باست و قاف محاکم قضیب استیناف
چنان سپوخت که دیگر نه است ماند و نه ناف
نشان عدل چه جوئی در این دو سر قافان
که زین شهپر سیمرغ شد به قله قاف
وزیر زیر لحاف از هوی سخن گوید
اگر چه حق نتوان گفت جز بزیر لحاف
غلاف . . . من است این وزیر دون پلید
که تیغ حق را پنهان کنند درون غلاف
شیاف . . . من است اینکه از بزرگی سر
بدهن گنجد در . . . یش نگنجد شیاف
نگاه آل مکرم به اهل ایران شد
چو حربیان به بنی هاشم بن عبد مناف
یکی مشاوره تأسیس شد بدرالعدل
که هست مذبح ایمان و مدفن انصاف
گرفته فاضل خلخالی اندر آن مسند
چو شیخ مهدی کاشی به مجلس اوقاف
برادران وطن را عدوی خود شمرند
که رشک و کینه جبلی است فی هوالاجیاف
وزیر دون چو به آزار بیگناهی زار
کمر به بندد و باشد زبون بگاه مصاف
از آن گروه ستمگر که در اداره عدل
حلیف باطل و با او بمائده احلاف
تنی سه چار پی مشورت برانگیزد
دهد برایشان دستوری از نفاق و خلاف
کسی که از طرف عدل حق نداشت عدول
اشاره کرده و تحریک سازد از اطراف
که بر زنند به یکباره پشم و پنبه او
بزخم مندفه ظلم و کینه چون نداف
همی بتازند آن جاهلان بدانایان
چنانکه سبع سمان زیر پای سبع عجاف
مسافران را عوعو کنان براه از دور
شوند همچو سگان قبیله بر اضیاف
درون روند تهی دست و چون برون آیند
ز سیم دامنشان پرچو دکه صراف
تمام آکل و ماکول جنس یکدیگرند
مرتبا ز اراذل بگیر تا اشراف
یکی درد دل اصداف بهر مروارید
یکی ز گوهر آبستن است چون اصداف
به نیزه طمع انجیده اند شانه عدل
چو شانه عربان از سنان ذوالاکتاف
درون محکمه بر ناز و عشوه افزایند
از آن سپس که ستانند رشوه قدر کفاف
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نقد و تحلیل وضعیت قضاوت و عدالت در جامعهای اشاره دارد که در آن فساد و بیعدالتی حاکم است. شاعر به توصیف وزیران و مقامات نالایق میپردازد که در سایه ظلم و فساد، حقوق مردم را نادیده میگیرند و به منافع شخصی خود میپردازند. او از سیستم قضایی انتقاد میکند که تحت تاثیر قدرتهای پنهان و فساد قرار دارد و به جای اجرای عدالت، منافع گروهی و نفاق را دنبال میکند. همچنین اشاره میشود که مردم در پی عدالت هستند، اما در برابر ظلم و ستم قرار دارند و دچار سختی و مشکلات اقتصادی هستند. در نهایت، متن به تصویر کشیدن فضایی میپردازد که در آن عدل و انصاف به طور کامل نادیده گرفته شده و ناامیدی و ستم بر جامعه حاکم شده است.
هوش مصنوعی: قضاوت و عدالت در وضعیتهایی به قدری شدید و تاثیرگذار است که دیگر هیچ چیزی از آن باقی نمیماند و همه چیز تحت تأثیر قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: در جستجوی نشانههای عدالت در این دو سوی قاف، که از بالای این پرندهی افسانهای، سیمرغ، به قلهی قاف رسیدهایم.
هوش مصنوعی: وزیر در زیر پوشش خواب به بیان نظرات خود میپردازد، اما نمیتواند حقیقت را بگوید مگر اینکه زیر آن پوشش باشد.
هوش مصنوعی: این وزیر پست و بیارزش، مانند غلافی است که شمشیر حقیقت را در خود پنهان کرده است.
هوش مصنوعی: این شعر به نوعی به موضوعاتی چون بزرگی و محدودیت اشاره دارد. میتوان گفت که برخی چیزها بسیار بزرگتر از آن هستند که در یک قالب معمولی یا مکان خاص جای بگیرند، و این موضوع نشاندهنده نوعی تناقض یا ناهماهنگی است. به نوعی به بیان این حقیقت میپردازد که بعضی از خواستهها یا شخصیتها نمیتوانند در چهارچوبهای متعارف جای بگیرند.
هوش مصنوعی: نگاه پرمحبت آل مکرم به مردم ایران مانند توجه جنگجویان به بنیهاشم است، یعنی با ارادتی خاص و احترام فراوان به آنها نگریستند.
هوش مصنوعی: یک مشاوره به نام "بدرالعدل" تأسیس شده است که محلی است برای تقویت ایمان و حفظ انصاف.
هوش مصنوعی: فاضل خلخالی در آن جایگاه نشسته است، همانگونه که شیخ مهدی کاشی در جلسهای مرتبط با اوقاف حضور دارد.
هوش مصنوعی: برادران وطن را به عنوان دشمن خود در نظر بگیرید، زیرا حسادت و کینه از ویژگیهای ذاتی و فطری انسانها است.
هوش مصنوعی: وزیر پستفطرت وقتی به آزار فرد بیگناهی میپردازد، برای او همچون زنجیری به درد میافتد و در روز جنگ به ذلت و نادانی گرفتار میشود.
هوش مصنوعی: این بیت به انتقاد از گروهی میپردازد که در مسائل عدالت، همپیمان باطل هستند و به خاطر منافع خود با آنها همکاری میکنند. این افراد به جای تکیه بر حقیقت و انصاف، به ستم و ناعدالتی دامن میزنند.
هوش مصنوعی: بدن انسان با چند نفر مشورت میکند و برای آنها دستوری میدهد که از نفاق و اختلاف دور باشند.
هوش مصنوعی: کسی که به انصاف و عدالت پایبند است، نباید از مسیر حق منحرف شود و نباید دیگران را به تحریک وادارد.
هوش مصنوعی: به ناگاه بر او میتازند و لباسهایش را پاره میکنند، همچنان که در جایی که کینه و ظلم حاکم است، پشمی از چرخ میریزد.
هوش مصنوعی: جاهلان مانند درندگان گرسنه به دانشمندان حمله میکنند و بر آنان تسلط پیدا میکنند، درست مانند حیوانات چاقی که بر حیوانات لاغر فشار میآورند.
هوش مصنوعی: مسافران را به برافروختن وادار کن تا از دور به راه بیفتند، مانند سگهایی که از قبیله خود به سوی مهمانها میشتابند.
هوش مصنوعی: افرادی که در دل مشکلات هستند و هیچ چیزی در اختیار ندارند، وقتی که به دنیای بیرون میآیند، مانند کسانی هستند که دامنشان پر از سکهها و داراییها میشود.
هوش مصنوعی: همه چیزهایی که میخوریم و مینوشیم، در نهایت با هم ارتباط دارند. به طور مداوم از افراد بیارزش یاد بگیر و تجربه کن، تا به افراد برجسته و دارای افتخار نزدیکتر شوی.
هوش مصنوعی: یکی از دردهای دل، همانند صدفی است که برای به دست آوردن مروارید تلاش میکند. یک نفر دیگر هم مثل آن صدف، در درون خود گوهری پرورش میدهد.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به تشبیه شانهی عدالت به شانهی عربها پرداخته است که بر روی نیزههای خود اتکاء کردهاند. منظور از این تصویر، استحکام و قدرت عدالت است که به گونهای با تمثیل شانهی قوی و محکم عربها به تصویر کشیده میشود. به نوعی، این بیت بیانگر امید به برقراری و استقرار عدالت در جامعه است.
هوش مصنوعی: در دادگاهها برای جلب توجه و نشان دادن زیباییهای خود تلاش میکنند، زیرا با پرداخت رشوه میتوانند حق خود را بگیرند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بیا بیا که توی شیر شیر شیر مصاف
ز مرغزار برون آ و صفها بشکاف
به مدحت آنچ بگویند نیست هیچ دروغ
ز هر چه از تو بلافند صادقست نه لاف
عجب که کرت دیگر ببیند این چشمم
[...]
نه هر که قوّت بازوی منصبی دارد
به سلطنت بخورد مال مردمان به گزاف
توان به حلق فرو بردن استخوان درشت
ولی شکم بدرد چون بگیرد اندر ناف
دو یار همدم و یک شیشه ای ز باده صاف
اگر رسد به تو این آرزو زهی الطاف
به از کدورت زهد ریاست باده صاف
بیار باده که بالای طاعت است انصاف
کجاست خانه آن ماه خانگی که کنیم
ز شوق صاحب خانه به گرد خانه طواف
غلام پیر مغانم که لطف مشرب او
[...]
نهاد پیر مغان بر کفت چو باده صاف
به عذر توبه دگر خویشرا مدار معاف
ز چاک پیرهنم دوختن چه سود ایدل
مرا که گشته ز تیغ فراق سینه شکاف
شکست قلب همه اهل عشق مژگانت
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.