سبحان‌الله جهان نبینی چون شد
دیگرگون باغ و راغ دیگرگون شد
شمشاد به توی زلفک خاتون شد
گلنار به رنگ توزی و پرنون شد
از سبزه زمین بساط بوقلمون شد
وز میغ هوا به صورت پشت پلنگ
در باغ کنون حریرپوشان بینی
برکوه صف گهرفروشان بینی
شبگیر کلنگ را خروشان بینی
دلها ز نوای مرغ جوشان بینی
برروی هوا گلیم گوشان بینی
دردست عبیر و نافهٔ مشک به تنگ
هنگام سحر ابر زند کوس همی
با باد صبا بید کند کوس همی
بر لاله کند سرخ گل افسوس همی
نرگس گل را دست، دهد بوس همی
دراج کشد شیشم و قالوس همی
بی‌پردهٔ تنبور و بی‌رشتهٔ چنگ
هر طوطیکی سبز قبایی دارد
هر طاووسی دراز پایی دارد
هر فاخته‌ای ساخته نایی دارد
هر بلبلکی زیر و ستایی دارد
تیهو به دهن شاخ گیایی دارد
و آهو به دهن درون گل رنگ به رنگ
بلبل به غزل طیره کند اعشی را
صلصل به نوا سخره کند لیلی را
گلبن به گهر خیره کند کسری را
موسیجه همی بانگ کند موسی را
قمری به مژه درون کند شعری را
هدهد به سراندرون زند تیر خدنگ
هر روز درخت با حریری دگرست
وز باد سوی باده سفیری دگرست
هر روز کلنگ با نفیری دگرست
مسکین ورشان بابم وزیری دگرست
هرروز سحاب را مسیری دگرست
هرروز نبات را دگر زینت و رنگ
هر زرد گلی به کف چراغی دارد
هر آهوکی چرا به راغی دارد
هرباز به زیر چنگ ماغی دارد
هر سرخ گل از بید جناغی دارد
هر قمریکی قصد به باغی دارد
هر لاله گرفته لاله‌ای در برتنگ
در باغ به نوروز درمریزانست
بر نارونان لحن دل‌انگیزانست
باد سحری سپیده‌دم خیزانست
با میغ سیه به کشتی آویزانست
وان میغ سیه ز چشم خون‌ریزانست
تا باد مگر ز میغ بردارد چنگ
بر دل دارد لاله یکی داغ سیاه
دارد سمن اندر زنخش سیمین چاه
بر فرق سر نرگس از زر کلاه
بر فرق سر چکاوه یک مشت گیاه
گلنار چو مریخ و گل زرد چوماه
شمشاد چو زنگار و می لعل چو زنگ
لاله مشکین دل و عقیقین طرف است
چون آتش اندر او فتاد به خف است
گل با دوهزار کبر و ناز و صلف است
زیرا که چو معشوقهٔ خواجه خلف است
آن خواجه که با هزار بر و لطف است
حلمش به شتاب نه، نه جودش به درنگ
روح رؤسا ابوربیع بن ربیع
او سخت بدیع و کار او سخت بدیع
چون او به جهان در، نه شریف و نه وضیع
زیرا که شریفست و لطیفست و منیع
گر بنده جریرست و حبیب‌ست و صریع
در راه ثنا گفتن او گردد لنگ
والا منشی که پشت او هست اله
برشاه جهان عزیز و بر حاجب شاه
مر حاجب شاه و شاه را نیکوخواه
زین صاحب عز آمده، زان صاحب جاه
برده سبق از همه بزرگان سپاه
پاک از همه عیب و عار و دور از همه ننگ
همواره شهنشاه جهان خرم باد
در خانهٔ بدسگال او ماتم باد
فرمانش رونده در همه عالم باد
بدخواه ورا دم زدن اندر دم باد
احباب ورا سعادت بی‌غم باد
تا شاد زیند و باده گیرند به چنگ
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به زیبایی‌های طبیعت و تغییرات فصلی اشاره دارد و احساسات و زیبایی‌های مختلفی را که در باغ‌ها و زمین‌ها مشاهده می‌شود، به تصویر می‌کشد. شاعر به توصیف گل‌ها، درختان و پرندگان پرداخته و از تغییر رنگ‌ها و نقش‌های جدید در طبیعت صحبت می‌کند. او همچنین به تأثیرات سفره‌های روحانی و دلنشین بر روی انسان‌ها اشاره می‌کند و نهایتاً به ستایش شخصیت‌های بزرگ و نیکوکار می‌پردازد؛ شخصیتی که با شکوه و جلال در جامعه حضور دارد و امید و شادی را برای دیگران به ارمغان می‌آورد. شعر به طور کلی ترکیبی از زیبایی‌های طبیعی و انسانی، عشق و ارادت به معشوقه‌ها و بزرگان را به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: عظمت خداوند را ستایش می‌کنم که وقتی به جهان نگاه می‌کنی، تغییرات و تحولات آن را می‌بینی. باغ‌ها و طبیعت هم دچار دگرگونی شده‌اند و دیگر مانند گذشته نیستند.
هوش مصنوعی: در این بیت، به زیبایی و جذابیت زلف‌های یک زن اشاره شده است. شمشاد که به طور معمول درختی است همیشه‌سبز و زیبا، به حالت زلف‌های او تمثیل شده و گلنار، که نرمی و لطافت را به تصویر می‌کشد، به رنگ موهای او تشبیه می‌شود. بنابراین، این توصیف نشان‌دهنده‌ی زیبایی و لطافت زن و جذابیت خاص او است.
هوش مصنوعی: زمین با سبزه و گیاهانش به مانند صحنه‌ای از زندگی بوقلمون‌ها تبدیل شده و آسمان با ابرها به شکلی ظاهر شده که شبیه به پشت یک پلنگ به نظر می‌رسد.
هوش مصنوعی: در باغ اکنون می‌توانی افرادی با لباس‌های نرم و مخملی را ببینی که بر فراز کوه، مردم سنگ‌فروش را مشاهده می‌کنند.
هوش مصنوعی: در هنگام غروب، صدای کوبیدن کلنگ به وضوح شنیده می‌شود و دلها را از صدای زنده و شاداب پرنده‌ای که سرشار از شور و نشاط است، مشغول می‌بیند.
هوش مصنوعی: زمانی که در میان زیبایی‌های دل‌انگیز قرار داری، گویی که بر روی هوا نشسته‌ای و بوی خوش عطر و مشک در دستانت حس می‌کنی. این لحظه برایت پر از احساس و تنگنایی است که ناشی از جذابیت و زیبایی است.
هوش مصنوعی: در هنگام dawn، ابر به همراه باد صبا بیدار می‌شود و سرود زیبایی را به راه می‌اندازد.
هوش مصنوعی: در اینجا به زیبایی و حسرت اشاره شده است. لاله‌ای سرخ رنگ با ناراحتی به نرگس می‌نگرد که دستش را برای بوسه دادن به گل دراز کرده است. این تصویر حسرت و زیبایی گل‌ها را در کنار هم نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به قدرت و تأثیر موسیقی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که نواهای سازها می‌توانند احساسات عمیق و بی‌پرده را در دل شنونده برانگیزند، حتی بدون استفاده از کلام یا اشعار، همچون نی و چنگ که به طور طبیعی و بی‌واسطه ارتباط برقرار می‌کنند.
هوش مصنوعی: هر پرنده‌ای زیبایی و خصوصیات خاص خود را دارد. طوطی‌ها رنگ‌های زیبا و ظاهر سبز دارند و طاووس‌ها نیز پاهای بلندی دارند که آن‌ها را متمایز می‌کند.
هوش مصنوعی: هر پرنده‌ای قدرت و توانایی خاص خودش را دارد و هر کسی ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که به او شخصیت می‌دهد.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای به نام تیهو در دهانش درختی شاخ‌دار دارد و آهو نیز در دهانش گلی به رنگ‌های مختلف.
هوش مصنوعی: بلبل با نغمه‌های زیبا و دلنشین خود، چشم‌چرانی‌های یک مرد نابینا را به تمسخر می‌گیرد و این صداها لیلی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
هوش مصنوعی: گلستان با زیبایی‌اش چنان جذاب است که حتی کسری (پادشاه بزرگ) را هم مجذوب می‌کند و موجب می‌شود موسی (پیامبر) از شوق آواز سر دهد.
هوش مصنوعی: یک قمری با مژه‌اش شعری را در دل خود می‌نویسد و هدهدی بر سرش نوایی می‌زند که مانند تیری تند است.
هوش مصنوعی: هر روز درخت با یک نوع پارچه یا پوشش جدیدی زینت یافته و نسیم، پیام‌آور و سفیری متفاوت از باده (شراب) است.
هوش مصنوعی: هر روز با صدای جدیدی کار می‌کنم و زندگی برای من و دیگران همواره در حال تغییر است. من مثل یک کارگر بی‌چاره‌ام و هر روز با چالش‌های متفاوتی روبه‌رو می‌شوم.
هوش مصنوعی: هر روز ابرها در مسیر جدیدی حرکت می‌کنند و هر روز گیاهان نیز به شکل و رنگ تازه‌ای زینت می‌شوند.
هوش مصنوعی: هر گل زردی دارای روشنی خاصی است و هر آهو نیز مکانی برای چرا دارد.
هوش مصنوعی: هر پرنده‌ای در دل خود یک غم و اندوه دارد، مانند هر گل سرخی که در میان خود، یک زخم و درد دارد.
هوش مصنوعی: هر جوانی آرزوی رسیدن به باغی دل‌انگیز دارد و هر گل لاله‌ای که در دستانش است، به نوعی نمایانگر زیبایی و عشق اوست.
هوش مصنوعی: در باغ، در روز نوروز، حال و هوای خوشی در میان درختان نارون حاکم است و صداهایی دلنشین در فضا جاری است.
هوش مصنوعی: در صبحگاه، نسیم ملایمی در حال وزیدن است و ابرهای تیره‌ای در آسمان، مانند پارچه‌ای بر سر کشتی آویخته شده‌اند.
هوش مصنوعی: ابر سیاه از چشمان اشکی می‌ریزد، شاید باد بتواند این ابر را برباید و برطرف کند.
هوش مصنوعی: بر دل لاله نشان تلخی وجود دارد و سمن در درون خود چشمه‌ای از زیبایی دارد.
هوش مصنوعی: بر سر نرگس کلاهی از طلا قرار دارد، و بر سر چکاوه، یک مشت گیاه.
هوش مصنوعی: گلنار مانند سیاره مریخ است و گل زرد شبیه ماه. شمشاد به رنگ زنگار و شراب لعل مانند زنگ صداست.
هوش مصنوعی: در این بیت، از زیبایی و جذابیت یک شخص یا چیز صحبت می‌شود. لاله‌ای با رنگ مشکی و عقیقی در کنار تصویر آمده که وقتی آتش به آن نزدیک می‌شود، به طور خاص و جذابی درخشندگی بیشتری پیدا می‌کند. این تصویر به طور کلی به توصیف جذابیت و شور و شوق می‌پردازد.
هوش مصنوعی: گل به خاطر زیبایی و لطافتی که دارد، به شکلی مغرور و با ناز و فخری خاصی خود را نشان می‌دهد، زیرا که او مانند معشوقه‌ای برای شخص بزرگ و باارزشی است.
هوش مصنوعی: آن مردی که با هزار فضیلت و مهربانی است، نه صبرش برای عجله کردن است و نه بخشش‌اش برای تأخیر کردن.
هوش مصنوعی: روح رؤسا ابوربیع بن ربیع دارای ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی است و کارهای او نیز به همین اندازه برجسته و چشمگیر است.
هوش مصنوعی: زمانی که او به دنیا می‌آید، نه انسان بزرگ و والا است و نه انسان پست و بی‌ارزش، چرا که او از نظر شخصیت و لطافت ذات، بسیار والا و ارزشمند است.
هوش مصنوعی: اگر کسی مثل جریر و حبیب در مدح و ستایش او دچار مشکل و کم‌حوصلگی شود، این نشان‌دهنده‌ی عظمت و بلندی مقام اوست.
هوش مصنوعی: این جمله به توصیف والامنشی می‌پردازد که زیر نظر و حمایت فردی بزرگ و محترم قرار دارد. این شخص به عنوان یک اله و پادشاه در نظر گرفته شده که بر تمامی جهان حکمرانی می‌کند و همچنین بر یک مقام مهم دیگر که نقش نگهبانی و مراقبت را دارد. به طور کلی، نشان‌دهنده‌ی احترام و ارادت نسبت به مقام‌های بالاتر و قدرت‌های آسمانی است.
هوش مصنوعی: حاجب شاه و دوستدار او از شخص با عزت و مقام بالایی آمده‌اند.
هوش مصنوعی: این سخن به این معناست که فردی از دیگران پیشی گرفته و برتری دارد، به طوری که از تمامی عیب‌ها و ننگ‌ها دور است و به خاطر پاکی و بزرگی‌اش، مورد احترام همه قرار دارد.
هوش مصنوعی: همیشه پادشاه جهان در آرامش و خوشی باشد، اما در خانهٔ بدخواهان و دشمنانش، غم و اندوه حاکم گردد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که فرمان او در همه جا جاری است و حتی اگر کسی بخواهد علیه او صحبت کند، این کار هم به نوعی تحت تأثیر قدرت او خواهد بود. به عبارت دیگر، هر سخنی که در مخالفت با او باشد، نمی‌تواند از تأثیر و نفوذ او بکاهد و همواره در مقابل او به نوعی بی‌اثر خواهد بود.
هوش مصنوعی: دوستان او آرزوی خوشبختی و زندگی بی‌دغدغه دارند تا شادی کنند و از شراب بهره‌مند شوند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در جستن آن نگار پر کینه و جنگ
گشتیم سراپای جهان با دل تنگ
شد دست ز کار و رفت پا از رفتار
آن، بس که به سر زدیم و این، بس که به سنگ
ای بر سر خوبان جهان بر سرهنگ
پیش دهنت ذرّه نماید خرچنگ
بر چهره ندارم زمسلمانی رنگ
بر من دارد شرف سگ اهل فرنگ
آن رو سیهم که باشد از بودن من
دوزخ را ننگ و اهل دوزخ را ننگ
تا با تو به صلح گشتم ای مایه جنگ
گردد دل من همی زبترویان تنگ
نشگفت که از ستارگان دارم ننگ
امروز که آفتاب دارم در چنگ
از هیبت تو بریزد اندر صف جنگ
تیزی ز سنان ، زه از کمان ، پر ز خدنگ
از جود تو خیزد ، ای شه با فرهنگ
پیروزه زکان ، در ز صدف ، لعل ز سنگ
معرفی آهنگهایی که در متن آن‌ها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.