... در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۸:۵۲ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۱۰۳ - مثل آوردن اشتر در بیان آنک در مخبر دولتی فر و اثر آن چون نبینی جای متهم داشتن باشد کی او مقلدست در آن:
من یه مطلب در جواب دوستی برای قسمت بعدی مثنوی (بخش 104) نوشتم که به ابیات این صفحه مربوط میشه.
اول از همه عرض کنم که من شیفته مولوی ام (اگه لایق شیفتگی باشم) به خاطر همین تمام سعیم رو می کنم که وقتی بحث علمی شکل می گیره ذهن و زبانم از تعصب دور باشه و فقط بنا به دلایل علمی حرف بزنم. هرچند امکانش هست یه جاهایی موفق نشم که در این صورت تذکر بدین که بیدار شم.
خدمت شما عرض کنم که شما که قطعا مطالعات و سوادتون از من بیشتره، باید بدونین که اثری مثل مثنوی رو نباید انقد سطحی دید. احتمالا در مورد نظر مولوی راجع به زن شما به بیت «وصف حیوانی بود بر زن فزون…» اشاره دارید. فکر می کنم شما حتی در سطحی ترین حالت هم برداشت درستی از نحو جمله نداشتین. این مصراع (با فرض برداشت تحت اللفظی ترین معنی) به این معنی نیست که زن از حیوان کمتره، بلکه معنیش اینه که صفات حیوانی (نفسانی) بر زن غلبه داره. به همین خاطره که میلش (مانند حیوان) به رنگ و بو هست. می بینید که بلافاصله در بیت بعد همین مفهوم رو گسترش میده و میگه خر وقتی رنگ و بوی سبزه زارو شنید دل و دین باخت و همه چی رو فراموش کرد. دوست عزیز این وصف حیوانی که مولوی میگه چیزی جز احساسات و هیجانات نیست. مثال خر در بیت بعد این موضوع رو روشن میکنه که خر مغلوب احساسات میشه و نمیتونه با منطق تصمیم بگیره.
این در واقع اشاره به همون مساله میکنه که در زن احساسات و عواطف بر منطق غلبه داره (که شاید مهمترین مظهر تعالی وجود زن همین عواطف باشه) و در مرد بالعکس. بعید میبینم کسی منکر این واقعیت بشه. یعنی مولوی هیچ چیزی خارج از دایره ادب نگفته.
امید صالحی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۸:۴۵ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۲۱ - نمودن شاپور صورت خسرو را بار دوم:
«چو بر زد بامدادان بور گلرنگ...» (نسخه مرحوم دستگردی)
... در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۸:۴۲ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۱۰۴ - فرق میان دعوت شیخ کامل واصل و میان سخن ناقصان فاضل فضل تحصیلی بر بسته:
من این حاشیه رو چند روز پیش نوشتم ولی ظاهرا منتشر نشده.
سلام سید حبیب بزرگوار
اول از همه عرض کنم که من شیفته مولوی ام (اگه لایق شیفتگی باشم) به خاطر همین تمام سعیم رو می کنم که وقتی بحث علمی شکل می گیره ذهن و زبانم از تعصب دور باشه و فقط بنا به دلایل علمی حرف بزنم. هرچند امکانش هست یه جاهایی موفق نشم که در این صورت تذکر بدین که بیدار شم.
خدمت شما عرض کنم که شما که قطعا مطالعات و سوادتون از من بیشتره، باید بدونین که اثری مثل مثنوی رو نباید انقد سطحی دید. احتمالا در مورد نظر مولوی راجع به زن شما به بیت «وصف حیوانی بود بر زن فزون…» اشاره دارید. فکر می کنم شما حتی در سطحی ترین حالت هم برداشت درستی از نحو جمله نداشتین. این مصراع (با فرض برداشت تحت اللفظی ترین معنی) به این معنی نیست که زن از حیوان کمتره، بلکه معنیش اینه که صفات حیوانی (نفسانی) بر زن غلبه داره. به همین خاطره که میلش (مانند حیوان) به رنگ و بو هست. می بینید که بلافاصله در بیت بعد همین مفهوم رو گسترش میده و میگه خر وقتی رنگ و بوی سبزه زارو شنید دل و دین باخت و همه چی رو فراموش کرد. دوست عزیز این وصف حیوانی که مولوی میگه چیزی جز احساسات و هیجانات نیست. مثال خر در بیت بعد این موضوع رو روشن میکنه که خر مغلوب احساسات میشه و نمیتونه با منطق تصمیم بگیره.
این در واقع اشاره به همون مساله میکنه که در زن احساسات و عواطف بر منطق غلبه داره (که شاید مهمترین مظهر تعالی وجود زن همین عواطف باشه) و در مرد بالعکس. بعید میبینم کسی منکر این واقعیت بشه. یعنی مولوی هیچ چیزی خارج از دایره ادب نگفته.
امید صالحی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۷:۵۵ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۲۰ - نمودن شاپور صورت خسرو را بار اول:
«خبر دادندش آن فرزانه پیران» (نسخه مرحوم دستگردی)
امید صالحی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۷:۵۰ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱۹ - رفتن شاپور در ارمن به طلب شیرین:
«کشیشانی بدو در سالخورده» (نسخه مرحوم دستگردی)
امید صالحی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۷:۴۳ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱۸ - حکایت کردن شاپور از شیرین و شبدیز:
«نظر کردن که در دل داد دارد؟ سر پیوند مردم زاد دارد؟» (نقل از نسخه مرحوم دستگردی)
حسین مهدوی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۰۳ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۹ - جنگ اول گرشاسب با لشکر بهو:
دربیت " یکی کودک نورسیده ست زوش...." احتمال میدهم که زو به غلط ضبط شده باشد.یحتمل رو درست است.یعنی چهره گرشاسپ به کودکی نورسیده می ماند.خاصه که در مصرع بعدی به بهو میگویند هنوز صورتش ریش ندارد.
حسین مهدوی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۳:۱۲ دربارهٔ اسدی توسی » گرشاسپ‌نامه » بخش ۲۹ - جنگ اول گرشاسب با لشکر بهو:
در بیت " به چهره چو انگشت هریک به رنگ ....." واژه انگشت به کسر گ باید خوانده شود.انگِشت ، زغال و چوب سوخته و سیاه معنی میدهد.
سید محمد ازغندیa۱۳۲۵ در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۱:۱۴ دربارهٔ سعدی » مواعظ » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۶ - در ستایش حضرت رسول (ص):
بنظرمیرسد نتاباد نزدیکتر به معنی بوده وازتکرار نتابد یانتابند که دربیتی دیگراورده شده وخلاف فصاحت شیخ اجل است مناسبترباشد وشاید الف دوم درکلمه نتاباد دراستنساخ افتاده باشد
سید محمد ازغندیa۱۳۲۵ در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۱:۰۶ دربارهٔ سعدی » مواعظ » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۶ - در ستایش حضرت رسول (ص):
کلمه نتباد بغیراز نرساندن معنی ازنظر لغوی نیز بنظرنمیرسد درست باشد وزن شعرهم دچاراشکال میشود ولی چون دربیتی دیگرنتابند رااورده است ازکلام فصیح شیخ اجل دوراست که دراینجا هم نتابد یا نتابند باشد بازنزدیکتربه لفط ومعنی کلمه نتاباد است که معنی کاملی میتواند داشته باشد وشاید دراستنساخ الف ان افتاده باشد
امیراحسان در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۲۰ دربارهٔ نظامی » خمسه » مخزن الاسرار » بخش ۴۶ - مقالت چهاردهم در نکوهش غفلت:
بی‌خبر آن مرد که چیزی چشید
کش قلم بی‌خری درکشید
مصراع دوم بی خبری درسته فکر می کنم.
امیرعلی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۰۹ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر ششم » بخش ۶ - صبر فرمودن خواجه مادر دختر را کی غلام را زجر مکن من او را بی‌زجر ازین طمع باز آرم کی نه سیخ سوزد نه کباب خام ماند:
ایا این همان است که وصفش کرد ؟!
هو اصول اصول اصول دین ؟؛!
ایزد مهر در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۰۹ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۹:
بتا= beta
از مصدر تاییدن در قدیم
به معنای مراقب باش.
این مصدر امروزه به شکل پاییدن تغییر شکل یافته
مسرور در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۳:۰۱ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر پنجم » بخش ۱۰۳ - مثل آوردن اشتر در بیان آنک در مخبر دولتی فر و اثر آن چون نبینی جای متهم داشتن باشد کی او مقلدست در آن:
با چشم این دوران نمیتوان فرهنگ و تمدن گذشتگان را نقد کرد،حضرت علی نیز بعد از پیروزی در جنگ جمل به عایشه فرمودند؛مگر نشنیده ای که پیامبر فرموده اند زنان باید در خانه بنشینند...
چه بسا ما نیز در دوران سعدی و مولوی و ماقبل تر بودیم به این نتیجه میرسیدیم که بهترین کار برای زنان در خانه ماندن است و لا غیر!
اما امروزه با گسترش علم و دانش در جوامع بشری و بالا رفتن سطح سواد عامه و ورود نسوان به پهنه علم و دانش و ابعاد اجتماعی،اقتصادی و حتی سیاسی،دیگر حتی سرسخت ترین علما نیز نمیتوانند مواضعی اینچنینی در مورد زن داشته باشند،چون مسلما مورد حجم عظیمی از انتقادات واقع می شوند.
شاید اگر این بزرگان ادب هم در زمان ما میزیستند این دیدگاه های زن ستیزانه را که در آن دوران خریدار داشت هرگز مطرح نمیکردند و یا شاید اگر حال زنده بودند با شعری یا عبارتی یا اشارت و کنایتی در جوابمان زن مراد در اشعارشان را مثلا هوی و هوس و طور دیگری تعریف میکردند و ما را در درک ناصواب مغز کلام مورد نکوهش قرار میدادند.
والله اعلم
میثم در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۲:۴۵ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۰۹:
درستش هر چی باشه ولی
ننوشت "کلامی و سلامی" نفرستاد
و
پیکی ندوانید و "پیامی" نفرستاد
و
"دیری" است
قشنگ تره :)
جعفر مصباح در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۲:۳۲ دربارهٔ شیخ محمود شبستری » گلشن راز » بخش ۳۰ - جواب:
جزء جزء عالم خلقت پر از زیبائی است
کلِّ آن دارد نشان ازمُهر یزدان، باش هوش
آن که گوید کلّ را بر گیر و جزء را واگذار
گرگ و ببرباید شناخت اندر مداوای وحوش
جزء ها گر از تناسب کل شود زیبا شود
کی توان دید کلّ را گر جزء باشد پرده پوش
ج.م.
بردیا در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۱:۵۲ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۲ - قصیده:
بیت 26 مصرع دوم ظالم درست است
بردیا در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۱:۴۳ دربارهٔ امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۲ - قصیده:
بیت بیست و سوم قافیه " نگونسار " است که به اشتباه " نگونساز " نوشته شده است
دان یئلی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۲۰:۴۲ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۳۶:
دوش بیماری چشم تو ببرد از دستم
امید صالحی در ۸ سال و ۶ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ساعت ۰۸:۵۳ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۲۳ - پیدا شدن شاپور: