گنجور

حاشیه‌ها

سید محمد محمد علیان لاریجانی در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۴ مرداد ۱۳۸۷، ساعت ۲۲:۲۵ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۰ - بیان آنک کشتن و زهر دادن مرد زرگر به اشارت الهی بود نه به هوای نفس و تامل فاسد:

در این ابیات مولانا سعی کرده تا مواردی را که در آن یکی از خواص خداوند بر اساس الهامات خود دست به کارهائی می زند که در ظاهر خلاف عقل است و حتی ظلم می نماید را توضیح دهد.
در مواردی ما با استفاده از معیارهای زمینی نمی توانیم حقیقت اعمال را دریابیم.
در قرآن نیز آمده است که چه بسا اعمال و رویدادهای که شما دوست ندارید و برای شما مفید است و چه بسیار اعمالی که شما دوست دارید و برای شما مفید نیست.
پس با ظاهر اعمال نمی توان درستی آنها را محک زد.
انتقادی که به این تفکر وارد است این است که معیار اینکه چه کسی واقعا" از خواص است و به واقع از عالم بالا این اعمال به ظاهر ظالمانه را انجام می دهد مشخص نیست و بنابراین می توان از این مورد سوء استفاده نمود و اعمال جابرانه را به توجیه دستورات غیب بودن به راحتی انجام داد و دهان مخالفان را به بهانه دشمنی با غیب و خداوند بست.

ناشناس در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۳ مرداد ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۵۷ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۴۰:

بیت سوم "گذارد "درست است
بیت دهم "نمیآید" درست است
دربیت 12" دبستانی"
بیت 15 به پیچانی مناسبتر از بپیچانی است
بیت39 گاه الوانی
---
پاسخ: با تشکر از شما، به جز مورد بیت 15 جایگزینیها مطابق نظر شما انجام شد. در بیت 15 «بـ» پیشوند فعل است و نه ترکیب دو کلمه‌ی «به» و «پیچانی» و تصور می‌شود صورت حاضر درست‌تر باشد.

محمد خاکشور در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۳ مرداد ۱۳۸۷، ساعت ۱۲:۰۳ دربارهٔ ابوسعید ابوالخیر » رباعیات نقل شده از ابوسعید از دیگر شاعران » رباعی شمارهٔ ۴۵:

این رباعی به نام محمدرضا نوعی خبوشانی نیز ثبت شده است و سند متقنی دردست نیست که کدام درست است وتنها با تکیه برشیوه بیانی ومقطع زمانی زندگی آن دو محتمل است که این شعر باتوجه به نزدیکی اش به سبک هندی متعلق به نوعی خبوشانی باشد

سعید در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۳ مرداد ۱۳۸۷، ساعت ۰۰:۴۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۰۶:

عشق است مولانا

سید عبدالنبی در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۲ مرداد ۱۳۸۷، ساعت ۱۳:۵۰ دربارهٔ خیام » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۵۴:

با درود
از زیبا ترین اشعار خیام و اندیشه های انسان است؛
مانند این شعر حافظ که میفرمایند:
جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنه
چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند
بدرود

A.S.Arjmand در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۳۱ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۲۲:۲۳ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶:

شعر جاودانه علی ای همای رحمت شهریار تضمین از این بیت لسان الغیب میباشد

س. الف طبیبی در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۳۱ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۳۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » رباعیات » رباعی شمارهٔ ۵۲۰:

از شبنم عشق خاک آدم گل شد
صد فتنه و شور در جهان حاصل شد
صد نشتر عشق بر رگ روح زدند
یک قطره از آن چکید و نامش دل شد
این رباعی از ابو سعید ابوالخیر ذکر شده است

محمد آصف مهری- کابل، افغانستان در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، یکشنبه ۳۰ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۱۱:۰۳ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۰۳:

این غزل توسط استاد محمد هاشم چشتی در قالب آهنگ (یا کمپوز) درآمده است که شنیدن آن به شما حال و هوایی دیگری میدهد. البته قابل یادآوری است که استاد محمد هاشم چشتی از دوستداران طریقه ای چشتیه ای مبارک بودند که زادگاه اصلی آنها افغانستان میباشد. استاد محمد هاشم چشتی در کشور آلمان و بدست نزدیکترین شاگردش به قتل رسید. انا الله و انا الیه راجعون.

حمید در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۹ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۲۳:۲۲ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۷:

بیت 5 مصرع 2:
روضه امّید تویی...
---
پاسخ: با تشکر، «روضه اومید تویی» با پیشنهاد شما جایگزین شد.

س. ص. در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۹ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۱۱:۱۸ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۳ - ظاهر شدن عجز حکیمان از معالجهٔ کنیزک و روی آوردن پادشاه به درگاه اله و در خواب دیدن او ولیی را:

اغلاط املائی در مصرع اول بیت بیستم :
"شه به جای حاجبان پا پیش رفت"، نه "حاجیان فا پیش"
با تشکر
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح مطابق نظر شما انجام شد (البته بعداً بنا به تذکر جناب رسته «فا» بازگردانده شد).

س. ص. در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، شنبه ۲۹ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۱۰:۱۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۲۱۹:

بیت اول، مصرع دوم :
بجای " شمع " باید " شهد " باشد.
با تشکر
---
پاسخ: مطابق نظر شما، «شمع» با «شهد» جایگزین شد، هر چند مقابله با نسخه‌ی چاپی در این مورد ضروری به نظر می‌رسد.

رسته در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، جمعه ۲۸ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۰۷:۴۷ دربارهٔ نظامی » خمسه » لیلی و مجنون » بخش ۳ - برهان قاطع در حدوث آفرینش:

موضوع: کروی بودن زمین
از بیت 76 تا 86 را بخوانید
از گوی زمین چو بگذری باز
ابر و فلک است در تک و تاز
77
هر یک به میانه دگر شرط
افتاده به شکل گوی در خرط
78
این شکل کری نه در زمین است
هر خط که به گرد او چنین است
79
هر دود کزین مغاک خیزد
تا یک دو سه نیزه بر ستیزد
80
وآنگه به طریق میل ناکی
گردد به طواف دیر خاکی
81
ابری که برآید از بیابان
تا مصعد خود شود شتابان
82
بر اوج صعود خود بکوشد
از حد صعود بر نجوشد
83
او نیز طواف دیر گیرد
از دایره میل می‌پذیرد
84
بینیش چو خیمه ایستاده
سر بر افق زمین نهاده
85
تا در نگری به کوچ و خیلش
دانی که به دایره است میلش
86
هر جوهر فردکو بسیط است
میلش به ولایت محیط است
توضیح کوچک :
جوهر فرد یعنی اتُم
حافظ هم گفته است :

بعد ازینم نبود شائبه در جوهر فرد
که دهان تو بدین نکته خوش استدلالی است .

رسته در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۷ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۰۲:۲۰ دربارهٔ سیف فرغانی » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۱۳۰:

بیت اول را ببینید که بسیار جالب و تامل بر انگیز است
" ای مه و خور به روی تو محتاج
بر سر چرخ خاک پای تو تاج"
" چرخ خاک " چه گونه چرخی است؟
سیف فرغانی هم دوران سعدی بوده است و شیفته ی او.
شادروان ذبیح الله صفا نسخه یی از دیوان او را در سفری در ترکیه یافت و آن را چاپ کرد وگر نه امروزه ما از او بی خبر می بودیم.

رسته در ‫۱۶ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۷ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۰۱:۱۱ دربارهٔ ناصرخسرو » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۳۸:

بیت اول را ببینید:
"گنبد پیروزه‌گون پر ز مشاعل
چند بگشته است گرد این کره‌ی گل "
کره ی گل یعنی کره ی زمین . این نشانه ی آن است که بزرگان ادب ایران زمین و همچنین حکیمان و دانشمندان ابران زمین پیوسته به کروی بودن زمین و حتی در مواردی به گردش کره ی زمین باورد داشته اند .

ف-ش در ‫۱۶ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۶ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۲۴ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۲۴ - نکته گفتن آن شاعر جهت طعن شیعه حلب:

هو
در حاشیه7سطر6درنظر وعمل بحث پایان نیافته
(پیداست خارج از مثنوی منظور است )
ونیز فرقی نمیکند که گفته شاعر با داستانهای قبل مربوط باشد یا نباشدوبحثی ندارد

رسته در ‫۱۶ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۶ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۰۷:۳۶ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۱۴ - در شکایت از روزگار:

پیشنهاد
قصیده ی اول
با عنوان
" اهل دلی ز اهل روزگار نیابی"
از بیت 1 تا 16
قصیده ی دوم
با عنوان : " گر از غم خلاصی طلب کردمی"
از بیت 17 تا 27 ( خود یک غزل بسیار معروفی است)
بیت 19
غلط : بناب
درست : بنات
قصیده سوم
"گر دیده یک اهل دیده بودی"
از بیت 28 تا 39 ( در واقع یک غزل است)
قصیده چهارم
" اهل بایستی که جان افشاندمی"
از بیت 40 تا 50 ( که خود غزل بسیار معروفی بوده است)

قصیده ی پنجم
" گر به دل آزاد بودمی چه غمستی "
از بیت 51 تا 61
غزل ششم
" ای چرخ لاجوردی بس بوالعجب نمائی "
از بیت 62 تا 71
---
پاسخ: با تشکر از شما، ضمن تصحیح غلط اعلام شده، در سازماندهی مجدد قطعات اشعار مورد اشاره در (علاوه بر این تکه) قالب این قطعه/قصیده‌ها تقسیم‌بندی شد:
خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۴۳
خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۲۷
خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۴۵
خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۱۷
خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۱۰
درباره‌ی دسته‌بندی ترجیح داده شد با توجه به سایر مشکلات حل نشده‌ی موجود، فعلاً از ایجاد دسته‌ی جدید یا انتقال اشعار از یک دسته به دسته‌ی دیگر خودداری شود.

رسته در ‫۱۶ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۶ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۰۰:۰۷ دربارهٔ خاقانی » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۳۱۴ - در شکایت از روزگار:

این اشعار در دبوان چاپی در بخش قصاید کوچک به صورت قصیده های جداگانه آمده اند و شایسته است که آن ها را بر اساس ردیف و قافیه تفکیک کنید. برای جدا کردن می توانید مصرع اول ( مطلع) هر یک را به عنوان قصیده استفاده بکنید. به هر حا ل این اشعار نمی تواند جزو قطعات باشد.

رسته در ‫۱۶ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۵ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۴۸ دربارهٔ سنایی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۸۳ - در مدح بهرامشاه:

مطابق چاپ مدرس رضوی
بیت 1
غلط : گر درخت
درست : گرد رخت
بیت 12
غلط : طب
درست : طبع
بیت 15
قصیده در همین جا تمام می شود
بیت 26
غلط : عذره
درست : عذرت
بیت 35
غلط : گرد آن گردار
درست : گرد آن گرد ار
بیت : 36
مقبلا
در پاورقی : مبتلا ( که به نطر بهتر می آید)
بیت 44
"کره ی خاکی" نشانه ی آن است که در ایران پیوسته باور به کروی بودن زمین داشته اند ، نظامی و مولوی هم به آن تاکید کرده اند و در متن بسیاری آثار منجمان و ریاضی دانان هم بر آن تاکید شده است در حالی تا قرن ها بعد در اروپا گالیله و امثال او را محاکمه می کردند و حتی برخی را هم برای کفر باور به کروی بودن زمین در آتش می سوزاندند.
بیت 46
علط : اندرین
درست : اندر آن
بیت 47 مصرع دوم
درست : حصه ی تو هان بده انصاف، گر دین پروری
بیت 48 مصرع دوم
درست : والله ار یک دم از الا لله هرگز برخوری
بیت 53
جهیدن
درست : چخیدن
بیت 59
قصیده در این جا تمام می شود و از بیت بعد قصیده ی جدیدی آغاز می گردد
پیش از بیت 60
عنوان " این قصیده ی غرا از زاده ی سرخس است "
ادامه دارد تا بیت 143

از بیت 144 تا آخز را جدا بکنید که خودش قصیده ی جدا است که بسیار جالب و تکان دهنده است هم برای ما و هم برای آیندگان هم چنان که برای خود شاعر تکان دهنده بود است .

بیت 148
غلط: پالیزه
درست : پاکیزه
بیت 151
غلط: این گفته که بتانی وان گفته که نستانی
درست : این گفته که بستانی وان گفته که نستانی

ava در ‫۱۶ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۵ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۴۷ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب پنجم در رضا » بخش ۱ - سر آغاز:

بیت دوم:
پراکنده گویی حدیثم شنید.
پراگنده گو نوشته شده که در جستجو اشکال ایجاد میکند.
---
پاسخ: احتمالاً نقل نسخه‌ی چاپی همین بوده باشد (پراگنده به جای پراکنده) که در این صورت جایگزینی آن با صورت امروزی این کلمه صحیح نیست.

رسته در ‫۱۶ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۵ تیر ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۰۸ دربارهٔ سنایی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۷۱ - در مدح خواجه مردانشاه:

مطابق چاپ مدرس رضوی
بیت اول
غلط : مه
درست : همه ی
بیت 17
واژه های : گه فّر و براه
در پاورقی : گه بادافراه ( که به نظر بهتر می آید)
بیت 20 مصرع دوم
اصل متن : حسب این حال براین جمله رهی هست گواه
پاورقی : حسب این حال بر این قول رهی نیست روا
---
پاسخ: با تشکر، تصحیحات مطابق فرموده اعمال شد.

۱
۵۳۴۶
۵۳۴۷
۵۳۴۸
۵۳۴۹
۵۳۵۰
۵۳۷۰