گنجور

 
ملک‌الشعرا بهار

شکست دستی کز خامه بی‌نگار آورد

نگارها ز سرکلک زرنگار آورد

شکست دستی کاندر پرند روم و طراز

هزار سحر مبین هردم آشکار آورد

شکست دستی کز شاهدان حجلهٔ طبع

بت بهار در ایوان نوبهار آورد

شکست دستی کاندر سخن ید بیضا

پی شکستن فرعونیان به کار آورد

شکست‌دستی کز یک اشاره در صف باغ

براند زاغ وز مرغان در آن هزار آورد

شکست دستی کز تیغ آبدار زبان

به روز معرکه اعجاز ذوالفقار آورد

شکست دستی کز ساعد و بنان لطیف

به کوه آهن و پولاد انکسار آورد

شکست دستی‌، کز لوح سیم وشوشهٔ زر

بگرد خانهٔ ما آهنین حصار آورد

شکست دستی‌، کاندر مشام اهل هنر

چو کاروان ختن‌، نافه ی تتار آورد

شکست دستی‌، کز نور آن یراعه فضل

همی به ساعد دانشوران سوار آورد

هزار بند گسست از طلسم جادویان

هزار معجزه ازکلک مشکبار آورد

گه مناظره در احتجاج و استدلال

روان خصم دغل را به زینهار آورد

نمود خیره ز دانش‌، روان بهمنیار

گواژه بر هنر و هوش ( کوشیار) آورد

نخست گوهر دانش نثارکرد به خلق

دوباره گوهر جان را پی نثار آورد

ای آن ادیب سخندان و نکته‌سنج بلیغ

که ایزدت به خرد، رهنما و یار آورد

بنان توست که در عرصه‌، کلک راجل را

فراز دوش کمیت سخن‌، سوار آورد

شکست دست تو، تنها نه جان ما فرسود

که عالمی را محزون و سوگوار آورد

سپهر خورد یمین بر یمین پاک تو، زان

برای خود شرف و قدر و اعتبار آورد

سپس‌به‌نقض یمین‌شد،‌ازآنکه‌می‌دانست

یمین تو بهمه مردمان‌، یسار آورد

کجا که کسر یمین تو کرد و نقض یمین

به بار یزدان خود را گناهکار آورد

نه با تو تنها کرد این خلاف‌، بلکه بعمد

خلاف گفته و فرمان کردگار آورد

شکسته بادش تیر و کمان که در نخجیر

هژبر بیشه ی فرهنگ را، شکار آورد

بریده‌ بادش ساعد،‌ دریده‌ بادش پوست

که دستبرد بر آن دست استوار آورد

بهم شکست دل و دست باغبان بهار

سرشک خونین در چشم جویبار آورد

تویی که دست تو با خامهٔ سیاه و نزار

رخ عدو سیه و خاطرش نزار آورد

وفا ز قلب تو بر خویش پایمرد آورد

هنر ز دست‌ تو برخویش دستیار آورد

اگرشنیدی موسی ز چوب‌،‌ثعبان ساخت

وگر شنیدی جادو به سحر، مار آورد

یکی ببین ید بیضای خوبش را که چه سان

عصای سحرکش و مار سحرخوار آورد

اگر سلالهٔ آزر، به نار نمرودی

بهار و لاله پدید از شرار نار آورد

کف کریم تو با ساعد مساعد فضل

ز زند خامه به جان عدو، شرار آورد

تو در قطار نبی نوع خود چنانستی

که شیر را به ‌شتر، کس به ‌یک قطار آورد

اگر صداع برد ابله ازتو باک نه‌، زانک

شراب کهنه به مغز جوان خمار آورد

ولی برای رقیبت سرایم از در پند

حکایتی که برای کدو چنار آورد

شکست دست تو، حرز تن است زانکه خضر

شکست کشتی آن راکه برکنار آورد

دل شکسته بود بارگاه بار خدای

هزار بار در آنجا فرود بار آورد

اگرزمانه به کام توریخت زهر و سپس

به جام خصم‌، می‌ ناب خوشگوار آورد

بهل که یار دغل باز نیک غره شود

به‌ بخت خویش و ز نقشی که‌ در قمار آورد

دو روی داردگیتی که مردم از یک روی

نمود خوار و از آن روی شادخوار آورد

اگر زیکسو برکعبتین سه بینی ویک

ز سوی دیگرنقش شش وچهارآورد

چو ناروا سوی بالاکشید، پستش کرد

چوناستوده گرامیش کرد، خوارآورد

مگر نبینی پرویزن آنچه بر سر داشت

فراز خاک‌، نگونسار و خاکسار آورد

بهوش باش که گوساله را فرود آرد

ازین منار کسی کش برین منار آورد

نهنگ را برد از آبشار زی دریا

کسی کش از دل دریا در آبشار آورد

ازآن قبل که تو از راه راست کج نشدی

خدات در همه احوال رستگار آورد