آفتابست یا ستاره ی بام
که پدید آمد از کناره ی بام
ماه در عقرب و قصب بر ماه
شام بر نیمروز و چین در شام
نام خالش مبر که وحشی را
طمع دانه افکند در دام
خیز تا می خوریم و بنشانیم
آتش دل بآب آتش فام
باده پیش آر تا فرو شوئیم
جامه ی جان بآب دیده ی جام
می جوشیده خور که حیف بود
پخته در جوش و ما بدینسان خام
عاقلان سرّ عشق نشناسند
کاین صفت نبود از خواص و عوام
عشق عامست و عقل خاص ولیک
چکند خاص با تقلّب عام
شمع مجلس نشست خیز ندیم
مه فرو رفت می بیار غلام
دشمنانرا بکام دوست مخواه
دوستانرا مدار دشمن کام
چون بر آری ببام پندارند
که سهیلست یا سپیده ی بام
با رخت هر که ماه می طلبد
نیست در عاشقی هنوز تمام
سرو با اعتدال قامت تو
نا تراشیده ئیست بی اندام
نام خواجو مبر که ننگ بود
اگر از عاشقان بر آید نام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف عشق و زیبایی‌های آن می‌پردازد. شاعر به تصویری از آفتاب و ماه اشاره می‌کند و به حالت‌های عاشقانه اشاره دارد. او از شادی و لذت در کنار دوستان و نوشیدن می‌گوید و بر اهمیت عشق به عنوان یک حس عمومی تأکید می‌کند، در حالی که عقل را خاص می‌داند. شاعر بیان می‌کند که عشق واقعی درک عمیق‌تری می‌طلبد و نباید به ظواهر دلخوش کرد. همچنین، مشاوره‌هایی درباره روابط و دوستی‌ها ارائه می‌دهد و به زیبایی‌های محبوب اشاره می‌کند. در نهایت به این نکته می‌رسد که نام‌های عاشقان باید از روی عشق و نه ننگ یاد شود.
هوش مصنوعی: این جمله به زیبایی و روشنایی اشاره دارد. می‌توان گفت که آیا این نور و درخشش ناشی از خورشید است یا ستاره‌ای که از بالای بام نمایان شده است؟ در واقع، به لحظه‌ای زیبا اشاره دارد که نور و درخشش بالای ساختمان دیده می‌شود.
هوش مصنوعی: در این بیت، به تصویرهایی از فضایی شاعرانه اشاره شده است. تصویر اول به ماه در صورت فلکی عقرب می‌پردازد که می‌تواند نماد زیبایی و رمز و راز باشد. سپس، به شب و نقشی که قصب (نی) در آن ایفا می‌کند، اشاره می‌شود که ممکن است به حس تنهایی یا نوستالژی اشاره داشته باشد. بخش بعدی هم به مقایسه از نور ماه در نیمروز و تأثیر چین در شب پرداخته که نشان‌دهنده تضاد بین روشنی و تاریکی، همچنین زیبایی و پیچیدگی زندگی است. این مجموع به نوعی بازی با زمان و مکان و احساسات انسانی است.
هوش مصنوعی: هرگز نام خاله‌ات را ذکر نکن، زیرا این باعث می‌شود که وحشی به دام بیفتد و به دانه‌ای که می‌خواهد، طمع کند.
هوش مصنوعی: بیا بیدار شو تا با هم نوشیدنی بنوشیم و با آب، شعله‌های دل‌مان را خاموش کنیم.
هوش مصنوعی: شراب بیاور تا با آب چشم‌هایم، به طرز صمیمی و عمیق، لباس روح را شستشو دهیم.
هوش مصنوعی: خوراکی که به جوش می‌آید، بهتر است خام بماند تا اینکه بخواهد پخته و از بین برود. ما هم به همین ترتیب، در حالتی ناپخته و خام مانده‌ایم.
هوش مصنوعی: افراد عاقل نمی‌توانند حقیقت عشق را درک کنند، زیرا این ویژگی خاص و ویژه‌ای نیست که بین مردم عادی یا حتی فرهیختگان مشترک باشد.
هوش مصنوعی: عشق یک احساس عمومی و گسترده است که همه افراد می‌توانند آن را تجربه کنند، اما عقل و خرد، موضوعاتی خاص و فردی هستند. با این حال، عقل می‌تواند در موقعیت‌های خاص، خود را به گونه‌ای عمومی نشان دهد و به نظر برسد که در بین مردم معمولی هم جا افتاده است.
هوش مصنوعی: شمع مجلس خاموش شد، دوست! برپا شو تا ماه غروب کرده را ببینیم و برایمان شراب بیاور، ای خدمتگزار.
هوش مصنوعی: بهتر است که به جای اینکه بخواهی دشمنان را به سمت دوستی جلب کنی، برعکس باید سعی کنی که با دوستانت به خوبی رفتار کنی و از آنها فاصله نگیری.
هوش مصنوعی: زمانی که به بلندای آسمان بروی، مردم تصور می‌کنند که یا ستاره سهیل را می‌بینی یا سپیده دم را.
هوش مصنوعی: هرکسی که به دنبال زیبایی و دلربایی است، باید بداند که عشق هنوز به پایان نرسیده است و همیشه در دل‌ها وجود دارد.
هوش مصنوعی: سرو با قامت زیبا و متناسب تو، مثل یک چوب است که هنوز فرم خاصی نگرفته و اصلاح نشده است.
هوش مصنوعی: اگر نام خواجو از عاشقان بر بیاید، بهتر است که این نام ذکر نشود چون ننگ است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دوش تا اول سپیده بام
می همی خورد می به رطل و به جام
با سماعی که از حلاوت بود
مرغ را پایدام ودل را دام
با بتانی که می ندانم گفت
[...]
رام روز است بخت و دولت رام
ای دلارام خیز و در ده جام
ز آن قنینه یکی قدح پر کن
همچو کبک دری یکی بخرام
کام ران و جهان به لهو گزار
[...]
از برای قبول خاصه و عام
به پا باشدت قعود و قیام
ای بملک تو زینت ایام
وی ز تیغ تو نصرة اسلام
بندهٔ حل و عقد تو فلک
سخرهٔ امر و نهی تو ایام
دل پاک تو مجمع دانش
[...]
جرم خورشید دوش چون گه شام
سر به مغرب فرو کشید تمام
از بر خیمهٔ سپهر بتافت
ماه رزین او چو ماه خیام
چون طناب شفق ز هم بگسست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.