دوش تا اول سپیده بام
می همی خورد می به رطل و به جام
با سماعی که از حلاوت بود
مرغ را پایدام ودل را دام
با بتانی که می ندانم گفت
که از ایشان هوای من به کدام
همه با جعدهای مشکین بوی
همه با زلفهای غالیه فام
گرهی را نشانده بودم پیش
برنهاده به دست جام مدام
گرهی رابپای تا همه شب
کارمی را همی دهنده نظام
ز ایستاده به رشک سرو سهی
وز نشسته به درد ماه تمام
حال ازینگونه بود در همه شب
زین کس آگه نبود، تا گه بام
چون چنین بودپس چرا گفتم
قصه خویش پیش شاه انام
شاه گیتی محمد محمود
زینت ملک ومفخر ایام
آنکه دولت بدو گرفت قرار
آنکه گیتی بدو گرفت قوام
دولت او را به ملک داده نوید
وآمده تازه روی و خوش بخرام
همه امیدها بدوست قوی
خاصه امید آنکه جوید نام
میر ما را خوییست، چون خوی که ؟
چون خوی مصطفی علیه سلام
در عطا دادن و سخاست مقیم
در کریمی و مردمیست مدام
از بخیلی چنان کند پرهیز
که خردمند پارسا ز حرام
تا بود ممکن و تواند کرد
نکند جز به کار خیر قیام
سالی از خویشتن خجل باشد
گر کسی را به حق دهد دشنام
خشم ز انسان فرو خوردکه خورد
مردم گرسنه شراب و طعام
گر مثل خصم را بیازارد
خویشتن را خجل کندبه ملام
عاشق مردمی و نیکخوییست
دشمن فعل زشت وخوی لئام
تازه رویی و راد مردی وشرم
باز یابی ازو بهر هنگام
گر تکلف کندکه این نکند
باز ازین راه بر گذارد گام
هر کجا گرم گشت، با خوی او
راد مردی برون دمد ز مسام
هیچ مرد تمام وپخته نگفت
که ازو هیچ کاری آمد خام
لاجرم هر چه در جهان فراخ
شیر مردست و رادمرد تمام
همه چون من فدای میر منند
همه از بهر او زنند حسام
جاودان شاد بادو در همه وقت
ناصرش ذوالجلال و الاکرام
کاخ او پر بتان آهو چشم
باغ او پر بتان کبک خرام
در همه شغلها که دست برد
نیکش آغاز و نیکتر انجام
عید قربان بر او مبارک باد
هم بر آنسان که بودعید صیام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به وصف لذتهای زندگی و شادکامی در دوران جوانی میپردازد. شاعر از نوشیدن شراب و خوشگذرانی در شبهای طولانی صحبت میکند و همچنین به زیبایی و صفات نیکوکارانه شاه محمد محمود اشاره میکند. او ویژگیهای خوب شاه، از جمله بخشندگی و عدم خساست را ستایش کرده و او را نمونهای از مردان نیکوکار و مردمی میداند. شاعر در نهایت از شاه میخواهد که در همه زمانها شاد و سعادتمند باشد و عید قربان را به او تبریک میگوید و بر این نکته تأکید میکند که امیدها و آرزوها به شاه وابسته است.
هوش مصنوعی: دیشب تا سپیده صبح، شراب مینوشیدم؛ هم از پیمانهی بزرگ و هم از لیوان.
هوش مصنوعی: با شنیدن لذت بخش، پرنده در دام میافتد و دل نیز گرفتار میشود.
هوش مصنوعی: با معشوقانی که نمیشناسم، صحبت کردم و پرسیدم که احساس من نسبت به آنها چگونه است.
هوش مصنوعی: همه با موهای مجعد و خوشبو، و با زلفهای رنگین و زیبا، در کنار هم هستند.
هوش مصنوعی: من گرهای را به عنوان نشانهای قرار داده بودم که در دست جامی دائم و همیشگی است.
هوش مصنوعی: اگر به سختی کار و تلاش کنی، در نهایت میتوانی نظم و نظامی به زندگیات ببخشی و در طول شب، نتیجه تلاشهایت را ببینی.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی زیباییشناسی و احساساتی اشاره دارد. در آن، به شکوه و زیبایی سرو بلند و رشکانگیز اشاره شده است که در ایستادگی و قامتش نمایان است. همچنین، درد و غم ناشی از مداوم نشستن و تنهایی به تصویر کشیده میشود. این مضمون میتواند از تضاد زیبایی و غم نشأت بگیرد، به طوری که یکی در تماشای زیباییها و دیگری در حسرت و فراق باشد.
هوش مصنوعی: در تمام طول شب، هیچکس از این حال و وضع خبر نداشت تا آن زمان که صبح شد.
هوش مصنوعی: اگر اینطور بود، پس چرا داستان خود را پیش پادشاه جهانیان بیان کردم؟
هوش مصنوعی: محمد محمود، پادشاه جهان، زینت کشور و افتخار روزگار است.
هوش مصنوعی: کسی که نعمت و ثروت به او داده شده است، باید بدانید که تکیهگاه واقعی او چیزی غیر از دنیای مادی است.
هوش مصنوعی: خوشبختی و نعمت به او نوید داده شده و به تازگی چهرهای زیبا و خوشحال به زندگیاش آمده است.
هوش مصنوعی: تمام امیدها به اوست و این امید به ویژه قوی است که کسی نام او را جستجو کند.
هوش مصنوعی: ما را خویی است مانند خوی پیامبر مصطفی (ص)، که از ویژگیهای اوست.
هوش مصنوعی: آن کس که همواره در بخشش و سخاوت است، علامت کرامت و انسانیت اوست و همیشه در این صفات پایدار است.
هوش مصنوعی: از بخیل باید دوری کرد، همانطور که انسانهای عاقل و پارسا از چیزهای حرام دوری میکنند.
هوش مصنوعی: هر زمان که امکانپذیر باشد و کسی بتواند کار نیک انجام دهد، جز به کار خیر نباید اقدام کند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به حق کسی دیگر فحش بدهد، سالی از خود شرمنده خواهد بود.
هوش مصنوعی: خشم انسان را به دور بریز، زیرا که در کنار آن، مردم گرسنه در انتظار نان و آب هستند.
هوش مصنوعی: اگر کسی به مانند دشمنان به دیگران آزار برساند، خود را در پیش آنها شرمنده میکند و مورد سرزنش قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: عاشق افرادی هستی که خوب و پرهیزگارند و با اعمال زشت و خصلتهای بد مخالف هستی.
هوش مصنوعی: تو به تازگی جوان و خوشرو هستی، و با شجاعت و مردانگی خود، همیشه در هر لحظه به نام نیکو و شرم و ادب پایبند خواهی بود.
هوش مصنوعی: اگر کسی در تلاشی برای نادیده گرفتن آنچه هست، تکلیف و زحمت بکشد، باز هم نمیتواند از این مسیر عبور کند.
هوش مصنوعی: هر جا که اوضاع بهتر و خوشایندتر شد، مردان با شخصیت و بااخلاق از دل مشکلات بیرون میآیند.
هوش مصنوعی: هیچ مرد کاملی نگفته که از او هیچ کاری سر نزده و بیهوده بوده است.
هوش مصنوعی: بنابراین، هر چیزی که در دنیا وجود دارد، به جز مردان شجاع و راستین، ارزشی ندارد و این افراد تنها نمونههای واقعی رنج و جوانمردی هستند.
هوش مصنوعی: همه مانند من برای محبوبشان فدا میشوند و همه به خاطر او اقدام میکنند.
هوش مصنوعی: او همیشه شاد و خوشحال باشد و همواره یاریگر او، پروردگار بزرگ و با کرامت باشد.
هوش مصنوعی: کاخ او پر از زیباییهای چشمنواز است و باغش مملو از دلبرانی است که مانند کبک، با ناز و ادا در حرکتند.
هوش مصنوعی: هر کاری که با نیت خوب آغاز شود و به نحوی بهتر پایان یابد، موفقیت بیشتری به همراه خواهد داشت.
هوش مصنوعی: عید قربان بر همه مبارک باشد، به ویژه بر کسانی که روزهدار بودهاند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
گل بخندید و باغ شد پدرام
ای خوشا این جهان بدین هنگام
چون بناگوش نیکوان شد باغ
از گل سیب و از گل بادام
همچو لوح زمرّدین گشته ست
[...]
رام روز است بخت و دولت رام
ای دلارام خیز و در ده جام
ز آن قنینه یکی قدح پر کن
همچو کبک دری یکی بخرام
کام ران و جهان به لهو گزار
[...]
از برای قبول خاصه و عام
به پا باشدت قعود و قیام
ای بملک تو زینت ایام
وی ز تیغ تو نصرة اسلام
بندهٔ حل و عقد تو فلک
سخرهٔ امر و نهی تو ایام
دل پاک تو مجمع دانش
[...]
جرم خورشید دوش چون گه شام
سر به مغرب فرو کشید تمام
از بر خیمهٔ سپهر بتافت
ماه رزین او چو ماه خیام
چون طناب شفق ز هم بگسست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.