هست ققنس طرفه مرغی دلستان
موضع این مرغ در هندوستان
سخت منقاری عجب دارد دراز
همچو نی در وی بسی سوراخ باز
قربِ صد سوراخ در منقار اوست
نیست جفتش، طاق بودن کارِ اوست
هست در هر ثُقبه آوازی دگر
زیر هر آوازِ او رازی دگر
چون به هر ثُقبه بنالد زار زار
مرغ و ماهی گردد از وی بی‌قرار
جملهٔ پرّندگان خامش شوند
در خوشیّ بانگ او بی‌هش شوند
فیلسوفی بود دمسازش گرفت
علم موسیقی ز آوازش گرفت
سالِ عمر او بُوَد قربِ هزار
وقت مرگ خود بداند آشکار
چون ببرّد وقتِ مردن دل ز خویش
هیزم آرَد گِردِ خود ده حُزمه بیش
در میان هیزم آید بی‌قرار
دردهد صد نوحه خود را زار زار
پس بدان هر ثُقبه‌ای از جان پاک
نوحه‌ای دیگر برآرد دردناک
چون‌که از هر ثُقبه همچون نوحه‌گر
نوحهٔ دیگر کند نوعی دگر
در میان نوحه از اندوهِ مرگ
هر زمان بر خود بلرزد همچو برگ
از نفیر او همه پرّندگان
وز خروش او همه درّندگان
سوی او آیند چون نظّارگی
دل ببرّند از جهان یکبارگی
از غمش آن روز در خون جگر
پیش او بسیار میرد جانور
جمله از زاریّ او حیران شوند
بعضی از بی‌قوّتی بی‌جان شوند
بس عجب روزی بُوَد آن روزِ او
خون چکد از نالهٔ جان‌سوزِ او
باز چون عمرش رسد با یک نفس
بال و پر برهم زند از پیش و پس
آتشی بیرون جهَد از بال او
بعدِ آن آتش بگردد حال او
زود در هیزم فتد آتش همی
پس بسوزد هیزمش خوش‌خوش همی
مرغ و هیزم هر دو چون اخگر شوند
بعد از اخگر نیز خاکستر شوند
چون نمانَد ذره‌ای اخگر پدید
ققنسی آید ز خاکستر پدید
آتش آن هیزم چو خاکستر کند
از میان، ققنس‌بچه سر برکند
هیچکس را در جهان این اوفتاد
کو پس از مردن بزاید نابزاد؟
گر چو ققنس عمرِ بسیارت دهند
هم بمیری هم بسی کارت دهند
سالها در ناله و در درد بود
بی‌ولد، بی‌جفت، فردی فرد بود
در همه آفاق پیوندی نداشت
محنت جفتی و فرزندی نداشت
آخرالامرش اجل چون یاد داد
آمد و خاکسترش بر باد داد
تا بدانی تو که از چنگ اجل
کس نخواهد برد جان چند از حیَل
در همه آفاق کس بی‌مرگ نیست
وین عجایب بین که کس را برگ نیست
مرگ اگرچه بس درشت و ظالم است
گردن آن را نرم کردن لازم است
گرچه ما را کارِ بسیار اوفتاد
سخت‌تر از جمله، این کار اوفتاد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، ققنس، پرنده‌ای افسانه‌ای و زیبا در هند، توصیف شده است که دارای منقاری بلند و سوراخ‌های زیاد است. هر سوراخ صدایی متفاوت دارد و او آوازی شگفت‌انگیز و دل‌نواز ایجاد می‌کند که هر موجودی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ققنس در زمان نزدیک به مرگش، خود را در میان هیزم‌ها قرار می‌دهد و با صدای ناله و نوحه، جان خود را می‌ستاند.
وقتی ققنس می‌میرد، از خاکسترش پرنده‌ای جدید برمی‌خیزد. این نشان‌دهنده‌ی چرخه‌ی زندگی و مرگ و احیای دوباره است. شعر به ما یادآوری می‌کند که مرگ جزء ناگزیر زندگی است و هیچکس نمی‌تواند از آن فرار کند. هرچند مرگ سخت و ظالم به نظر می‌رسد، باید با آن کنار آمد و آن را پذیرفت. جالب است که ققنس به عنوان نماد جاودانگی و احیا در این داستان مطرح می‌شود.
هوش مصنوعی: در هندوستان پرنده‌ای زیبا و خوشدل به نام ققنوس وجود دارد.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای با منقار بلند و عجیب وجود دارد که تعداد زیادی سوراخ در آن منقار باز است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که پرنده‌ای که دمش سوراخ‌های زیادی دارد، نمی‌تواند جفت خود را پیدا کند. این وضعیت نشان‌دهنده این است که ویژگی‌های خاص او باعث شده که در زندگی‌اش تنها باشد و در عین حال کار او به گونه‌ای است که نمی‌تواند جفتی برای خود پیدا کند.
هوش مصنوعی: در هر گوشه‌ای صدایی متفاوت وجود دارد و زیر هر صدای شنیده شده، رازی پنهان شده است.
هوش مصنوعی: زمانی که به خاطر یک سوراخ، پرنده به شدت ناله کند، آن‌گاه ماهی از آن صدای ناله به شدت بی‌قرار می‌شود.
هوش مصنوعی: همهٔ پرندگان در شادی صدای او ساکت می‌شوند و از خوشحالی به پرواز در می‌آیند.
هوش مصنوعی: یک فیلسوفی وجود داشت که تحت تأثیر صدای زیبای موسیقی قرار گرفت و علم موسیقی را از او آموخت.
هوش مصنوعی: سال‌های عمر او به هزار می‌رسد و او به‌وضوح می‌داند که زمان مرگش فرا رسیده است.
هوش مصنوعی: زمانی که وقت مرگ فرا می‌رسد، آدمی باید از دل و وجود خود چیزهایی جمع کند تا برای آن روز آماده باشد و از آنها بهره‌برداری کند.
هوش مصنوعی: در میان چوب‌ها و هیزم‌ها، یک موجود ناآرام ظاهر می‌شود و با صدای بلند و غم‌انگیز، ناله و شیون خود را به گوش می‌رساند.
هوش مصنوعی: پس بدان که هر بار که یک نقطه از وجود خالص و پاک مصیبت و اندوهی را تجربه می‌کند، ناله‌ای غم‌انگیز و دردناک به وجود می‌آورد.
هوش مصنوعی: هر زمان که از هر منفذی صدای نوحه‌ای به گوش می‌رسد، آن نوحه به نوعی دیگر و با حال و هوایی متفاوت شنیده می‌شود.
هوش مصنوعی: در دل نوحه و عزاداری، به خاطر اندوه مرگ، هر دم شانه‌ام می‌لرزد مانند برگ درخت.
هوش مصنوعی: صدای او باعث می‌شود که همه پرندگان به سمت او بیایند و صدای او به گونه‌ای است که همه درندگان تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
هوش مصنوعی: به سمت او می‌آیند، زیرا وقتی دلشان را از دنیا جدا می‌کنند، یکباره همه چیز را رها می‌کنند.
هوش مصنوعی: در آن روز به خاطر غم او، بسیاری از موجودات با درد و رنج جان می‌دهند.
هوش مصنوعی: همه از ناراحتی او گیج و متعجب می‌شوند و برخی از روی ضعف و بی‌حالی، بی‌حال و بی‌جان می‌گردند.
هوش مصنوعی: روز عجیبی بود آن روز که از ناله‌های جانسوز او خون ریخته شد.
هوش مصنوعی: وقتی زمان مرگش فرا برسد، با یک دم کوتاه تمامی زندگی‌اش را نادیده گرفته و به سمت آینده و گذشته نگاهی نمی‌اندازد.
هوش مصنوعی: آتش از بال او به بیرون می‌جهد و پس از آن، آن آتش حال و وضعیت او را تغییر می‌دهد.
هوش مصنوعی: به زودی در آتش هیزم می‌افتد و به همین دلیل هیزم‌ها به طور خوشایند سوخته می‌شوند.
هوش مصنوعی: مرغ و چوب هر دو پس از آتش به خاکستر تبدیل می‌شوند. این نشان‌دهنده سرنوشت مشترک آنهاست که از انرژی و زندگی به خاموشی و نابودی می‌رسند.
هوش مصنوعی: وقتی حتی یک ذره از گرما و شعله نماند، ققنوس از خاکستر برمی‌خیزد.
هوش مصنوعی: وقتی که آتش هیزم را به خاکستر تبدیل کند، ققنوس از میان آن خاکستر نوزاد خود را بیرون می‌آورد.
هوش مصنوعی: هیچکس در این دنیا نباید انتظار داشته باشد که بعد از مرگش کسی بیافریند یا به وجود آورد.
هوش مصنوعی: اگر به تو عمر طولانی همچون ققنوس بدهند، باز هم در نهایت باید بمیری و کارهای زیادی هم به دوش تو خواهد بود.
هوش مصنوعی: سالها در رنج و عذاب به سر برد، تنها و بدون همدم و فرزندی، یک فرد تنها بود.
هوش مصنوعی: در تمام جهان، هیچ پیوندی وجود نداشت که مشکلات و سختی‌ها را از هم جدا کند، و ارتباط بین والدین و فرزندان نیز از این قاعده مستثنی نبود.
هوش مصنوعی: در نهایت، سرنوشت هر کسی مرگ است و هنگامی که زمان آن فرا برسد، زندگی‌اش پایان می‌یابد و تنها یادها و خاطراتش باقی می‌ماند.
هوش مصنوعی: برای اینکه بفهمی که هیچ کس نمی‌تواند از چنگال مرگ جان چند نفر را نجات دهد.
هوش مصنوعی: در تمام دنیا هیچکس نیست که جاودانه باشد و این شگفتی را ببین که هیچکس پایانی ندارد.
هوش مصنوعی: مرگ اگرچه سرسخت و سختگیر است، اما باید با آرامش و نرمی با آن برخورد کرد.
هوش مصنوعی: اگرچه در زندگی ما سختی‌های زیادی پیش آمده است، اما این بار خاص، مشکل‌تر و دشوارتر از همه است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.