بخش ۱۳۹ - در مذمت صوفی نمایان ظاهر آرای و معنی گزاران صورت پیرای
حذر از صوفیان شهر و دیار
همه نا مردم اند و مردمخوار
هر چه دادی به دستشان خوردند
هر چه آمد ز دستشان کردند
کارشان غیر خواب و خوردن نی
هیچ شان فکر روز مردن نی
ذکرشان صرف بهر سفره و آش
فکرشان صرف در وجوه معاش
هر یکی کرده منزلی دیگر
نام آن خانقاه یا لنگر
بهر نیل امانی و شهوات
کرده میل اوانی و ادوات
فرش های لطیف افکنده
ظرف های نکو پراکنده
دیگدان کنده دیگ بنهاده
کرده آلات طبخ آماده
چشم بر در که کیست کز ده و شهر
یافته از طریق مردان بهر
گوشت یا آرد آورد دو سه من
تا نشیند به صدر شیخ زمن
سر انبان لاف بگشاید
بر حریفان گزاف پیماید
نکند بس ز مهمل و قلماش
تا به آن دم که پخته گردد آش
هرگز اسباب آش نادیده
نگشاده بر آشنا دیده
بهر آش است آشنایی او
ز آتش دیگ روشنایی او
هر کجا مفسدی مجالی یافت
کامردی را ز شهر سر برتافت
کرد یاد حضور درویشان
که سرم خاک مقدم ایشان
سفره پر نان و فوطه پر خرما
کیسه پر نقل و کاسه پر حلوا
آمد از شهر تا به منزل وی
امردک هم دوان دوان در پی
سر درون زد که السلام علیک
لیتنی دائما اعیش لدیک
شیخ برجست و در جواب سلام
که علیک السلام و الاکرام
در هم آویختند هر دو دغل
به تمنای دستبوس و بغل
امردک نیز پیش شیخ دوید
روی بر دست و پای او مالید
او هم از رحمت مسلمانی
بوسه ای برزدش به پیشانی
بعد ازان شیخ جای خود بنشست
پرسش حال و کار در پیوست
کارتان چیست حال تان چونست
اهل و مال و عیال تان چونست
یک به یک را جواب نیک شنید
رو در آن شخص کرد و زو پرسید
کین پسر می شود تو را فرزند
یا نه شاگرد توست و خویشاوند
گفت ازین هر سه نیست هیچکدام
لیک با ماش نسبتی ست تمام
نسبتی دور دور کرد بیان
که ازان سر کار گشت عیان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نقد و بررسی صوفیان و رفتارهای آنان در جامعه میپردازد. شاعر از این دسته افراد به عنوان "نا مردم" و "مردمخوار" یاد میکند و به نوعی به ریاکاری آنان حمله میکند. او آنها را افرادی معرفی میکند که فقط به خوردن و خوابیدن مشغولند و به مرگ و زندگی فکر نمیکنند. آنها بیشتر به دنبال تجمع و چیدن سفرهای برای خود هستند تا بهرهمندی از ثروت دیگران.
شاعر به تفصیلی از رفتارهای صوفیان در خانقاهها و لنگرها میپردازد، جایی که آنها به جای ذکر و عبادت، به فکر خوردن و مصرف هستند. همچنین به نظارت و برقراری ارتباط با افراد دیگر برای فراهم کردن مواد غذایی میپردازند. در نهایت، شاعر به دیدار یکی از این صوفیان با یک جوان میپردازد که سرشار از نفاق و تظاهر است و این موضوع نشاندهنده دوری آنان از معنای حقیقی صوفیگری و عبادت است.
هوش مصنوعی: بهتر است از صوفیان شهر و دیار دوری کنی، زیرا آنها افراد ناپاکی هستند و به دیگران آسیب میزنند.
هوش مصنوعی: هر چیزی که به آنها بدهی، میخورند و هر چه از دستشان بیفتد، خراب میکنند.
هوش مصنوعی: کار آنها فقط خواب و خوردن است و هیچگونه تفکری درباره روز مرگشان ندارند.
هوش مصنوعی: آنها فقط درباره غذا و تهیه سفره صحبت میکنند و همه فکر و ذهنشان در مورد روشهای کسب درآمد و معاش است.
هوش مصنوعی: هر کسی در زندگیاش مسیری جداگانه را انتخاب کرده است و این مسیر میتواند به عنوان یک مکان خاص برای آرامش یا پناهگاه شناخته شود.
هوش مصنوعی: برای دستیابی به آرزوها و لذتها، به ابزارها و وسایل مختلفی نیاز داریم و باید تمایل و هدف خود را مشخص کنیم.
هوش مصنوعی: فرشهای نرم و زیبا را گستردهاند و ظروف مرغوب را به شیوایی در اطراف قرار دادهاند.
هوش مصنوعی: در اینجا شخصی مشغول آماده کردن ابزار و امکانات لازم برای پخت و پز است. او دیگ را بر روی اجاق قرار داده و تمام وسایل مربوط به آشپزی را مهیا کرده است.
هوش مصنوعی: چشم به در دوختهام تا ببینم چه کسی از روستا و شهر، به خاطر دستاوردهایش از راه مردان صالح و درستکار آمده است.
هوش مصنوعی: آوردههای غذایی یا مواد اولیهای مانند گوشت یا آرد ببر، تا من بتوانم بر جایگاه مهمی نشستم و مورد توجه شیخ قرار گیرم.
هوش مصنوعی: درباره افرادی که با شجاعت و بیپروا سخن میگویند و در مقابل رقیبان خود با اعتماد به نفس عمل میکنند، میتوان گفت که آنها بدون تردید و با دلیری رفتار میکنند و حاضرند برای اثبات خود و تواناییهایشان، قدمی بزرگ بردارند.
هوش مصنوعی: شاید تا زمانی که آش آماده شود، خیلی از مواد بیفایده و اضافی باقی بمانند.
هوش مصنوعی: هیچگاه وسایل و ابزارهای پخت غذا را نه در نظر هرگز دیدهام، مگر برای آشنایان.
هوش مصنوعی: برای تهیهی خوراک، آشنایی او مانند شعلهی آتش در دیگ، روشنی و گرما به ارمغان میآورد.
هوش مصنوعی: هرجا که فساد و خرابکاری در جایی به وجود بیاید، مردان پاک و نیکوکار از آن مکان دور میشوند.
هوش مصنوعی: این بیت به یادآوری حالت معنوی و روحانی درویشان اشاره دارد. گویا گوینده به یاد میآورد که چگونه حضور درویشان برای او اهمیت دارد و خودش را در مقام کسی میبیند که سرش به خاک پای آنان افتاده است. این نشاندهنده احترام و ارادت عمیق او به درویشان و آموزههای آنان است.
هوش مصنوعی: سفرهای که پر از نان و خرماست و کیسهای پر از نقل و کاسهای پر از حلوا، نشاندهندهی فراوانی نعمتها و خوشیها در زندگی است. این تصویر از وفور غذا و شیرینی، نوعی شادی و میهمانی را به ذهن میآورد.
هوش مصنوعی: شخصی از شهر به سوی خانهاش آمد و جوانی هم با شتاب و سرعت در پی او حرکت کرد.
هوش مصنوعی: کسی بر سرم آمد و گفت: ای کاش همیشه در کنار تو زندگی میکردم.
هوش مصنوعی: شیخ با احترام و ادب به سلام او پاسخ داد و گفت: سلام بر تو و بهترین احترامها.
هوش مصنوعی: هر دو به طریقی فریبکارانه تلاش کردند با نشان دادن محبت و خواستن نزدیکی، همدیگر را جلب کنند.
هوش مصنوعی: پسری جوان با شتاب به سمت شیخ رفت و برای ابراز احترام و ادب، صورت و پاهای او را بوسید و در محبت او غرق شد.
هوش مصنوعی: او نیز به نشانه محبت و مهربانی، بوسهای بر پیشانیاش زد.
هوش مصنوعی: بعد از آن، شیخ در جای خود قرار گرفت و شروع به پرسیدن از حال و کار افراد کرد.
هوش مصنوعی: وضع شما چگونه است؟ حالتان چطور است؟ خانواده و اموالتان چگونهاند؟
هوش مصنوعی: یک به یک پاسخهای نیکو را شنید و سپس به آن شخص نگاه کرد و از او پرسید.
هوش مصنوعی: این شخص میتواند فرزند تو باشد یا نه، اما به یقین او شاگرد و نزدیک به تو است.
هوش مصنوعی: هیچیک از این سه نفر به هم نسبت ندارند، اما پیوندی کامل با ما دارند.
هوش مصنوعی: بیان این موضوع به گونهای است که نسبت آن به چیز دیگری بسیار دور و غیرمستقیم است، اما در نهایت باعث روشن شدن و مشخص شدن اوضاع و شرایط میشود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.