عشق مطربزادهای بر ساز و تقوا زور کرد
دانهٔ تسبیح را زاهد خر طنبور کرد
با همه واماندگی روزی دو آزادی خوشست
خانه را نتوان به اندوه تعلقگورکرد
زین گلستان صد سحر جوشید و صد شبنم دمید
عبرتم سیر چکیدنهای یک ناسورکرد
بگذر از بیصرفه گوییها که ساز انبساط
گوشمالی خورد هرگه ناله بیدستورکرد
موسی ما شعلهها در پردهٔ نیرنگ داشت
حسرتی از دل برون آورد و برق طورکرد
با چنین فرصت نبود امکان مژه برداشتن
وعدهٔ دیدار خلقی را امل مزدورکرد
شهرت اقبال عجز از چتر شاهی برتر است
موی چینی سایه آخر بر سر فغفور کرد
شور اسرارم جنون انگیخت از موی سفید
شوخی این پنبهام هنگامهٔ منصورکرد
نی ز طاعت بهرهای بردم نه ذوقی ازگناه
در همه کارم حضور نیستی معذور کرد
دخل آگاهی به یک سو نه که تحقیق غیور
چشم خلقی را به انگشت شهادت کور کرد
بیدل از عزلت کلامم رتبهٔ معنی گرفت
خُمنشینی بادهام را اینقدر پُر زور کرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به مسایل عرفانی و احساسی پرداخته و به تضادهای زندگی انسانی اشاره میکند. شاعر به عشق و روحانیت، تقوا و عملگرایی اشاره میکند و با نمادهای مختلفی به توصیف احساسات عمیق و حالتهای روحی خود میپردازد. او تأکید میکند که نمیتوان با اندوه زندگی را گذراند و باید از لحظات زندگی بهرهبرد. همچنین نویسنده به قدرت کلمات و تاثیر آنها بر روح انسان اشاره دارد و میگوید هرچند معنای عمیقتری از زندگی یافت، نباید از جمال عادی زندگی غافل شد. در نهایت، شاعر به بدبختی و عزلت خود میپردازد و تأکید میکند که وجودش در زندگی معانی خاصی دارد.
هوش مصنوعی: عشق به اندازهای قوت دارد که میتواند روحانی و با تقوا را به اجرای فنون خود مشغول کند و حتی او را به دنبالهریزی و ممارست در امور دینی نیز وادار نماید. در این میان، کسی که از دنیا فاصله گرفته و در جستجوی معنویت است، ممکن است در نهایت به جانب کارهای بیمعنا بگرایید.
هوش مصنوعی: با وجود تمام سختیها و مشکلات، روزی دوستداشتن آزادی بسیار زیباست و نمیتوان خانه را با غم و اندوه به گور سپرد.
هوش مصنوعی: از این باغ هزاران شگفتی و زیبایی به وجود آمد و صدها قطرهی شبنم بر سر شاخهها نشسته است. من از این پدیدهها عبرت میگیرم و به یاد چکیدنهای دردناکی میافتم که در زندگی تجربه کردهام.
هوش مصنوعی: از حرفهای بیفایده عبور کن، زیرا هر بار که ناله بیدلیل و بیمورد میکنی، به نوعی به خودت آسیب میزنی.
هوش مصنوعی: موسی با تمام مهر و محبتش در پس پردههای فریب، حسرتی از دلش به بیرون راند و نورانی شد همچنان که در کوه طور درخشید.
هوش مصنوعی: در این شرایط و فرصت محدود، نمیتوان به وعده ملاقات افرادی که انتظار دیدارشان را داریم، فکر کرد و باید به کارهای خود مشغول باشیم.
هوش مصنوعی: شهرت و جایگاه اقبال از قدرت و سلطنتی که با چتر پادشاهی به دست آمده، بالاتر است. یعنی در نهایت، نام و آوازهای که به دست میآید، اهمیت بیشتری دارد تا مقام و قدرت ظاهری که ممکن است زودگذر باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به بیانی اشاره دارد که هیجان و احساسات عمیق ناشی از رازهایی در زندگی را به تصویر میکشد. در اینجا، موهای سفیدی که به شوخی تشبیه شدهاند، نمادی از گذر زمان و تغییرات زندگی است، و در نهایت به نتیجهای پرشور و تاثیرگذار میانجامد که با نام "منصور" پیوند خورده است. به طور کلی، مفهوم این بیت به تنش بین جنون و افکار عمیق در رابطه با حوادث و رازهای زندگی پرداخته شده است.
هوش مصنوعی: در زندگیام نه از عبادت لذتی بردم و نه از گناه شوقی دارم، در همه کارهایم، حضور توست که مرا معذور میکند.
هوش مصنوعی: آگاهی و دانش به یک سمت میرود، نه اینکه جستجو و تحقیق، با انگشت شهادت، بر چشمان مردم ظلمت بیفکند.
هوش مصنوعی: بیدل در جایی دور از جمع به سکوت و تنهایی نشسته و در این حالت، عمق افکارش و معنای کلامش بیشتر نمایان شده است. تنها بودنش باعث شده است که قدرت و تاثیر بادهاش دو چندان شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
آنکه تا چون دست موسا طبع را پر نور کرد
ملک ایران را چو هنگام تجلی طور کرد
یک جهان ایدر بسان جذر کر بودند و کور
چشمشان را خاطرش چون ذات جان پر نور کرد
جود کاندر طبع چون خورشید او مختار بود
[...]
کعبه را دریافت هر کس خاطری معمور کرد
شد سلیمان هر که دست خود حصار مور کرد
پرتو خورشید تابان پرده دار انجم است
خرده راز مرا روشندلی مستور کرد
جذبه دار فنا مشکل پسند افتاده است
[...]
چشم خویشان را حسد از بس به دولت شور کرد
شد چو یوسف پادشاه، اول پدر را کور کرد!
هر کجا دیوانه ای برداشت سنگی در ختا
آرزوی سیر چینی خانه ی فغفور کرد
آسمان این بزم پر آشوب را آن مطرب است
[...]
ایزد احمد را به شوری مرسل و مأمور کرد
تا به دستآویز شوری خصم را مقهور کرد
عدل و شوری بود کان ساحات را معمور کرد
پور عفان را ستبداد از خلافت دور کرد
و آل سفیان را ز ملک این خودسری مهجور کرد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.