مشک و شنگرف است گویی بیخته بر کوهسار
نیل و زنگارست گویی ریخته بر جویبار
طَبلهٔ عطارست گویی در میان گلستان
تخت بزازست گویی در میان لاله زار
از زمین گویی برآوردند گنج شایگان
بر چمن گویی پراکندند دُر شاهوار
از شکوفه باغ شد مانندهٔ رخسار دوست
وز بنفشه راغ شد مانندهٔ زلفین یار
از گوزنان هست در هامون گروه اندر گروه
وز کلنگان هست برگردون قطار اندر قطار
قمریان چون مقریان گشتند بر سرو بلند
بلبلان چون مطربان گشتند بر شاخ چنار
گه کنار سبزه پر عنبر کند باد صبا
گه دهان لاله پر لؤلؤ کند ابر بهار
گر به لاله بنگری دارد پر از لولو دهان
ور به سبزه بگذری دارد پر از عنبر کنار
گرچه پنهان است درگردون بهشت جاودان
کرد یزدان در زمین خرم بهشتی آشکار
تا به پیروزی و شادی اندرین خرم بهشت
خوش گذارد روزگار خویش شاه روزگار
سید شاهان مشرق ارسلان ارغو که هست
آفتاب نسل و تاج دوده و فخر تبار
خسروی کاو را ز تسبیح کرام‌الکاتبین
حرز و تعویذست بسته بر یمین و بر یسار
بند دولت محکم است از عزم چون او پادشاه
چشم ملت روشن است از رای چون او شهریار
شد متابع رایتش را آفتاب اندر مسیر
شد مسخر مرکبش را آسمان اندر مدار
پشت ماهی سوده گردد هر کجا ساید رکاب
روی نصرت تازه گردد هر کجا گیرد قرار
زهره ساقی زیبد اندر مجلس او روز بزم
مشتری حاجب سزد بر درگه او روز بار
مدح او بر خاک خوانی زر برون آید ز خاک
نام او بر خار بندی گل برون آید ز خار
چون سمندش حمله آرد در میان رزمگاه
چون کمندش حلقه گردد در میان کارزار
آب گردد پیش او گر آتشین باشد سلیح
موم گردد پیش او گر آهنین باشد سوار
رایت عالی کشید اندر خراسان از عراق
تا ز جیحون بگذراند لشکر جیحون گذار
بدسگالان را ز بیم آتش شمشیر او
دیده‌ها شد پر دُخان و سینه‌ها شد پر شرار
شد زمانه بر دل خصمان او مانند مور
شد نفس در حلق بدخواهانش چون دندان مار
ای بلند اختر شهنشاهی که حد ملک توست
از حبش تا کاشغر وز قیروان تا قندهار
صد نشان است از سُم شبدیز تو بر هر زمین
صد دلیل است از سر شمشیر تو در هر حصار
میش با عدل تو یابد زینهار از چنگ شیر
شیر بی‌عدل تو از آهو نیابد زینهار
روزگار تو سزد گر بنده باشد هفت چرخ
تا تو اندر پادشاهی پیشه‌داری هشت کار
یا سخایا نوش خوردن یا سواری یا نبرد
یا سفر یا عرض لشکر یا مظالم یا شکار
تا بَنات‌النَّعش را بر قطب گردون گردش است
باد اصل عمر تو چون قطب گردون استوار
تا شمار قطر باران کس نداند در جهان
باد ملک و گنج تو چون قطر باران بیشمار
تا به چین اندر ز صحف مانوی ماند اثر
باد فرخ بزم تو چون صُحف مانی پرنگار
شاد و برخوردار بادی در بهار و در خزان
تا بهاری و خزانی جشن‌ها سازی هزار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به توصیف زیبایی‌های طبیعت و خوشی‌های زندگی در بهار و بهشت روی زمین مى‌پردازد. شاعر از جلوه‌های رنگارنگ گل‌ها، عطرها، و آواز پرندگان صحبت می‌کند و آنها را با جلوه‌های زیبای صورت معشوق و یار مقایسه می‌کند. همچنین اشاره‌ای به پادشاهی دارد که دارای قدرت و عظمت است و بر دل‌ها و جان‌ها حکومت می‌کند. او با ذکر ویژگی‌های پادشاه و فرمانروایی‌اش، به تأثیر مثبت او بر مردم و سرزمین اشاره می‌کند. در نهایت، شاعر بر اهمیت شادی و نشاط در زندگی تأکید می‌کند و آرزو دارد که روزگار همواره پر از خوشی باشد.
هوش مصنوعی: گویی عطر مشک و رنگ شنگرف بر دمنوشی در کوه‌های نیلین پاشیده شده و بر رودخانه‌ها همچون زنگار ریخته است.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که عطار در این شعر، حالتی شگفت‌انگیز و زنده از طبیعت را توصیف می‌کند. انگار عطار در دل گلستان مشغول نواختن طبل است و این صدای طبل در میان باغ گل‌ها و لاله‌ها به گوش می‌رسد. او با این تصویرسازی زیبا، افسون و جذابیت جایی را به نمایش می‌گذارد که با وجود گل‌ها و لاله‌ها، زندگی و شور و نشاط خاصی وجود دارد.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد زمین گنج‌های ارزشمندی را به‌وجود آورده یا اینکه در مکان‌های مختلف، جواهرات باارزشی مانند مرواریدهای شاهانه را پخش کرده است.
هوش مصنوعی: از شکوفه‌های باغ، چهره دوست همچون گل زیباست و از بنفشه‌های دشت، موهای یار به لطافت و زیبایی می‌ماند.
هوش مصنوعی: در هامون، گروه‌هایی از گوزن‌ها وجود دارند و در کنار آنها، قطارهایی از کلنگ‌ها در حال جابجایی هستند.
هوش مصنوعی: پس از اینکه قمریان مانند نوازندگان درخت شدند، بلبلان نیز به مانند مطربان بر روی شاخه‌های چنار قرار گرفتند.
هوش مصنوعی: در برخی اوقات، نسیم خوشبو کنار سبزه‌ها عطر معنبر را پخش می‌کند و در وقت دیگر، ابر بهاری باعث می‌شود که گل‌های لاله از باران لؤلؤ مانند پر شود.
هوش مصنوعی: اگر به لاله نگاه کنی، در دلش پر از مروارید است و اگر بر روی سبزه عبور کنی، کنار آن پر از عطر خوش عنبر است.
هوش مصنوعی: اگرچه بهشت جاویدان در آسمان پنهان است، اما خداوند در زمین نیز باغی سرسبز و خوشبو به وجود آورده که جلوه‌ای از بهشت را نمایان می‌سازد.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به پیروزی و خوشبختی، باید در این باغ خوش و خرم، روزهای خود را با شادی سپری کند.
هوش مصنوعی: سید شاهان مشرق، ارسلان ارغو، فردی است که مانند خورشید خانواده‌اش را روشنایی می‌بخشد و افتخار نسلش به شمار می‌رود.
هوش مصنوعی: سلطانی که تسبیح نویسندگان نیکوکار را به عنوان وسیله‌ای برای حفاظت و پناهگاه خود بر دستان راست و چپ دارد.
هوش مصنوعی: تسلط و قدرت دولت به خاطر اراده و تصمیم قوی اش است، و مردم به خاطر تدبیر و اندیشه درست او همیشه امیدوار و روشنایی بخش هستند.
هوش مصنوعی: خورشید در مسیرش به دنبال او روانه است و آسمان به گرداگرد او گرد آمده و همچون اسبی رام برایش در حرکت است.
هوش مصنوعی: هر کجا که به دوش کشید، در زیر ماه، دارای برکت و خیر است. و هر کجا که پا بر زمین بگذارد، نصرت و پیروزی تازه‌ای به دست می‌آید و در آن مکان احساس آرامش خواهد بود.
هوش مصنوعی: در روزهای شاد و خوش، زیبایی و جذابیت ساقی در مجلس او جلوه‌گر است و حضور او برای مهمانان و مشتریان در آن مجلس بسیار مناسب و شایسته است. همچنین، در زمان‌هایی که باران رحمت نازل می‌شود، جایگاه او نیز بسیار با اهمیت و افتخارآمیز خواهد بود.
هوش مصنوعی: کیفیت و ارزش شخصیت او به گونه‌ای است که هر جا نامش برده شود، زیبایی‌ها و نعمت‌های فراوانی به وجود می‌آید. وقتی از او سخن به میان می‌آید، مانند اینکه زر از خاک برمی‌آید، می‌تواند باعث شکوفایی و ظهور زیبایی‌ها شود. مانند گل که از خار می‌روید و نشان‌دهنده این است که از شرایط سخت نیز می‌توان زیبایی و نیکی استخراج کرد.
هوش مصنوعی: زمانی که اسبش در میدان جنگ حمله می‌کند، همچون کمانی که محکم دور دشمن را می‌گیرد، او نیز با قدرت و چالاکی در دل میدان نبرد قرار می‌گیرد.
هوش مصنوعی: اگر سلاحی آتشین در دست کسی باشد، آب هم در برابر او تبدیل به بخار می‌شود. همچنین اگر سواری با زره آهنین باشد، موم در برابر او نرم و شکل‌پذیر می‌گردد. این نکته نشان‌دهنده‌ی قدرت و تأثیر شخص است و اینکه توانایی او می‌تواند عناصر و مواد دیگر را تحت تأثیر قرار دهد.
هوش مصنوعی: سردار بزرگ سپاهی را از عراق به سمت خراسان فرستاد و از رود جیحون عبور کرد تا به مقصد برسد.
هوش مصنوعی: بدسگالان از ترس آتش و تیزی شمشیر او، چشمانشان پر از دود و سینه‌هایشان پر از آتش شده است.
هوش مصنوعی: زمانه بر دل دشمنان او مانند مور شده است، نفس او در گلوى بدخواهانش مانند دندان مار می‌چرخد.
هوش مصنوعی: ای ستاره بلند در دربار پادشاهی، که قلمرو تو از سرزمین حبش تا کاشغر و از قیروان تا قندهار گسترده است.
هوش مصنوعی: نشان‌ها و آثار زیادی از قدرت تو روی زمین وجود دارد و هر حصاری هم نشان‌دهنده قدرت و تاثیر شمشیر توست.
هوش مصنوعی: با انصاف تو، میش می‌تواند از چنگال شیر در امان باشد؛ ولی اگر عدل نباشد، شیر هم نمی‌تواند به راحتی شکارش را پیدا کند.
هوش مصنوعی: اگر تو در مقام پادشاهی مشغول به کار باشی، روزگار به تو این حق را می‌دهد که بنده‌وار هفت چرخ (نماد زمان) را در دست داشته باشی و بر آنها تسلط پیدا کنی.
هوش مصنوعی: ای سخاوت‌مدار، می‌توانی به نوشیدن، سواری، نبرد، سفر، نمایش سپاه، رفع مظالم، یا شکار بپردازی.
هوش مصنوعی: زندگی تو مانند قطب شمال است که تحت تأثیر حرکت بادها قرار ندارد و ثابت و محکم باقی می‌ماند، همان‌طور که درختان در کنار نعش در حال چرخش هستند.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس در جهان نمی‌تواند تعداد قطرات باران را بشمارد و ثروت و قدرت تو نیز مانند قطرات باران بی‌نهایت و فراوان است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که در چین، آثار باد خوش در مجالس تو مانند صفحات زیبا و رنگین مانی باقی بماند.
هوش مصنوعی: در هر فصل از سال، چه بهار و چه پاییز، خوشحال و بیمه‌دار باشی و جشن‌ها و شادی‌های بی‌شماری را به وجود آور.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
نافه دارد زیر اندر گشاده بی شمار
لاله دارد زیر نافه در شکسته صد هزار
خانمان از رنگ و بوی او همیشه چون بهشت
روزگار از تار و پود او شکفته چون بهار
چشم زی رویش نگه کرد اندرو لاله شکفت
[...]
هر سپاهی را که چون محمود باشد شهریار
یمن باشد بر یمین ویسر باشد بریسار
تیغشان باشد چو آتش روز و شب بد خواه سوز
اسبشان باشد چوکشتی سال و مه دریا گذار
از عجایب خیمه شان با شد چو دریا وقت موج
[...]
ای خداوندان مال العتبار الاعتبار
ای خداوندان قال الاعتذار الاعتذار
پیش ازاین کاین جان عذرآورفروماند ز نطق
پیش از آن کین چشم عبرت بین فرو ماند زکار
توبه پیش آرید و نادم از گُنه کاری خویش
[...]
بار دیگر بر ستاک گلبن بی برگ و بار
افسر زرین بر آرد ابر مروارید بار
گاه مینا زینت آرد زو نگار بوستان
گاه مرجان زیور آرد زو عروس مرغزار
غنچه سازد باغ را پر گلبن از مینا و زر
[...]
ابر آذاری برآمد از کران کوهسار
باد فروردین بجنبید از میان مرغزار
این یکی گل برد سوی کوهسار از مرغزار
وان گلاب آورد سوی مرغزار از کوهسار
خاک پنداری به ماه و مشتری آبستنست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.