خواجه ئی نیست که چون بنده پرستارش نیست
بنده ئی نیست که چون خواجه خریدارش نیست
گرچه از طور و کلیم است بیان واعظ
تاب آن جلوه به آئینه گفتارش نیست
پیر ما مصلحتاً رو به مجاز آورد است
ورنه با زهره وشان هیچ سروکارش نیست
دل به او بند و ازین خرقه فروشان بگریز
نشوی صید غزالی که ز تاتارش نیست
نغمهٔ عافیت از بربط من می طلبی
از کجا بر کشم آن نغمه که در تارش نیست
دل ما قشقه زد و برهمنی کرد ولی
آنچنان کرد که شایسته زنارش نیست
عشق در صحبت میخانه به گفتار آید
زانکه در دیر و حرم محرم اسرارش نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نقد رابطه میان خواجه و بنده میپردازد و نشان میدهد که چگونه بندهای وجود ندارد که خواجهای او را نخواهد و برعکس. شاعر به صورت ضمنی به این نکته اشاره میکند که برخی معانی عمیق و روحانی در کلام واعظان وجود دارد، اما این معانی در واقعیت زندگی کاربردی ندارند. همچنین، شاعر به کنایه به عرفان و حقیقتهای معنوی میپردازد و میگوید که از زرق و برق ظاهری و گفتارهای توخالی باید پرهیز کرد. عشق و معنویت در فضای میخانه و دور از قواعد خشک مذهبی ظهور مییابند، زیرا در معابد و مکانهای رسمی، از راز و حقیقت خبری نیست. در نهایت، شاعر به تحذیر مخاطب در دام وسوسههای ظاهری میپردازد و بر اهمیت عشق واقعی و درونی تأکید میکند.
هوش مصنوعی: خواجهای نیست که بندهاش را دوست داشته باشد و بندهای هم نیست که خواجهاش را بخواهد.
هوش مصنوعی: اگرچه واعظ با صحبتهایش به بیان اسرار الهی میپردازد و از حقیقتی والا سخن میگوید، اما قدرت نمایش و درک این جلوهها در کلامش وجود ندارد.
هوش مصنوعی: پیر ما به خاطر مصلحت و شرایط، به کلام مجاز روی آورده است وگرنه با زیبایی و ظرافت هیچ ارتباطی ندارد.
هوش مصنوعی: دل خود را به او بسپار و از افرادی که فقط به دنبال منفعت خود هستند دوری کن، زیرا تو نباید طعمهای برای آنها شوی که از جان و قلب تو سوءاستفاده کنند.
هوش مصنوعی: از من میخواهی که آهنگی خوش را با سازم بنوازم، اما نمیدانم از کجا آن آهنگ را بیاورم، چون در سازم چنین نغمهای وجود ندارد.
هوش مصنوعی: دل ما به شدت درد و رنج برداشت و دچار آشفتگی شد، اما آنقدر تحت تأثیر قرار گرفت که این وضعیت شایسته زناش نیست.
هوش مصنوعی: عشق در گفتوگوهای میخانه نمایان میشود، زیرا در مکانهای مذهبی و مقدس، جایگاهی برای بیان اسرار آن نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خار در دیده آن کس که طلبکارش نیست
خاک در کاسه آن سر که هوادارش نیست
گر چه خط سیهش دست نداده است به هم
کسری نیست که در حلقه زنارش نیست
چه خبر از دل صد پاره ما خواهد داشت؟
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.