چندانکه جهد کردم با زهد و پارسایی
دل را ز دام زلفت ممکن نشد رهایی
بگشا گره ز کارم کاندر جهان نیاید
جز عقده های زلفت از کَس گره گشایی
با شیخ الفت ما البته راست ناید
ما صوفئیم و بدنام او زاهد ریائی
ساقی بیا که گر دوست بیگانگی ز ما کرد
ما با کسی نداریم پروای آشنایی
دی پیر می فروشم گفت از سر نصیحت
تا در ده خدائی بگذر ز کدخدایی
کشتی شکستگان را چون بخت واژگون شد
گشتند غرق دریا از لاف ناخدایی
رحمت نگر که هرگز از عاجزان مسکین
دوری نمیکند دوست با وصف کبریایی
در عین دل شکستن در کار دلنوازیست
در حال جان ستانی مشغول جان فزائی
بر حال زارم اکنون جانانه رحمت آورد
کافر و رنج حرمان بر صدمت جدائی
خوشتر ز زندگی چیست مردن به نامرادی
بهتر ز کامرانی ماندن به بینوائی
دست از طلب ندارم زین پس که مرد درویش
کشکول خویش پر کرد از دولت گدائی
هرگز غبار ازین بحر بیرون نمیبری جان
کس در جهان ندیدست بی دست و پا شنائی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان احساسات عاشقانه و معنوی شاعر میپردازد. شاعر با زهد و تلاش برای خودسازی، نتوانسته از عشق و دام زلف محبوبش رهایی یابد. او میگوید که در دنیا کسی نمیتواند گره از کارش باز کند جز محبوبش. همچنین، اشاره میکند که بین صوفیگری و زهد ریاکارانه تفاوت وجود دارد و او به دنبال حقیقت است. در ادامه، از درد و غم جدایی صحبت میکند و به زندگی و مرگ از دیدگاه عمیقتری مینگرد. در نهایت، از تلاشش برای طلب و خواستهها سخن میگوید و بر این باور است که از هیچ چیز نمیتواند فارغ شود، حتی اگر گدای عشق باشد.
هوش مصنوعی: هرچقدر که تلاش کردم با زهد و دینداری، نتوانستم دل را از اسارت زلفت آزاد کنم.
هوش مصنوعی: مشکل و سختیهای زندگیام را برطرف کن، زیرا در این دنیا هیچکس نمیتواند مانند موهای پیچیده و زیبای تو، به من کمک کند.
هوش مصنوعی: ما با شیخی که در معاشرت با او هستیم، نمیتوانیم ارتباط خوبی برقرار کنیم. ما صوفی هستیم و شهرت بد او به عنوان یک زاهد در واقع یک ریاکاری است.
هوش مصنوعی: دختر یا پسر (ساقی) بیا که اگر دوست ما به بیگانگی رفتار کرده، ما با هیچکس دیگر اهمیتی به آشناییمان نمیدهیم.
هوش مصنوعی: در این بیت، شخص به کسی که به او نصیحت میکند، میگوید که از تجربهاش (پیر میفروش) یاد گرفته که به جای داشتن قدرت و مقام (کدخدایی)، بهتر است به سادگی و تواضع زندگی کند و به خدا نزدیک شود. منظور این است که ارزش واقعی در پرهیز از غرور و دوستی با خداوند است، نه در داشتن مقام و ثروت.
هوش مصنوعی: وقتی بخت و اقبال به هم میریزد، افراد شکستخورده از خود میگیرند و در دریای مشکلات غرق میشوند، در حالی که خود را ناخدای کشتی میدانند.
هوش مصنوعی: به مهربانی توجه کن که با وجود عظمت و بزرگیاش، هرگز از بینوایان و درماندگان فاصله نمیگیرد و همیشه به آنها نزدیک است.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان میشود که با وجود این که دل دیگران را میشکند، همچنان در حال نوازش دلها و خوشحال کردن آنهاست. او در فرآیند به دست آوردن جان (احساسات و محبت) دیگران، مشغول ایجاد شادی و زندگی در دلها است.
هوش مصنوعی: در حال ناگواری که دارم، بیاندازه مهربانی و رحمت به سراغم آمده، حتی از سوی کسانی که به من اعتقاد ندارند. در عین حال، درد جدایی و فقدان، زخم عمیقی بر دل من زده است.
هوش مصنوعی: چیزی خوشتر از زندگی وجود ندارد، اما برخی ترجیح میدهند که بهطور ناموفق از دنیا بروند تا اینکه با فقر و تنگدستی در زندگی باقی بمانند.
هوش مصنوعی: از این به بعد دست از خواستههایم برمیدارم؛ چون مرد فقیر، کاسهای کهنهاش را از نعمتِ گدایی پر کرده است.
هوش مصنوعی: هیچ کس نمیتواند از این دریا بیرون بیاید، چراکه هیچکس در دنیا نمیتواند بدون داشتن دست و پا شنا کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مشابهیابی بر اساس وزن و قافیه
ای صورت بهشتی در صدره بهایی
هرگزمباد روزی از تو مرا جدایی
تو سر و جویباری تو لاله بهاری
تو یار غمگساری تو حور دلربایی
شیرینتر از امیدی واندر دلم امیدی
[...]
آسایشت نبینم ای چرخ آسیائی
خود سوده مینگردی ما را همی بسائی
ما را همی فریبد گشت دمادم تو
من در تو چون بپایم گر تو همی نپائی؟
بس بیوفا و مهری کز دوستان یکدل
[...]
جانا نگویی آخر ما را که تو کجایی
کز تو ببرد آتش عشق تو آب مایی
ما را ز عشق کردی چو آسیای گردان
خود همچو دانه گشتی در ناو آسیایی
گه در زمین دلها پنهان شوی چو پروین
[...]
خه مرحبا و اهلا آخر تو خود کجایی
احوال ما نپرسی نزدیک ما نیایی
ما خود نمیشویمت در روی اگرنه آخر
سهلست اینکه گهگه رویی بما نمایی
بیخرده راست خواهی گرچه خوشت نیاید
[...]
جان از تنم برآید چون از درم درآئی
لب را به جای جانی بنشان به کدخدائی
جان خود چه زهره دارد ای نور آشنایی
کز خود برون نیاید آنجا که تو درآئی
جانی که یافت از خم زلفین تو رهائی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.