خردمند و شایسته بهرامشاه
همی داشت سوک پدر چندگاه
چو بنشست بر جایگاه مهی
چنین گفت بر تخت شاهنشهی
که هر شاه کز داد گنج آگند
بدانید کان گنج نپراگند
ز ما ایزد پاک خشنود باد
بداندیش را دل پر از دود باد
همه دانش اوراست ما بندهایم
که کاهنده و هم فزایندهایم
جهاندار یزدان بود داد و راست
که نفزود در پادشاهی نه کاست
کسی کو به بخشش توانا بود
خردمند و بیدار و دانا بود
نباید که بندد در گنج سخت
به ویژه خداوند دیهیم و تخت
وگر چند بخشی ز گنج سخن
برافشان که دانش نیاید به بن
ز نیک و بدیها به یزدان گرای
چو خواهی که نیکیت ماند به جای
اگر زو شناسی همه خوب و زشت
بیابی به پاداش خرم بهشت
وگر برگزینی ز گیتی هوا
بمانی به چنگ هوا بینوا
چو داردت یزدان بدو دست یاز
بدان تا نمانی به گرم و گداز
چنین است امیدم به یزدان پاک
که چون سر بیارم بدین تیرهخاک
جهاندار پیروز دارد مرا
همان گیتی افروز دارد مرا
گر اندر جهان داد بپراگنم
ازان به که بیداد گنج آگنم
که ایدر بماند همه رنج ما
به دشمن رسد بیگمان گنج ما
که تخت بزرگی نماند به کس
جهاندار باشد ترا یار بس
بد و نیک ماند ز ما یادگار
تو تخم بدی تا توانی مکار
چو شد سال آن پادشا بر دو هفت
به پالیز آن سرو یازان بخفت
به یک چندگه دیر بیمار بود
دل کهتران پر ز تیمار بود
نبودش پسر پنج دخترش بود
یکی کهتر از وی برادرش بود
بدو داد ناگاه گنج و سپاه
همان مهر شاهی و تخت و کلاه
جهاندار برنا ز گیتی برفت
برو سالیان برگذشته دو هفت
ایا شست و سه ساله مرد کهن
تو از باد تا چند رانی سخن
همان روز تو ناگهان بگذرد
در توبه بگزین و راه خرد
جهاندار زین پیر خشنود باد
خرد مایه باد و سخن سود باد
اگر در سخن موی کافد همی
به تاریکی اندر ببافد همی
گر او این سخنها که اندرگرفت
به پیری سرآرد نباشد شگفت
به نام شهنشاه شمشیرزن
به بالا سرش برتر از انجمن
زمانه به کام شهنشاه باد
سر تخت او افسر ماه باد
کزویست کام و بدویست نام
ورا باد تاج کیی شادکام
بزرگی و دانش ورا راه باد
وزو دست بدخواه کوتاه باد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، به خرد و شایستگی بهرامشاه اشاره میشود که پس از مرگ پدرش به مدت طولانی سوگوار بوده است. او بر تخت شاهنشاهی نشسته و میگوید که هر شاهی که از عدالت و بخشش بهرهمند باشد، موفق و خشنود خواهد بود. در اینجا به اهمیت دانش، خرد و نیکویی تاکید میشود و هشدار داده میشود که نباید به جمعآوری ثروت و گنج پرداخته و به دیکتاتوری و بیعدالتی روی آورد.
صحبت از این است که خوشی و سعادت در گام نهادن در راه نیک و راستین است. بهرامشاه همچنین به این نکته اشاره میکند که پادشاهی و ثروت پایدار نخواهد بود و در نهایت همگان به یاد اعمال نیک و بد خود خواهند ماند. او به سرنوشت انسانها و گذر زمان اشاره کرده و به خرد و دانش به عنوان ارکان اساسی زندگی تاکید میکند.
در پایان، با دعا برای موفقیت و سعادت شاه و آرزوی دوری بدخواهان از او، این متن به نقطه نهایی میرسد.
هوش مصنوعی: بهرامشاه، که فردی خردمند و شایسته است، هنوز چندین روز در سوگ پدرش به سر میبرد.
هوش مصنوعی: آنگاه که بر جایگاه پرشکوه نشسته بود، چنین سخن گفت بر تخت پادشاهی.
هوش مصنوعی: هر پادشاهی که از ثروت و داراییهای خود به داد و بخشش بپردازد، بدانید که آن ثروت از بین نمیرود و پراکنده نمیشود.
هوش مصنوعی: خداوند از ما راضی باشد و شخص بداندیش دلش پر از اندوه و سوز باشد.
هوش مصنوعی: همه علم و دانش از آن خداوند است و ما تنها بندگانی هستیم که میتوانیم آن را کم و زیاد کنیم.
هوش مصنوعی: خداوند عالم و فرزانه است که عدالت و درستی را به وجود آورده و در حکومتداری و سلطنت چیزی به آن نمیافزاید و چیزی از آن نمیکاهد.
هوش مصنوعی: کسی که بتواند ببخشد و کمک کند، فردی عاقل، هوشیار و با دانش است.
هوش مصنوعی: نباید به سختی بر خودت سختیها را ببندی، به ویژه اگر خدایی برایت مقام و قدرتی آورده باشد.
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است که بخشهایی از سخنان گهربار را بازگو کنی، اما بدان که هیچکس نمیتواند به عمق و درک کامل دانش دست یابد.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی خوبیات باقی بماند، به خداوند روی آور و از نیک و بد فاصله بگیر.
هوش مصنوعی: اگر ویژگیهای خوب و بد را بشناسی، به عنوان پاداش به تو خوشی و سعادت در بهشت داده خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی از دنیای مادی جدا شوی و به معنویات روی بیاوری، در این صورت در دام وسوسهها و خواستههای دنیوی گرفتار خواهی شد و به حالتی آشفته و بیپناه دچار میشوی.
هوش مصنوعی: زمانی که خداوند تو را حمایت کند، به او دست یاز و از او یاری بگیر تا در سختیها و مشکلات دچار عذاب نشوی.
هوش مصنوعی: امید من به خداوند پاک این است که وقتی از این دنیای تاریک و فانی خارج شوم، به سر منزل مقصودی برسم.
هوش مصنوعی: جهاندار موفق و پیروز، برای من یک هدیهٔ بزرگ دارد؛ همانطور که روشنایی و زیبایی دنیا برای من وجود دارد.
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا عدالت را پخش کنم، بهتر است تا اینکه ثروت را با ظلم به دست آورم.
هوش مصنوعی: هرچه ما رنج و سختی کشیدیم، در نهایت ممکن است که به دشمن ما برسد و ثروت و داراییمان به او انتقال یابد.
هوش مصنوعی: هیچ تخت بزرگی برای کسی باقی نمیماند، بنابراین در این دنیا، همراهی و دوستی تو اهمیت زیادی دارد.
هوش مصنوعی: هیچچیزی از ما به یادگار نمیماند جز خوبی و بدی که فرزند این اعمال ماست. تا جایی که میتوانی، از کارهای ناپسند دوری کن.
هوش مصنوعی: وقتی که سال آن پادشاه به دو سال و هفت ماه رسید، آن سرو بلند در باغ خوابش برد.
هوش مصنوعی: مدتی دل کوچکان بسیار ناراحت و نگران بود.
هوش مصنوعی: او تنها یک پسر داشت و پنج دختر، که یکی از دخترانش کوچکتر از برادرش بود.
هوش مصنوعی: به طور ناگهانی، گنج و سپاهی به او داده شد که همانند مهر و محبت پادشاهی و قدرت سلطنت را به همراه داشت.
هوش مصنوعی: جهاندار جوان از دنیا رفت و سالیان زیادی از آن زمان گذشته است.
هوش مصنوعی: آیا تو همچنان به حرف زدن از گذشته و دوران کهن ادامه میدهی، رغم اینکه سالهای بسیاری از عمرت گذشته است؟
هوش مصنوعی: در آن روز ناگهان تصمیم بگیر و راه درست و عاقلانه را انتخاب کن.
هوش مصنوعی: امیدوارم که این فرمانروای جهان از خرد و دانایی این پیر راضی باشد و برکت و سود به واسطه کلام و خرد او نصیب گردد.
هوش مصنوعی: اگر در سخن کمی هم غلو یا افراط وجود داشته باشد، ممکن است به اشتباه فکر کنیم که همه چیز در تاریکی پیچیده است.
هوش مصنوعی: اگر او این صحبتهایی که مطرح کرده را در زمان پیری به زبان آورد، جای تعجب ندارد.
هوش مصنوعی: به نام پادشاهی که شمشیر میزند، برتر از همه جمعیت و گروهها است.
هوش مصنوعی: زمانه باید به خوبی و خوشی برای شاه باشد و سلطنت او باید همچون تاجی بر سرش درخشان و زیبا باشد.
هوش مصنوعی: از جایی که سرشار است از خوشی و زیبایی، او را به خاطر نام نیکش تحسین میکنم. ای باد، او را با تاجی از شادکامی بشارت ده!
هوش مصنوعی: بزرگی و علم او مانند نسیمی است که در جهان میوزد و دست کسانی که به او نیکی نمیکنند، کوتاه باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.