به نام برازندهٔ نام‌ها
کز آغازها داند انجام‌ها
خداوند عرش و خداوند فرش
گرایندهٔ هر دو گیتی به عرش
فروزندهٔ عقل و جان و سخن
برازندهٔ این جهان کهن
ز دور اندربن پهنهٔ بیکران
چو بینی بر این تافته اختران
تو گویی که آنان به یکجا درند
همه زآسمان بر زمین بنگرند
همی دان که هر اختری بی گمان
زمین است و آن دیگران آسمان
ز هر اختری به آسمان بنگری
همین پهنهٔ بیکران بنگری
درین حقه هر اختری مهره‌ایست
ز بازی به هر مهره‌ای بهره‌ایست
درون یکی حقهٔ لاجورد
شتابان بسی مهرهٔ گِرد گرد
ز چاکی پنجهٔ مهره‌باز
یکی در نشیب و یکی در فراز
در این پهنه آشوب ما و تو چیست
که ما و تویی اندرین پهنه نیست
بسیط زمین با همه آب و تاب
بود جزئی از پیکر آفتاب
همو هست از ذره‌ای پست‌تر
بر پیکر آفتابی دگر
همان آفتاب دگر بی‌گمان
بود جزئی از پیکر آسمان
بود آسمان پرتوی بی‌قرار
ز اندیشهٔ ذات پروردگار
به گیتی درون ما و تو چیستیم
اگر هستی اینست ما نیستیم
زمانه کز اومان سراسر گله است
وز اخترش در هر دلی ولوله است
فروزندهٔ مهر و ماه است و بس
کمین بندهٔ پادشاهست و بس
من و تو چو کرمیم و همچون گیاه
به بستانسرای یکی پادشاه
اگر این گیا مرد و آن کرم زیست
به بستانسرای ملک جرم نیست
بکوش ای گیا تا درختی شوی
به باغ امل نیک‌بختی شوی
که بر تو بسوزد دل باغبان
به چشم اندر آییش روز و شبان
نگر تا چه گفته است استاد طوس
بدانجاکه از مرگش آید فسوس
«یکی مرغ بر کوه بنشست و خاست»
«نه‌افزود برکوه و نز وی بکاست»
«من آن مرغم و این جهان کوه من»
«چو مردم جهان را چه اندوه من»
سخن کرده کوته وگرنه جهان
نه کوهست و مردم نه مرغی بر آن
به کوهی که‌خورشیدازآن‌د‌ره‌ایست
بسیط زمین کمتر از ذره‌ایست
من و تو برین ذره باری که‌ایم
درین کبریا و منی بر چه‌ایم
بزرگی چنانست و خردی چنین
بزرگست ذات جهان‌آفرین
برو سعی کن تا چو گل در بهار
بخندی به رخسارهٔ روزگار
مشو بی‌بها ژاژ و بی‌برگ خس
که در بوستان‌ها نیایی به کس
میاموز آیین ناپاک خار
که جز سوختن را نیایی به کار
بدین‌خردی ای کودک پوی‌پوی
چه خیزی که ناگه درافتی به‌روی
بیندیش و آهنگ بیشی مکن
جوانی بباید تو پیشی مکن
ز بیشی و پیشی دلت خون شود
دو چشمانت مانند جیحون شود
طلایه کند پیشرو را سراغ
خورد میوهٔ پیشرس را کلاغ
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف عظمت خداوند و زیبایی‌های جهان می‌پردازد. او با استفاده از تصاویری چون آسمان و زمین، ستاره‌ها و خورشید، به اتحاد و هماهنگی موجودات در جهان اشاره می‌کند. شاعر تأکید می‌کند که تمامی موجودات بخشی از یک کل بزرگ‌تر هستند و هر چه در عالم هست، نشان‌دهنده اراده و آفرینش خداوند است.
وی همچنین به اندیشه و خرد آدمی اشاره می‌کند و به آنها توصیه می‌کند که در زندگی سعی کنند به گل و شادابی دست یابند و از زندگی بهره وری داشته باشند. شاعر به ظلمت و ناامیدی و موانع زندگی اشاره می‌کند و هشدار می‌دهد که نباید به بی‌ارزشی و ناتوانی تن در داد.
در نهایت، شعری که می‌خوانیم تأکیدی است بر جستجوی معنای زندگی و اهمیت شناخت و ارزشگذاری بر وجود خود و دیگران.
هوش مصنوعی: با نام کسی که به خوبی از نام‌ها آگاه است و می‌داند هر چیز از کجا آغاز می‌شود و به کجا ختم می‌گردد.
هوش مصنوعی: خداوندی که آسمان و زمین را خلق کرده، سبب‌ساز هر دو دنیای مادی و معنوی است و همه چیز را به سمت اعلی و کمال هدایت می‌کند.
هوش مصنوعی: چیزهایی که باعث روشنی فکری، روحی و بیانی می‌شوند، شایسته این دنیای قدیمی و باستانی هستند.
هوش مصنوعی: از دور در پهنهٔ وسیع آسمان، وقتی که به ستاره‌های درخشان نگاه کنی، انگار که آنها در این فضا می‌تابند.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که همه آنها در یک مکان جمع شده‌اند و همگی از آسمان به زمین نگاه می‌کنند.
هوش مصنوعی: هر ستاره‌ای بدون شک زمین محسوب می‌شود و بقیه ستاره‌ها آسمان را تشکیل می‌دهند.
هوش مصنوعی: هر وقت به آسمان نگاه کنی، از هر ستاره‌ای که بخواهی، همین فضای وسیع و بی‌پایان را می‌بینی.
هوش مصنوعی: در این بازی هر ستاره‌ای نقش و موقعیتی دارد و هر کدام از آنها بهره‌ای برای خود دارند.
هوش مصنوعی: درون یک جعبه آبی‌رنگ، تعدادی گلوله گرد و روشن با سرعت در حال حرکت هستند.
هوش مصنوعی: یکی از دستان بازیکن مهره‌ها در پایین و دیگری در بالا قرار دارد.
هوش مصنوعی: در این دنیای پر از بی‌نظمی و آشفتگی، چه چیزی بین ما و تو وجود دارد که در واقع هیچ separی بین ما نیست.
هوش مصنوعی: زمین با تمام زیبایی‌ها و جلوه‌هایش، جزئی از وجود خورشید است.
هوش مصنوعی: او همانی است که از ذره‌ای کوچکتر است، اما بر جسم آفتابی دیگر قرار دارد.
هوش مصنوعی: خورشید که همان آفتاب است، بدون شک جزئی از ساختار آسمان به شمار می‌آید.
هوش مصنوعی: نوری از آسمان به‌وجود آمده که ناشی از فکر و اندیشه‌ی خود خداوند است و همیشه در حال حرکت و تغییر است.
هوش مصنوعی: در این دنیا، ما و تو چه جایگاهی داریم؟ اگر وجود داشته باشیم، پس در حقیقت وجود نداریم.
هوش مصنوعی: زمانه‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم پر از نارضایتی و گلایه است و از ستاره‌هایش در دل هر فردی هیجانی و شور و شوق به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: منبع نور و روشنی فقط خورشید و ماه است و بس؛ و تنها در سایهٔ قدرت پادشاه، بنده‌ای در کمین است و بس.
هوش مصنوعی: ما مانند دو کرمی هستیم که در باغی از آن پادشاه رشد می‌کنیم.
هوش مصنوعی: اگر این گیاه بمیرد و آن کرم در باغ بماند، این به هیچ عنوان نشانه‌ی بی‌صداقتی یا بی‌عملی نیست.
هوش مصنوعی: تلاش کن ای گیاه تا به درختی تبدیل شوی و در باغ آرزوها به خوشبختی برسی.
هوش مصنوعی: دل باغبان به خاطر تو می‌سوزد، چون تو هر روز و شب به چشم او می‌آیی.
هوش مصنوعی: بنگر که استاد طوس چه سخنانی را بیان کرده است زیرا پس از مرگش، در این آثارش تأثیرات و پیامدهایی به وجود می آید.
هوش مصنوعی: یک پرنده بر روی کوه نشسته و آواز می‌خواند، اما نه بر ارتفاع کوه افزوده می‌شود و نه از ارتفاع آن کم می‌شود.
هوش مصنوعی: من مانند پرنده‌ای هستم که در این دنیا همانند کوهی بی‌پناه قرار گرفته‌ام. وقتی به غم و اندوه دیگران نگاه می‌کنم، متوجه می‌شوم که درد و رنج آنها چه تفاوتی با وضعیت من دارد.
هوش مصنوعی: اگر به طور خلاصه صحبت کنیم، دنیا آن‌قدر پیچیده و وسیع است که نمی‌توان به سادگی درباره‌اش حرف زد؛ انسان‌ها هم مانند پرندگان نیستند که تنها نظر و فکرشان را به راحتی بیان کنند.
هوش مصنوعی: در این بیت، بیان شده که کوهی که خورشید از آن طلوع می‌کند، در مقایسه با وسعت زمین، بسیار کوچک و ناچیز است. این جمله به نوعی به عظمت و بزرگی زمین نسبت به کوه اشاره دارد و نشان می‌دهد که حتی بزرگ‌ترین کوه‌ها نیز در برابر وسعت زمین محو و بی‌اهمیت‌اند.
هوش مصنوعی: من و تو در این دنیای کوچک چه جایگاه و ارزش واقعی داریم که در برابر عظمت و بزرگی جهان و هستی قرار گرفته‌ایم؟
هوش مصنوعی: عظمت خداوند بزرگ است و همچنین کوچکی و حقارت در برابر او نیز بزرگ و قابل توجه است.
هوش مصنوعی: کوشش کن که همچون گل در بهار، با لبخند بر چهرهٔ زندگی ظاهر شوی.
هوش مصنوعی: هیچ‌گاه بی‌ارزش و بی‌فایده صحبت نکن، چرا که در باغ‌ها به کسی برایت اهمیتی نخواهد بود.
هوش مصنوعی: این بیت به ما می‌آموزد که باید از روش‌ها و رفتارهای ناپسند اجتناب کنیم، زیرا آنها فقط به درد و رنج و آسیب رساندن به خود منجر می‌شوند و هیچ فایده‌ای ندارند.
هوش مصنوعی: ای کودک باهوش و باحرکت، با این عقل و درک خود، چرا بیهوده تلاش می‌کنی که ناگهان به زمین بیفتی؟
هوش مصنوعی: بهترباش فکر کن و در جوانی برای رسیدن به بیشتر عجله نکن.
هوش مصنوعی: وقتی دل پر از غم و اندوهت شود، چشمانت به اندازه یک رودخانه پر آب و چشمگیر اشک خواهد ریخت.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای به پیشرو خبر می‌دهد که میوه‌ای که در آینده خواهد رسید، شیرین و خوشمزه است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.