بر ماه لاله داری و بر لاله مشک ناب
در مشک حلقهداری و در حلقه بند و تاب
میگون لب است و مغزم از آن می پر از خُمار
گلگون رخ است و چشمم از آن گل پر از گلاب
خصم من است زلفش وگر نیست پس چرا
دارد حلال خونم و دارد حرام خواب
از آب روی اوست همه آتش دلم
کس دیده آتشیکه بود قوتش به آب
او ساکن دل است و خراب است مسکنش
آسوده ساکنی است که شد مسکنش خراب
جستم ز راه عشق و ببستم ره خطا
جستم مدیح میر وگشادم در صواب
میر بزرگوار عبیدالله آن که هست
در ملک شه موید و در دین حق شهاب
وحی است آفرینش و آن وحی را مدام
هفت اخترند کاتب و هفت آسمان کتاب
اندر حریم دولت او جای ساخته است
در چشم خویش بچهٔ گنجشک را عقاب
گر بر غراب همت او سایهگسترد
طاوسوار جلوه دهد خویش را غُراب
ایمان و کفر گشت گل مهر و کین او
کان اصل راحت آمد و این مایهٔ عذاب
زو مهر او طلبکه بهدنیا و آخرت
دولت دهد مرادت و ایزد دهد ثواب
انگشت او زبان شد و جود اندرو سخن
زر هست از او سوال و همه خلق را جواب
جامی ز سیم پاک فرستاد نزد من
پر عود خام و عنبر سارا و مشک ناب
یک شکل او مدور و یک شکل او دراز
چون پاره پاره ابر سیه پیش آفتاب
گفتی که هست عارض سیمین دلبرم
در زیر زلف بسته از او بر قصب نقاب
پیروزه روی موم بیاراسته به مهر
مهری شریف تر ز دعاهای مستجاب
کردم بدین کرامت بر جود او ثنا
خوردم بدین لطافت بر یاد او شراب
روشن شد از مدایح او طبع من چنانک
چرخ از ستاره و صدف از لؤلؤ خوشاب
توفیق خواستم ز خداوند تا کنم
در شیب شکر نعمت و احسانش چون شباب
تا قبله سازم آنجا کاورا بود عنان
تا کعبه سازم آنجا کاو را بود رکاب
در حلم و جود باد درنگ و شتاب او
تا خاک را درنگ بود باد را شتاب
از همتش به اهل معالی رسیده باد
اِنعام بینهایت و اِحسان بیحساب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به وصف زیباییها و خصوصیات والای معشوق پرداخته و عشق و محبت عمیق گوینده را نسبت به او نشان میدهد. شاعر به ویژگیهای ظاهری معشوق، مانند رنگ لبها و چشمانش اشاره کرده و احساسات درونیاش را که از این زیباییها ناشی میشود، بیان میکند. همچنین شاعر از زلف معشوق بهعنوان عاملی که آرامش و عشق را در دل او ایجاد کرده، یاد میکند.
شاعر در توصیف معشوق به مقام و بزرگیاش اشاره میکند و او را بهعنوان منبع نعمت و ثواب در دنیا و آخرت مورد ستایش قرار میدهد. همچنین در ادامه شعر، او به مسائلی چون ایمان و کفر، عشق و عذاب میپردازد و به حزب و محبت الهی دلالت میکند.
در بخشهای پایانی به ستایش خدمتی که او به جامعه کرده میپردازد و از خداوند توفیق میخواهد تا بتواند در قدردانی از نعمتها و برکات او بکوشد. شعر در نهایت به قدرتمندی و بزرگی معشوق و نعمتهای ناشی از وجود او تأکید میکند.
هوش مصنوعی: شما بر روی گل لاله زیبایی دارید و بر روی لالهای که عطر مشک خالص را دارد، حلقهای قرار دادهاید و در آن حلقه، بند و زنجیر زیبایی وجود دارد.
هوش مصنوعی: لبانش مانند شراب میگون است و مغزم از آن شراب پر از خماری و مستی شده است. چهرهاش مانند گل سرخ است و چشمانم از آن گل پر از عطر و گلاب شده است.
هوش مصنوعی: مخالف من آن زلفهای بازیگوش است و اگر این طور نیست، پس چرا باعث شده که زندگیام را در خطر بیندازد و خواب را از من بگیرد؟
هوش مصنوعی: آتش دل من از زیبایی و لطافت اوست، اما هیچکس آتش عشق مرا درک نکرده است، در حالی که قوت و شدت این آتش به وجود او وابسته است.
هوش مصنوعی: او در دلها ساکن است، اما خانهاش ویران شده است. آن که در دلها آرامش دارد، اکنون مسکنش نابود شده است.
هوش مصنوعی: در جستجوی عشق از مسیر اشتباه دور شدم و از مسیر درست ستایش مایر را آغاز کردم.
هوش مصنوعی: عبیدالله شخصیتی بزرگ و محترم است که در ولایتی مشهور و در راه حق و دین، مانند ستارهای درخشان میدرخشد.
هوش مصنوعی: آفرینش بهطور مداوم وحیای است که هفت ستاره و هفت آسمان آن را بهعنوان نویسندگان ثبت میکنند.
هوش مصنوعی: در دل حکومت و قدرت او، جایی برای بچه گنجشک فراهم شده است، در حالی که در چشم او مانند عقابی بزرگ و توانا دیده میشود.
هوش مصنوعی: اگر چه کلاغی از نظر همت و اراده، در حال سایهافکنی باشد، اما باز هم نمیتواند به زیبایی و وقاری چون طاووس خود را نشان دهد.
هوش مصنوعی: ایمان و کفر به مانند گلهای محبت و عداوت جلوه کردهاند. ریشه و منبع آرامش واقعی، ایمان است و این در حالی است که کفر باعث عذاب و رنج میشود.
هوش مصنوعی: از عشق او بخواه که در این دنیا و آخرت، خوشبختی و خواستهات را به تو عطا کند و خداوند پاداش دهد.
هوش مصنوعی: انگشت او به جای زبان صحبت میکند و سخن بخشندگی در او جریان دارد. از او سؤال بپرس و به تمامی مردم پاسخ خواهد داد.
هوش مصنوعی: یک جام از نقره خالص برای من فرستادند که در آن پر از عود خام و عطرهای خوشبو مثل عنبر و مشک بود.
هوش مصنوعی: یک حالت او گرد و دایرهای است و حالت دیگرش کشیده و طولانی میباشد، مانند تکههای ابر سیاه که جلو آفتاب قرار میگیرند.
هوش مصنوعی: گفتی که چهره زیبای محبوب من زیر موهای بافتهاش پنهان است و بر چهرهاش پردهای از غم یا راز کشیده شده.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و جلوهای اشاره دارد که در آن چهرهای شاداب و درخشان به وجود آمده است. این چهره مانند موم نرم و قابل شکلپذیری است که با مهر و محبت آراسته شده است. همچنین، این مهر و محبت از دعاهایی نیکو و مستجاب الهام گرفته و ارزشمندتر از هر دعای دیگری است.
هوش مصنوعی: به خاطر لطف و بخشش او، ستایشش کردم و به یادش شرابی را نوشیدم که نرم و دلپذیر بود.
هوش مصنوعی: از ستایشهای او، روح و طبع من روشن شد، مانند روشنایی آسمان از ستارهها و مانند درخشش صدف از مروارید.
هوش مصنوعی: از خداوند خواستم که به من توفیق دهد تا مانند جوانی، در لحظههای شکرگزاری و احساس نعمتها فرو بروم.
هوش مصنوعی: به آن جایی میروم که او زمام امور را در دست دارد تا آنجا را به سمت قبله تبدیل کنم و به جایی میروم که او را پشتیبان خود دارم تا آنجا را به مانند کعبه بسازم.
هوش مصنوعی: در آرامش و سخاوت، باد همواره به آرامی و با حوصله میوزد، در حالی که زمین و خاک به طور مداوم در حال تغییر و تحول هستند.
هوش مصنوعی: به خاطر تلاش و ارادهاش، به مردمان بلندمرتبه کمک و نیکیهای بیپایانی رسانده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا کی کنی عذاب و کنی ریش را خضاب؟
تا کی فضول گویی و آری حدیث غاب؟
گفتم متاب زلف و مرا ای پسر متاب
گفتا که بهر تاب تو دارم چنین بتاب
گفتم نهی برین دلم آن تابدار زلف
گفتا که مشک ناب ندارد قرار و تاب
گفتم که تاب دارد بس با رخ تو زلف
[...]
ای باز کرده چشم و دل خفته را ز خواب،
بشنو سؤال خوب و جوابی بده صواب:
بنگر به چشم دل که دو چشم سرت هگرز
دیدهاست چشمهای که درو نیست هیچ آب
چشمهست و آب نیست، پس این چشمه چون بُوَد؟
[...]
چون از فراق دوست خبر دادم آن غراب
رنگ غراب داشت زمانه سیاه ناب
چونانکه از نشیمن بر بانگ تیر و زه
بجهد غراب ناگه جستم ز جای خواب
از گریه چون غرابم آواز در گلو
[...]
ای تیغ تو کشیده ترا ز تیغ آفتاب
ای نجم دین و از تو به کفر اندر اضطراب
با همت تو وهم نداند برید راه
با هیبت تو دهر نیارد چشید خواب
حکم ترا مطیع بود روز و شب فلک
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.