز تو شد ذوالفقار و هند عرب

حصار اگره خیبر تو حیدر کرار

حسام تست اجل وز اجل که جست امان

سنان تست قضا وز قضا که یافت فرار

زمین هند چنان شد که تا به حشر برو

ز خون به کشتی باید گذاشت راهگذار

به بحر و کوه ز بس خون که راند تیغ تو شد

عقیق و بسد در یمین و زر عیار

هر آنچه اکنون اندر زمین او روید

چو شاخ و قواق از شاخ او سرآید بار

کنون مکوک ز اطراف زی تو بفرستند

ز زر سرخ به خروار و پیل نر به قطار

چو پیل جمع شود پیل خانه کن قنوج

به پیلبانی پیلانت جندرا بگمار

خجسته بادت این فتح تا به فیروزی

به تیغ نیز بگیری چنین حصار هزار

تو بود خواهی صاحبقران به هفت اقلیم

دلیل می کند این فتح تو بدین گفتار

همیشه تا به میان سپهر جای زمی است

کند به گرد زمین اندرون سپهر مدار

همیشه بادی در ملک کامگاری و ناز

ز دولت تو چنین فتح هر مهی صد بار

سعادت ازلی با تو روز و شب همبر

خدای عزوجل با تو گاه و بیگه یار

 
نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی
sunny dark_mode