شهی که هست همه عالمش به زیر علم
عزیزگشت به او تاج و تخت و تیغ و قلم
عرب زخدمت او چون عجم همی نازد
که خسرو عرب است و خدایگان عجم
خدای عرش چنان آفرید اختر او
که اختران همه در پیش او شدند خَدَم
زمانه قسمت او روز و شب ز نصرت کرد
چنانکه قسمت روز و شب از ضیاء و ظلَم
ز عدل او به زمستان همی بروید گل
ز فر او به حزیران همی ببارد نم
کف مبارک او هست ابر رحمت بار
دل منور او هست آفتاب کرم
همه زدست و دلش خلق را شگفت بود
بلی شگفت بود ابر و آفتاب به هم
ایا شهی که زشاهان مشرق و مغرب
به اصل پاک تویی سید ملوک امم
بهدین و دانش و داد تو از قدیمالدهر
به تخت بر ننهادست هیچ شاه قدم
خیال جود تو منسوخکرد عادت بخل
شمیم عدل تو مَدْروس کرد رسم ستم
تو از عدم به وجود آمدی و آز و نیاز
به همت تو شدند از وجود سوی عدم
ز رای پاک تو شددین حقپرستان بیش
ز تیغ تیز تو شدکفر بتپرستان کم
به دارکفر در از هیبت و سیاست توست
نهاده منبر و برداشته صلیب و صنم
ز بیم تیغ تو رهبانیان همیگویند
که بهترست محمد ز عیسی مریم
کشد زاقبال آن کاو کشد ز مهر تو سر
زند ز ادبار آنکاو زند زکین تو دم
چو سائل از تو بلی بشنود رهد ز بلا
چو زاهد از تو نعم بشنود رسد به نعم
مگر بلا را مسمار کردهای ز بلی
مگر نعم را مفتاح کردهای ز نعم
خدایگانا اقبال تو مهندس وار
بهگرد عالم پرگار درکشید رقم
کجا مهندس اقبال تو بود نه عجب
که درکشد رقمی گِردِ جملهٔ عالم
به کام دل بستان زان میی که پنداری
ز لعل دارد رنگ و ز مشک دارد شم
ز دست آن که شود هر زمان ز تاب و گره
چو حلقههای زره زلف او خم اندر خم
گهی کند چو لب خویش عیش تو شیرین
گهی کند چو رخ خویش بزم تو خرم
تو خوش نشسته به نیکاختری ندیم طرب
مخالف تو ز شوم اختری ندیم ندم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به توصیف یک پادشاه بزرگ و صفات او میپردازد. پادشاهی که علم و قدرتش بر همه جهان تسلط دارد و به او تاج و تخت و قدرت بخشیده شده است. او مورد احترام هر دو قوم عرب و عجم است و به عنوان خدای عرش و ستاره برجستهای در آسمان مورد ستایش قرار میگیرد. به واسطه عدالت او، گل و گیاه در زمستان میروید و رحمتی که از او نازل میشود باعث روشنایی بخشیدن به دلها میگردد.
صفتهایی چون بزرگواری، علم، بخشش و سیاست او در همه جا جاری است. در مقایسه با شخصیتهای تاریخی، او را برتر از عیسی مریم میداند و به قدرت او در ایجاد تغییرات مثبت و کمرنگ کردن کفر و بتپرستی اشاره میکند. در نهایت، توصیفاتی از زیبایی و خوشگذرانی او به چشم میخورد و بیان میشود که او چون ماه در عالم میدرخشد و در هر زمان موجبات خوشحالی و سعادت را فراهم میآورد.
هوش مصنوعی: سلطانی که تمام دنیا زیر پرچمش است، به خاطر او، تاج و تخت و شمشیر و قلم به ارزش و اهمیت رسیدهاند.
هوش مصنوعی: عربها از خدمت او به خود میبالند، چرا که او را یک عرب بزرگ میدانند و در عین حال، آن را به عنوان بزرگزادگان عجم نیز محترم میشمارند.
هوش مصنوعی: خدای بزرگ به قدری با عظمت و زیبایی ستارهای را آفرید که تمام ستارهها در مقایسه با او مثل خدمتکارانی در برابر یک شاه هستند.
هوش مصنوعی: زمانه برای او روز و شب را به گونهای رقم زده که همچون روشنایی و تاریکی روز و شب به او یاری رسانده است.
هوش مصنوعی: به خاطر انصاف و عدل او، در زمستان گل میروید و از گرمی او، در تابستان باران میبارد.
هوش مصنوعی: دست او مانند بارانی است که رحمت برمیافشاند و دل من مانند خورشید نیکیاش درخشان و روشن است.
هوش مصنوعی: همه حیرتزده بودند از دستی که دست عدهای را به هم رساند و دلها را به هم پیوند داد. آری، این واقعیتی شگفتانگیز است که ابر و آفتاب در کنار یکدیگر قرار میگیرند.
هوش مصنوعی: آیا تو ای پادشاه که از میان شاهان شرق و غرب، به اصل و نسب پاک خود شناخته میشوی، سرور مربی و رهبری تمام ملتها هستی؟
هوش مصنوعی: هیچ پادشاهی از دیرباز تا کنون بر تخت سلطنت نرفته است مگر به واسطه دین، دانش و انصاف.
هوش مصنوعی: تصور بخشندگی تو، عادت بخل را از بین برد و عطر عدالت تو، رسم ظلم را نابود کرد.
هوش مصنوعی: تو از هیچ به وجود آمدی و آرزوها و نیازها به خاطر همت تو از وجود به سمت نبود حركت كردند.
هوش مصنوعی: از اندیشه نیک و خالص تو، حقپرستان بیشتر شدند و با تندوتیز بودن تو، کافران و بتپرستان کمتر شدند.
هوش مصنوعی: در دل تاریکی کفر، هم به خاطر قدرت و سیاست تو، منبر برپا کردهاند و صلیب و بت را از روی آن برداشتهاند.
هوش مصنوعی: رهبانان به خاطر ترس از تیغ تو، میگویند که محمد از عیسی مریم بهتر است.
هوش مصنوعی: فردی که از خوش شانسی بهرهمند است، به عشق و مهر تو ادامه میدهد و کسی که در بد شانسی به سر میبرد، از نفرت و کینه تو دور خواهد شد.
هوش مصنوعی: وقتی کسی از تو پاسخ مثبت بشنود، از مشکلات رها میشود، مانند زاهدی که وقتی از تو نعمت بگیرد، به نعمتهای بیشتری دست مییابد.
هوش مصنوعی: آیا از مشکلات و سختیها را به گونهای محکم نگهداشتهای که نتوانند دور شوند؟ آیا برکات و نعمتها را به گونهای قفل کردهای که نتوانند به تو برسند؟
هوش مصنوعی: ای پروردگارا، نعمت و لطف تو مانند یک مهندس است که با پرگار، دنیا را با دقت و آگاهی شکل میدهد.
هوش مصنوعی: کجا کسی مانند اقبال تو وجود دارد که شگفتی ندارد اگر تأثیرش بر همهٔ عالم محسوس باشد.
هوش مصنوعی: از میای بنوش که انگار رنگ آن همچون لعل و بوی آن مانند مشک است، تا به آرزوها و خواستههای خود برسید.
هوش مصنوعی: هر لحظه از دست آن فردی که مانند زنجیرهای زره، موهایش به شکل پیچیدهای در هم فرو رفته و در هم تنیده است، در مکش و جاذبهای قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: گاهی لب او لذت عیش تو را شیرین میکند و گاهی چهرهاش جشن تو را شاداب و شادابتر میسازد.
هوش مصنوعی: تو در آرامشی خوش به سر میبری، ولی به یاد داشته باش که شادیهای تو در برابر اتفاقات بدی که ممکن است پیش بیاید، پایدار نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دژم شده ست مرا جان از آن دو چشم دژم
بخم شده ست مرا پشت از آن دو زلف بخم
لبم چو خاک درو باد سرد خواسته شد
دلم بر آتش وز دیده گشته وادی زم
مشعبد است غم عشق هر کجا باشد
[...]
همی روم سوی معشوق با بهار بهم
مرا بدین سفر اندر ،چه انده ست و چه غم
همه جهان را سر تا بسر بهار یکیست
بهار من دو شود چون رسم به روی صنم
مرا بتیست که بر روی او به آذرماه
[...]
خلاف بود همیشه میان تیغ و قلم
کنون ببخت ملک متفق شدند بهم
چگونه کلک که بر دشمنان و بر یاران
از اوست راحت و محنت از اوست شادی و غم
ضعیف جسم و تن خصم از او شده است ضعیف
[...]
نهاد زلف تو بر مه ز کبر و ناز قدم
کراست دست بر آن مشک گون غالیه شم
چو بود عارض تو لاله طبیعی رنگ
مگر نمود مرا عنبر طبیعی خم
بهاری روی تو از زلف تو فزون گشته ست
[...]
گهی ز مشک زند برگل شگفته رقم
گهی ز قیر کشد بر مه دو هفته قلم
گهی زندگره زلف او سر اندر سر
گهی شود شکنِ جَعدِ او خَم اندر خَم
رخش چو لاله و بر لاله از شکوفه نشان
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.