گنجور

 
ابن یمین

فرخنده باد مقدم دستور کامیاب

بر روزگار دولت شاه فلک جناب

سلطان مشرقین که از اوج سروری

رأیش فکند سایه رفعت بر آفتاب

آن کز صریر خامه او گوش سایلان

پیش از سؤال یافته نیکوترین جواب

یحیی تاج بخش که تا رسم خسرویست

تخت کیی نیافت چو او شاه کامیاب

از شرم رأیش آخر هر روز میشود

خورشید زرد رو پس این نیلگونحجاب

تا عدل او عمارت عالم بنا نهاد

جائی نماند جز دل اعدای او خراب

ای خسروی که گر برد از بحر همتت

فصل بهار قطره بسوی هوا سحاب

گر بر زمین شوره فشاند رشاش خویش

در سبزه هاش لاله شود لؤلؤ خوشاب

گر بگذرد به بیشه شیران ز خلق او

بوئی که میبرد گر واز کار مشک ناب

گردد چو ناف آهوی تاتار مشکبار

از بوی فایح او کام شیر غاب

ور بنگرند سوی زمین و زمان بخشم

عزم سبک عنانت و حزم گران رکاب

طبع زمان شود چو زمین طالب سکون

حزم زمین شود چو زمان باعث شتاب

شاها امیدوار چنانم که عنقریب

سر بر کند ز دولت تو بخت من ز خواب

در خشکسال مکرمت از ابر رأفتت

آرد بروی کار مرا روزگار آب

ابن یمین چو از ره اخلاص میبرد

با بندگان حضرت میمونت انتساب

هر چند منقلب کند احوال او فلک

هرگز نجوید از ره اخلاص انقلاب

حقا که با ثنات ز دیوان طبع خویش

از بهر افتخار فلک کردم انتخاب

جز بر جناب حضرت شاهی بهیچ فصل

از راه التجا نگذشتم بهیچ باب

در غیبت و حضور نیم فارغ از دو کار

فکرم نهاده قاعده هر دو بر صواب

گر حاضرم بذکر ثناهای مستطاب

ور غائبم بفکر دعاهای مستجاب

واجب بود رعایت آنکس که جز درت

نشناسد از بسیط زمین مرجع و مآب

تا روز بزم قاعده خواستن بود

از ساقیان شراب وز باورجیان کباب

هر کو نه بر مراد تو بر مینهد اساس

باد از دلش کباب و زخون جگر شراب

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
رودکی

تا کی کنی عذاب و کنی ریش را خضاب؟

تا کی فضول گویی و آری حدیث غاب؟

عنصری

گفتم متاب زلف و مرا ای پسر متاب

گفتا که بهر تاب تو دارم چنین بتاب

گفتم نهی برین دلم آن تابدار زلف

گفتا که مشک ناب ندارد قرار و تاب

گفتم که تاب دارد بس با رخ تو زلف

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از عنصری
ناصرخسرو

ای باز کرده چشم و دل خفته را ز خواب،

بشنو سؤال خوب و جوابی بده صواب:

بنگر به چشم دل که دو چشم سرت هگرز

دیده‌است چشمه‌ای که درو نیست هیچ آب

چشمه‌ست و آب نیست، پس این چشمه چون بُوَد؟

[...]

مسعود سعد سلمان

چون از فراق دوست خبر دادم آن غراب

رنگ غراب داشت زمانه سیاه ناب

چونانکه از نشیمن بر بانگ تیر و زه

بجهد غراب ناگه جستم ز جای خواب

از گریه چون غرابم آواز در گلو

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از مسعود سعد سلمان
ابوالفرج رونی

ای تیغ تو کشیده ترا ز تیغ آفتاب

ای نجم دین و از تو به کفر اندر اضطراب

با همت تو وهم نداند برید راه

با هیبت تو دهر نیارد چشید خواب

حکم ترا مطیع بود روز و شب فلک

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه