ای روزگار را به وجود تو خرّمی
بر خویشتن ببال که یکتای عالمی
چون آسمان به عرصة آفاق سروری
چون آفتاب در همه کشور مسلّمی
بر سایة تو سجده برد نور آفتاب
کاندر نسب زاشرف اولاد آدمی
قدر ترا پرستش ایام شد جلال
کز رتبه بر تمامت عالم مقدّمی
بر ذات تست نازش دین و دول که تو
سلطان علم بودی و دستور عالمی
در جنب لاتناهی ابعاد جاه خویش
برهم زن قضیّة برهان سلّمی
حصر فضایل تو نصیب شماره نیست
این جایگه بود که فزونی کند کمی
خاک درت به دیدة افلاک توتیاست
اینجا بلند چون نشود قدر آدمی!
گلزار دولت تو ازلپرور آدمست
زان با ابد درست کند عهد خرّمی
ابر از کجا و تربیت این چمن کجا
دریا درین محیط کند مشق شبنمی
بنیان شوکت تو که همسایة قضاست
باج از سپهر پیر ستاند ز محکمی
تا غم به دولت تو ز دلها کناره کرد
عشرت گرفته است برات مسلّمی
داغ خود آفتاب چرا به نمیکند
اکنون که هست لطف ترا کار مرهمی
گر آفتاب دم زند از نور جبههات
در چارفصل کم نشود فیض خرّمی
سیمای جبهة تو دم از نور میزند
معلوم میشود که به خورشید توأمی
در مجمع مشاهده جسم مروّحی
در محفل مناظره روح مجسّمی
در مجلس تو سامعه از هوش میرود
با عقل همزبانی و با روح همدمی
هر رتبهات که مرتبهسنج مراتبست
کس را ندادهاند تلاش مقدّمی
بر تست اقتدای خلایق که در کمال
چون ذات عقل بر همه عالم مقدّمی
در جاه و در بزرگی و در شان و در شکوه
چون آفتاب در همه عالم مسلّمی
هم در نسب سیادت و هم در حسب کمال
چشم بد از تو دور که ممتاز عالمی
در نزد حسن خلق حریف تو عاجزیست
با سرکشان زیاد و زافتادگان کمی
چون مرحمت به نزد خلایق معزّزی
چون معدلت به پیش شهنشه مکرّمی
بر امتیاز شاه بنازند ماه و مهر
کش در جهان تو صاحب دیوان اعظمی
اقبال شه بلند کش آیین ملک را
دستور اعظمیّ و وزیر معظّمی
بر شغلِ پشت پا زدهات خواند پادشاه
دانست چون به دولت و اقبال توأمی
محتاب بود بخت جوانش به عقل پیر
شاهست آفتاب و تواش صبح همدمی
پایندهتر ز قائمة عرش میسزد
بنیان دولتی که تواش رکن محکمی
از صر صر خزان نکشد زردروییی
گلزار شوکتی که تواش تازه شبنمی
از دیو حادثات جهان را دگر چه بیم
اکنون که پادشاه سلیمان تو خاتمی
اقبال شاه را ز تو هرگز گزیر نیست
گر پادشه جسمت تو هم جام این جمی
هر چند کز تقدّس ذات فرشتهخوی
دانم کزین معامله چو غنچه درهمی
لیکن عموم مصلحت خلق عذر خواست
در گلشن وجود عجب ابر پرنمی
غافل مشو که واسطة فیض اقدسی
دل بد مکن که باعث خیر دمادمی
ختم سخن کنم به دعای تو تا ابد
کاین مدّعا بهست ز هر بیشی و کمی
تا مهر و ماه هست تو باشیّ و پادشاه
چندان که کسب میکند از مهر مه همی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری ست تمجیدآمیز که به ستایش معشوقی میپردازد که بهعنوان مظهر علم و بزرگی معرفی شده است. شاعر با استفاده از تشبیهات مختلف، وجود این شخص را به آفتاب و آسمان تشبیه کرده و او را یکتای عالم میداند. با اشاره به ویژگیهای برجسته او، مانند علم و حکمت، برتری او را نسبت به دیگران بیان میکند. همچنین، شاعر از لزوم احترام و پرستش این فرد سخن میگوید و تأثیر او بر زندگی مردم و جامعه را یادآور میشود. در انتهای شعر، شاعر با دعای خیر برای او، آرزو میکند که این شخصیت تأثیرگذار همواره در جمع مردم باقی بماند.
هوش مصنوعی: ای روزگار، به خاطر وجود تو بر خود ببال و خوشحال باش که تو یکتای جهان هستی.
هوش مصنوعی: مانند آسمان که در وسعتها برتری دارد، مانند آفتابی است که در تمامی سرزمینها قدرت و سلطه دارد.
هوش مصنوعی: در زیر سایهات، نور خورشید هم به خاک میافتد، زیرا تو از نسل شرافتمند انسانها هستی.
هوش مصنوعی: قدر و ارزش تو به اندازهای است که زمان به ستایش تو به پا خواسته است، چرا که مقام و مرتبهات بالاتر از همه موجودات است.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش شخصیت و مقام فردی اشاره دارد که در علم و دانش برتری دارد و مورد احترام و محبت قرار گرفته است. شخصی که در میان دیگران به عنوان یک رهبر و پیشوای علمی شناخته میشود و همه به او ناز میکنند. او به عنوان سروری در زمینه علم و دانش برگزیده شده است.
هوش مصنوعی: در کنار بینهایت بودن، مقام و موقعیت خود را به هم میزنم که نشاندهنده حقیقت و استدلال منطقی است.
هوش مصنوعی: فضایل تو به قدری زیاد است که نمیتوان آنها را شمرد. این مکان باید جایی باشد که پر از صفات عالی تو باشد، نه کمبود.
هوش مصنوعی: خاکی که در درگاه توست به اندازهای ارزشمند است که آسمانها به آن حسادت میکنند. اینجا چنین بلندی وجود ندارد که ارزش آدمی را نشان دهد.
هوش مصنوعی: گلزار صفا و خوشی تو از زمان آغاز آفرینش آدم شکل گرفته است، و به همین دلیل، با گذشت زمان، پیمان شادابی و خوشحالی را برقرار میکند.
هوش مصنوعی: ابر از کجا به وجود آمده و چمن چگونه پرورش یافته است؟ در این فضا، دریا میتواند شبنم را تمرین کند.
هوش مصنوعی: شکوه و بزرگی تو که همسایه سرنوشت است، از آسمان قدیمی با استحکام خاصی به دست میآید.
هوش مصنوعی: تا وقتی که غم از دلها دور شده و به خوشی روی آوردهاند، زندگی شادیبخش و ثابتقدم شده است.
هوش مصنوعی: چرا آفتاب داغی که دارد، اکنون نمیتواند به دل بزند و به دردهای من تسکین بخشد، در حالی که وجود تو به من نیکی میکند؟
هوش مصنوعی: اگر خورشید هم از نور پیشانی و چهرهات تابش کند، در هیچ فصلی نعمت خوشحالی و سرزندگی کاهش نخواهد یافت.
هوش مصنوعی: چهره تو همچون نوری درخشان است و این نشان میدهد که تو با خورشید رابطهای نزدیک داری.
هوش مصنوعی: در جمعی که در آن به تماشای عشق میپردازند، روحی نمایان و ملموس در گفتوگوهای دلنشین قرار دارد.
هوش مصنوعی: در مجلس تو، گوشها از شگفتی و حیرت بیخبر میشوند، زیرا که دل و عقل نمیتوانند با یکدیگر صحبت کنند و روح به آتشی از محبت و عشق میسوزد.
هوش مصنوعی: هر سطح و جایگاهی که داری، بر اساس اصول و سنجشهاست و هیچکس را بدون تلاش و کوشش قابل توجهی به این مرتبهها نرساندهاند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که دیگران در کمال و فضیلت، به تو الگو میزنند؛ همانطور که عقل بر همه موجودات برتری دارد و مقدمهای برای درک و فهم به شمار میآید.
هوش مصنوعی: شخصی در مقام و بزرگی و عظمت، مانند آفتابی است که در تمام عالم روشنایی میافشاند و مورد تأیید و شناخته شده است.
هوش مصنوعی: این متن به ویژگیهای برجسته فردی اشاره دارد که هم از نظر نژادی و خانوادگی (نسب سیادت) و هم از نظر شخصیت و شایستگی (حسب کمال) دارای مقام و منزلت بالایی است. همچنین بیان میکند که این فرد از چشم بد و حسادتها در امان است و به نوعی برتر و ممتاز در میان دیگران به شمار میرود.
هوش مصنوعی: در کنار انسانهای با حسن رفتار، تو قدرتی نداری. حتی در مقابل افراد مغرور و کسانی که به سمت پایین افتادهاند، تو از خود توانی نشان نمیدهی.
هوش مصنوعی: زمانی که لطف و محبت تو در دل مردم موجب عزت و احترام آنها میشود، مانند این است که در پیش شاه بزرگ و محترمی، انصاف و اعتدال تو خود را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: در این دنیا، ماه و خورشید بر امتیاز و برتری شاه گواهی میدهند، زیرا تو در حقیقت صاحب مقام و منزلت بالا و گستردهای هستی.
هوش مصنوعی: اقبال با عزت و مقام، روش حکمرانی را به خداوندی بزرگ و وزیر محترم فرا میخواند.
هوش مصنوعی: این شعر به معنای این است که وقتی کسی به جایگاه و مسئولیتی دست مییابد، دیگران متوجه موفقیت و خوشبختی او میشوند. در واقع، پادشاه از رفتار و عمل کسی آگاه میشود که به خاطر اوضاع خوب و موفقیتش، میخواهد در زندگیاش تغییراتی ایجاد کند. بهعبارتی دیگر، موفقیت و سرنوشت خوب افراد میتواند توجه دیگران را جلب کند و باعث شود که آنها به این موضوع اهمیت دهند.
هوش مصنوعی: بخت جوانش در اوج و خوشبختی است، همانطور که آفتاب در آسمان درخشان است و صبح به او همدمی میدهد. عقل و دانش پیر پادشاه، به مانند روشنایی آفتاب، راهنمای اوست.
هوش مصنوعی: دولتی که تو یکی از ارکان اصلی آن هستی، از بسیاری از چیزها که در آسمانها وجود دارد، برتر و پایدارتر است.
هوش مصنوعی: در فصل پاییز، رنگ زرد و پژمردهای از گلزار نمیافتد، زیرا شکوفهای که تو در آن هستی همیشه با طراوت و شاداب مانند شبنم میدرخشد.
هوش مصنوعی: در برابر حوادث و مشکلات زندگی، چه نگرانی وجود دارد، وقتی که تو مانند پادشاه سلیمان، قدرت و حکمت داری؟
هوش مصنوعی: شاه اقبال هرگز نمیتواند از تو دور شود، حتی اگر تو هم فقط جسمی باشی که در این دنیای مادی به سر میبرد.
هوش مصنوعی: هرچند میدانم که ذات فرشتگان پاک و مقدس است، اما این معامله را مثل غنچهای میدانم که در هم پیچیده و بسته است.
هوش مصنوعی: اما عموم مردم به خاطر منافع جامعه، در باغ وجود از چیزهای عجیب و غریب عذر خواستند.
هوش مصنوعی: هوشیار باش که از حقیقت و فیض الهی غافل نشوی. دل خود را آلوده نکن، زیرا ممکن است این کار باعث ایجاد مشکلات و خسارتهای مکرر شود.
هوش مصنوعی: من سخن را با دعای تو به پایان میرسانم تا ابد، زیرا این خواسته از هر کم و زیادی بهتر است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که خورشید و ماه وجود دارند، تو نیز به عنوان پادشاه خواهی بود، به اندازهای که از نور خورشید و ماه بهرهمند میشوی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا خوی ابر گل رخ تو کرده شبنمی
شبنم شدهست سوخته چون اشک ماتمی
... این مصرع ساقط شده ...
کاندر جهان به کس مگرو جز به فاطمی
کی مار ترسگین شود و گربه مهربان؟
[...]
ای آدمی به صورت و بیهیچ مردمی
چونی به فعل دیو چو فرزند آدمی؟
گر اسپ نیست استر و نه خر، تو هم چن او
نه مردمی نه دیو، یکی دیو مردمی
کم دید چشم من چو تو زیرا که چون کمند
[...]
آمد بهار خرم و آورد خرمی
وز فر نوبهار شد آراسته زمی
خرم بود همیشه بدین فصل آدمی
با بانگ زیر و بم بود و قحف در غمی
صدر جهان رسید بشادی و خرمی
در دوستان فزونی و در دشمنان کمی
شاه جهان و صدر جهان شاد و خرم است
جاوید باد شاه بشادی و خرمی
ای شاه راز طلعت فرخنده فال تو
[...]
در عالم کفایت عقل مجسمی
وز غایت لطافت روح مسلمی
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.