ای به مهد بدن چو طفل صغیر
مانده در دست خواب غفلت اسیر
پیش ازان کت اجل کند بیدار
گر نمردی ز خواب سر بردار
چون در مدح عاشقان سفتند
تتجافی جنوبهم گفتند
چه نهی تن به بستر و بالشت
سر برآور که زشت باشد زشت
دوست بیدار و مرد عشق آیین
سر راحت نهاده بر بالین
یار هشیار و مرد عشق پرست
خفته در خوابگاه عشرت مست
پیش عارف که ره به حق برده
زنده حق است و غیر حق مرده
زنده جاودان تو را بر سر
مردگان را چه می کشی در بر
حی قیوم پیش تو قائم
تو گرفتار مردگان دائم
چشم بر چشم تو خبیر و بصیر
چشمت از مردگان تمتع گیر
چندباشی درین معامله گرم
شرم بادت ازین معامله شرم
چون حیا شعبه ای ز ایمان است
بیحیایی دلیل طغیان است
هر که موقن بود به آنکه خدای
حاضر و ناظر است در همه جای
در و دیوار و حاجب و بواب
نیست بر دیدن خدای حجاب
در پس پرده های تو بر تو
کی تواند مخالفت با او
هر که داند کز اوج قمه عرش
تا حضیض بساط خاکی فرش
از ملایک پر است و از ارواح
مطلع بر هیاکل و اشباح
کی تواند به جنبش و آرام
بر امور قبیح کرد اقدام
هر که داند که کاملان بشر
که نهانند در میان بشر
کون با هر بلندی و پستی
پیش ایشان بود کف دستی
از همه خوب و زشت آگاهند
لیک افشای آن نمی خواهند
کی تواند ز طبع دیو سرشت
دست بردن به فعل ناخوش زشت
هر که داند که مؤمن آگاه
متفرس بود به نورالله
خواند از لوح های چهره عیان
هر چه باشد نهان ز خلق جهان
کی تواند که در شب دیجور
کرده پنهان هزار فسق و فجور
بدر آید ز خانه وقت صباح
مترسم به رسم اهل صلاح
سخنش آنکه دوش پاس پسین
دیده ام خواب آن و واقعه این
با نبی یا ولی شدم همدم
ساخت در راز خود مرا محرم
که فلان میر یا فلان دستور
یا فلان صدر افتخار صدور
خاصه ما و برگزیده ماست
نام او ثبت در جریده ماست
دولت او مدام خواهد بود
جاه او مستدام خواهد بود
سازدش گردش سنین و شهور
بر ادعای مظفر و منصور
بافد القصه آن خوش آمد باف
صد ازینها ز تار و پود گزاف
بر قد هر کسی مناسب او
که بود لایق مناصب او
طرفه تر آنکه این تنک خردان
گروند از کمال حرص بدان
هر چه بر امتداد جاه و جلال
باشد از نوم یقظه او دال
یک به یک را کنند ازو باور
نپسندند کان شود دیگر
طبع انسان بر آن بود مجبول
که کند هر چه خیر اوست قبول
هر خوش آمد که گوییش به دروغ
گیردش نفس ازان دروغ فروغ
گرچه باشد همه خطا و غلط
نکند رد آن به هیچ نمط
کند اذعان به صدق گوینده
همچو آن ساده مرد خربنده
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نقد بی‌خبری و خواب‌زدگی انسان‌ها می‌پردازد. شاعر به فردی که در غفلت خواب است هشدار می‌دهد که باید بیدار شود و به واقعیت‌های زندگی توجه کند. او اشاره می‌کند که انسان‌های عاشق و بیدار در کنار هم هستند و آگاهی از عشق و حقیقت نیاز است. در ادامه، شاعر بر این نکته تاکید می‌کند که خداوند در همه جا حاضر است و انسان نباید به امور زشت و ناپسند اقدام کند. همچنین، تاکید بر ایمان و حیا به عنوان نشانه‌های درست‌کرداری و پرهیز از فساد و دروغ مهم است. در نهایت، شاعر به این نتیجه می‌رسد که انسان‌ها باید درک درستی از واقعیت‌ها داشته باشند و بر اساس صداقت و آگاهی عمل کنند.
هوش مصنوعی: تو همچون کودک کوچکی هستی که در آغوش خواب غفلت گرفتار شده‌ای و در این دنیا به خواب رفته‌ای.
هوش مصنوعی: قبل از آنکه مرگ به سراغت بیاید و تو را بیدار کند، اگر از خواب غفلت بیدار نشوی، باید خودت را از خواب بیرون بیاوری.
هوش مصنوعی: عاشقان به قدری به عشق خود وابسته‌اند که از هر چیزی که آنها را از این عشق دور کند، دوری می‌گزینند.
هوش مصنوعی: بهتراست که دراز نکشی و سرت را روی بالشت نگذاری، چون این کار ناپسند و زشت به نظر می‌رسد.
هوش مصنوعی: دوست بیدار و عاشق، با آرامش و آسایش در کنار ماست.
هوش مصنوعی: دوست هوشیار و عاشق، در حالتی سرشار از لذت و خوشی خوابیده است.
هوش مصنوعی: شخصی که در مسیر حقیقت و معرفت قرار دارد و به خدا نزدیک شده، در واقع زنده و حیاتی واقعی دارد. در حالی که هر چیز غیر از حقیقت و خدا، بی‌حیات و مرده به شمار می‌آید.
هوش مصنوعی: تو که زنده و جاودانی، چرا بر روی مردگان پافشاری می‌کنی؟
هوش مصنوعی: ای حی و پاینده، در برابر تو ایستاده‌ام و گرفتار مردگان شدم که همیشه در حال روندن‌اند.
هوش مصنوعی: چشم من از نگاه تو آگاه و بیناست و از چشمانت می‌توانم از جان‌ها و مردگان بهره‌مند شوم.
هوش مصنوعی: در این کار و این معامله، چه اندازه مشغول هستی؟ از این کار باید شرمنده باشی.
هوش مصنوعی: حیا نشانه ای از ایمان است و بی حیایی نشان دهنده نافرمانی و سرکشی از اصول اخلاقی می باشد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به حضور و نظارت خداوند در همه جا ایمان داشته باشد، مطمئن و دلگرم خواهد بود.
هوش مصنوعی: هیچ مانع و پرده‌ای وجود ندارد که من نتوانم خدا را ببینم. دیوارها و نگهبانان هیچ تاثیری بر دیدن او ندارند.
هوش مصنوعی: در پشت رازهای وجود تو، چه کسی می‌تواند با او مخالفت کند؟
هوش مصنوعی: هر کس بیدار باشد و از حقایق باخبر، می‌داند که بین بلندی‌های آسمان و پستی‌های زمین تفاوتی وجود ندارد و همه چیز در نهایت به یکدیگر متصل است.
هوش مصنوعی: فضای این مکان پر از ملائکه و ارواح است که به ساختارها و وجودهای نامحسوس آگاهند.
هوش مصنوعی: کی می‌تواند به طور همزمان هم کارهای ناپسند را انجام دهد و هم آرامش خاطر داشته باشد؟
هوش مصنوعی: هر کسی که بداند انسان‌های کامل که در میان مردم هستند، در واقع به صورت پنهانی زندگی می‌کنند.
هوش مصنوعی: هر کسی در هر حالتی که باشد، نزد آنها به اندازه‌ی کف دست است.
هوش مصنوعی: همه از خوبی‌ها و بدی‌ها باخبرند، اما نمی‌خواهند آنها را افشا کنند.
هوش مصنوعی: چه کسی می‌تواند از سرشت ناخوش و زشت دیو گونه خود فاصله بگیرد و دست به کارهایی بزند که ناپسند و زشت است؟
هوش مصنوعی: هر کسی که بداند مؤمن، با بصیرت و روشن‌بینی خود، به نور الهی آگاه است.
هوش مصنوعی: هر آنچه که در دل‌ها پنهان است، بر چهره‌ها ظاهر می‌شود و آشکار می‌گردد.
هوش مصنوعی: چه کسی می‌تواند در تاریکی شب، کارهای ناپسند و زشت را پنهان کند؟
هوش مصنوعی: با طلوع صبح بیرون می‌آیم، اما از راه و رسم کسانی که به نیکی و صلاح شهرت دارند، می‌ترسم.
هوش مصنوعی: گفتنش این است که دیشب در آخر شب خواب دیدم که در حال ملاقات با واقعیتی هستم.
هوش مصنوعی: من با پیامبر یا ولی هم‌نشین شدم و در رازهای خودم را به من آشنا کردند.
هوش مصنوعی: فلان سردار یا فلان مقام یا فلان رئیس در جایگاه خود از اعتبار و افتخار برخوردار است.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که آن شخص خاص و منتخب ماست و نام او در نوشته‌های ما ثبت شده است.
هوش مصنوعی: خوشبختی و موفقیت او همیشه ادامه خواهد داشت و مقام و عظمتش همیشگی خواهد بود.
هوش مصنوعی: گردش ایام و سال‌ها به نفع ادعاهای پیروزمندانه و قدرتمندانه است.
هوش مصنوعی: در نهایت داستان، او خوش آمد و بافت دلپذیری از این چیزها که از تار و پود بیهوده تشکیل شده است.
هوش مصنوعی: هر کس به اندازه شایستگی و توانایی‌اش باید در موقعیت‌ها و مقام‌ها قرار گیرد.
هوش مصنوعی: شگفت‌آورتر این است که این افراد کم‌خرد به خاطر وابستگی شدیدشان به مال و ثروت، به آنچه که حقایق واقعی هستند، ایمان می‌آورند.
هوش مصنوعی: هر چیزی که به عظمت و شکوه مربوط می‌شود، نشانه‌ای از بیداری و هوشیاری اوست.
هوش مصنوعی: هر چیزی را که ناپسند می‌داند، باید یکی‌یکی از آن دوری کند؛ زیرا ممکن است تغییر کند و به چیزی دیگر تبدیل شود.
هوش مصنوعی: طبع انسان به گونه‌ای است که تمایل دارد هر چیزی را که به نفع اوست، بپذیرد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به بهانه‌های نادرست و دروغین به دیگران خوش‌آمد بگوید، در واقع آن دروغ بر او تأثیر خواهد گذاشت و او را به سمت تاریکی و ناپسندی خواهد برد.
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است همه چیز نادرست باشد، اما این را نمی‌توان به هیچ شیوه‌ای انکار کرد.
هوش مصنوعی: مرد ساده‌دل به راحتی به صداقت کسی که صحبت می‌کند اعتراف می‌کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.