هر که میخواهد سخن گستر بود در انجمن
اولش باید تامل در سخن آنگه سخن
هر سخن هر جا نتوان گفت با هر مستمع
پاس وقت و جا و گوش و هوش باید داشتن
هر که میخواهد که باشد در شمار عاقلان
لب فرو بندد مگر وقتی که باید دمزدن
گه سخن خالی کن دلهای اندوه پر است
گاه در دلهاست اندوه پشیمانی فکن
گاه میریزد چو باران از سحاب معرفت
تا دلی کان مرده باشد زنده گردد از سخن
گه چو آبی در چهی یا شیر در پستان بود
تا کشش نبود برون ناید ز جای خویشتن
گوش و هوش مستمع چون باز شد بگشای لب
ور به بینی بسته‌اش زنهار نگشائی دهن
گر دری در دل نهان داری برون آر از صدف
ور نداری حرف نیکی لب فروبند از سخن
حاجتی داری بگو یا سائلی را ده جواب
حکمتی داری بیان کن ور نداری دم مزن
حرف بسیار است در عالم ولی نیکش کمست
هر که گوید حرف نیک ای فیض ازو بشنو سخن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نکات مهمی درباره سخن گفتن و آداب آن اشاره دارد. بیان می‌کند که هر کسی که میخواهد در جمع گفتگو کند، باید ابتدا به صحبت‌های خود فکر کند و در انتخاب زمان و مکان برای سخن گفتن دقت کند. همچنین، باید توجه داشته باشد که هر سخنی را نمی‌توان در هر جمعی بیان کرد و لازم است که به احساسات و وضعیت حاضرین توجه شود.
افرادی که می‌خواهند در زمره خردمندان قرار بگیرند، باید در مواقعی که نیاز نیست، سکوت کنند و در مواقع لازم سخن بگویند. متن همچنین به این نکته اشاره دارد که زمانی که دل‌ها پر از اندوه است، گاهی گفتن سخن می‌تواند مایه آرامش باشد و دل‌ها را زنده کند.
در نهایت، بر اهمیت خویشتنداری در سخن گفتن و بیان نکات مثبت تاکید می‌شود و بیان می‌شود که در دنیای پر از سخن، سخن نیکو کم است. بنابراین، باید از سخنان نیکو بهره برد و در خوردن گفتار پارسا باشیم.
هوش مصنوعی: هر کسی که میخواهد در مجلس صحبت کند و سخنوری ماهر باشد، ابتدا باید در کلمات و موضوعاتی که میخواهد بگوید، دقت و تأمل کند و سپس آغاز به صحبت کند.
هوش مصنوعی: هر سخنی را نمی‌توان در هر مکان و به هر شنونده‌ای گفت؛ برای بیان هر مطلب، باید به زمان، مکان، شنونده و توجه او توجه خاصی داشته باشیم.
هوش مصنوعی: هر کسی که میخواهد در زمره افراد عاقل قرار گیرد، باید در بیشتر مواقع سکوت کند و فقط در زمان‌هایی که لازم است صحبت کند.
هوش مصنوعی: گاهی اوقات بهتر است سخنی نگوید، زیرا دل‌ها پر از غم و اندوه هستند. و گاهی نیز در دل‌ها اندوهی از پشیمانی وجود دارد که باید رهایش کرد.
هوش مصنوعی: sometimes knowledge falls like rain from the cloud, bringing life back to a heart that had died, through words.
هوش مصنوعی: گاهی انسان مانند آب در کاسه است یا همچون شیری در پستان، تا زمانی که نیرویی برای خارج شدن نداشته باشد، در جای خود باقی می‌ماند.
هوش مصنوعی: وقتی که شنونده آماده پذیرش سخنان شد، باید زبانش را باز کند و صحبت کند. اما اگر گوش و ذهنش بسته باشد، خوب است که دهانش را هم باز نکند و سخنی نگوید.
هوش مصنوعی: اگر در دل خود فکر یا احساسی خوب و ارزشمند داری، آن را به دیگران نشان بده و بیان کن. اما اگر هیچ حرف نیکی برای گفتن نداری، بهتر است سکوت کنی و از صحبت کردن پرهیز کنی.
هوش مصنوعی: اگر حاجتی داری، بگو؛ یا اگر سؤالی داری، به آن پاسخ عقلی و آگاهانه بده. و اگر هیچ‌کدام را نداری، سکوت کن و چیزی نگفتن بهتر است.
هوش مصنوعی: در دنیا حرف‌های زیادی وجود دارد، اما خوب و شایسته کم هستند. هرکس که سخن خوب بگوید، ای فیض، از او شنیدنی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
شاه گیتی خسرو لشکرکش لشکرشکن
سایهٔ یزدان شه کشور ده کشورسِتان
ای دننده همچو دن کرده رخان از خون دن
خون دن خونت بخواهد ریخت گرد دن مدن
همچو نخچیران دنیدی، سوی دانش دن کنون
نیک دان باید همیت اکنون شدن ای نیک دن
راه زد بر تو جهان و برد فر و زیب تو
[...]
سوسن و سنبل نمود از زلف و عارض یار من
سنبلی بس با بلا و سوسنی بس با فتن
سوسن از سیم پلید و سنبل از مشک سیاه
در پلیدی صد ملاحت ، در سیاهی صدشکن
نوروزیب از روی و قد او همی خواهند دام
[...]
ای نهاده بر میان فرق جان خویشتن
جسم ما زنده به جان و جان تو زنده به تن
هر زمان روح تو لختی از بدن کمتر کند
گویی اندر روح تو مضمر همی‌گردد بدن
گر نیی کوکب، چرا پیدا نگردی جز به شب
[...]
ای سهی سرو روان از تو بهشت آئین چمن
روی تو ماهست و گرد ماه از انجم انجمن
مشک داری بر شقایق ورد داری بر عقیق
سرو داری بر گل و شمشاد داری بر سمن
از نسیم زلف تو همچون شمن گردد صنم
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.