گنجور

 
مجیرالدین بیلقانی

ای مرغ بر پریده به بالا چگونه‌ای؟

وی دُرِّ باز رفته به دریا چگونه‌ای؟

ای مریم طهارتُ وِی جوهر حیا!

در خلوت‌ْآشیان مسیحا چگونه‌ای؟

اینجا به ماتم تو جهانی سیاه شد

معلوم کن یکی که تو آنجا چگونه‌ای؟

از نکبت زمانه مگو کان چگونه بود

در زیر خاک تیره بگو تا چگونه‌ای؟

بگسسته بود رشته یکتای جان تو!

با آن گسسته رشتهٔ یکتا چگونه‌ای؟

تنها نبوده‌ای تو و عاجز به هیچ‌وقت

در زیر خاک عاجز و تنها چگونه ای؟

ای شمس دین و دولتُ وِی کارساز ملک!

از سوز سینه و دل دَروا چگونه‌ای؟

بود آن ستوده گوهر گویا ز کان تو

ای کان ز درد گوهر گویا چگونه‌ای؟

ما را ز درد دلْ شبْ خون رود ز چشم

پس تو که خسته‌دل‌تری از ما چگونه‌ای؟

این رنجِ دلْ قضای ازل قسمت تو کرد

از کارکرد نَحنُ قَسَمْنا چگونه‌ای؟

دل نیست کز غم تو دگر پاره‌پاره نیست

وین کار صعب را به جز از صبر چاره نیست

 
 
 
مجیرالدین بیلقانی

ای مرغ بر پریده به بالا چگونه‌ای؟

وی در باز رفته به دریا چگونه‌ای؟

ای مریم طهارت وی جوهر حیا!

در خلوت‌آشیان مسیحا چگونه‌ای؟

اینجا به ماتم تو جهانی سیاه شد

[...]

سید حسن غزنوی

ای آرزوی دیده بینا چگونه‌ای

وی مونس دل (من) تنها چگونه‌ای

از ناز و نازکی اگر اینجا نیامدی

باری یکی بگوی که آنجا چگونه‌ای

در است صورت تو و دریاست چشم من

[...]

مولانا

ای جان و ای دو دیده بینا چگونه‌ای

وی رشک ماه و گنبد مینا چگونه‌ای

ای ما و صد چو ما ز پی تو خراب و مست

ما بی‌تو خسته‌ایم تو بی‌ما چگونه‌ای

آن جا که با تو نیست چو سوراخ کژدم است

[...]

صائب تبریزی

ای جان به قید گنبد خضرا چگونه‌ای؟

ای باده در شکنجه مینا چگونه‌ای؟

ای شبنم بهشت که خورشید داغ توست

از اشتیاق عالم بالا چگونه‌ای؟

ای لاله‌ای که چشم به صحرا گشوده‌ای

[...]

فیض کاشانی

در عشق دوست ای دل شیدا چگونه‌ای

ای قطره کشاکش دریا چگونه‌ای

یادآور ای عدم ز نهانخانه‌ای قدم

پنهان چگونه بودی و پیدا چگونه‌ای

در بحر بی کنار کنارم کشید و گفت

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از فیض کاشانی
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه