گنجور

 
امیر معزی

بر هوا ابر بهاری سیم پالاید همی

بر زمین باد شمالی مشک پیماید همی

گُلْستان نقاش گشت و نقشها سازد همی

بوستان عطار گشت و عطرها ساید همی

هر درختی در چمن چون دختر رز حامله است

بَچّگانِ رنگ‌رنگ و گونه‌گون زاید همی

دارد از کافور کهسار افسری بر فرق خویش

نور خورشید افسر از کُهسار بِرباید همی

از سوی بالا به پستی سیل بشتابد همی

وز سوی پستی به بالا ابر بگراید همی

شب همی کاهد چو عمر دشمنان شهریار

روز همچون دولت و ملکش بیفزاید همی

خسرو دنیا ملکشاه آن‌که اندر باغ ملک

دست عدلش سرو دولت را بپیراید همی

سیرت او دفتری هر ماه بنگارد همی

دولت او کشوری هر سال بگشاید همی

گرچه آزادی بهر حالی بِه‌ است از بندگی

خسروان را بنده بودن پیش او شاید همی

کار عالی همتس بخشیدن و بخشودن است

زان‌ که دایم یا ببخشد یا ببخشاید همی

عادت او روز و شب‌ گرد جهان برگشتن است

آفتاب است او که ازگردش نیاساید همی

شرق تا غرب جهان اندر خط پیمان اوست

پادشاهی و خداوندی چنین باید همی

هست بی‌پیغمبری چون معجز پیغمبران

هر چه اندر روزگار او پدید آید همی

زهر باید هر ملک را تا نهان دشمن‌ کشد

کین او زهری است کاندر حال بگزاید همی

وان زدوده تیغ‌ گوهردار او چون صیقل است

کز دل کفار زنگ کر بزداید همی

خسروان دعوی بی‌برهان فراوان کرده‌اند

شاه چون دعوی کند برهانش بنماید همی

بیش ازین برهان چه باید کاو هنوز اندر عراق

در بخارا خطبه از نامش بیاراید همی

ای جوان دولت جهانداری که دست روزگار

جامهٔ عمر تو را هرگز نفرساید همی

در جهانداری تو را ایام بپسندد همی

مهتران را کهتری حکم تو فرماید همی

هم برین سیرت بمان و هم برین عادت بپای

تا فلک ماند همی و تا زمین پاید همی

باد ،‌عمرت جاودان تا در بهار و در خزان

باده پیمایی که دشمن باد پیماید همی

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
مسعود سعد سلمان

نسل را بیشک ز کافور ار زیان آید همی

چون که نسل شاخ را از وی بیفزاید همی

هر شب از شاخ سمن کافورتر زآید همی

سوی او زان طبع گرم لاله بگراید همی

سنایی

شعر او همچون سلامت عالم آراید همی

نکتهٔ او چون سعادت شادی افزاید همی

نکته و معنی که از انشاء و طبع او رود

گویی از فردوس اعلا جبرییل آید همی

مادر بد مهر گفتستند عالم را و من

[...]

ادیب الممالک

ماه من بر برگ سوری ازغوان ساید همی

وز دل سیمین صدف یاقوت تر زاید همی

بسدین درجش عقیق و لعل و مرجان پرورد

باده گلگون بسیمین جام بپیماید همی

حریتم زان پسته خندان که ماهی چند روز

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه