گر می خواهی که سرّ اوحی بینی

دیده بگشای تا تماشا بینی

من من گویم ولیک او را خواهم

تو او گویی ولیک خود را بینی

سرمایهٔ عمر ابن آدم نفسی است

پیرایهٔ ملک جمله عالم هوسی است

کاری بکن اکنون که تو را دسترسی است

در زیر زمین شاه جهاندار بسی است

تا در نرسد وعده هر کار که هست

سودت نکند یاری هر یار که هست

تقدیر به هر قضای ناچار که هست

در خواب کند هر دل بیدار که هست

چون هستی تو به نیستی آلوده است

غم خوردن نیک و بد او بیهوده است

هیهات که نا آمده را حاصل نیست

افسوس که آنچ رفت چون نابوده است

ره رو همه در حمایت صدق خود است

در راه خدا رهرو و رهبر خرد است

با عُجب و غرور سخت بد باشد نیک

بد نیک بود چو معترف شد که بد است

زین سان که تو را بی خودی و بی خبری است

چون حال تو را دید به صد چشم گریست

با خویشتن آی این همه غفلت چیست

گر مرد رهی بهتر ازین باید زیست

ای گل چو زغنچه نوبهارت کردند

پاکیزه تر از آب زلالت کردند

در حال کشیدی تو سر از رعنایی

تا از سر دست پایمالت کردند

ای دل اگرت زنفس معزول کنند

میلت سوی مقبلان مقبول کنند

هرگه که تو قدر قرب حق نشناسی

ناچار به باطلیت مشغول کنند

ای دل عمری گذاشتی در پندار

وقت است که از خواب درآیی یک بار

رو کشتهٔ تیغ عشق شو در غم او

افسوس نباشد که بمیری مردار؟

جان در تن تو نفس شماری بیش است

و این کالبد تو یادگاری بیش است

گیرم که جهان به جملگی ملک تو شد

ای هیچ ندیده کار و باری بیش است

ای خواجه اگر تو را سعادت خویش است

ایمن منشین زآنچ تو را در پیش است

زاینها که تو مال و ملک می پنداری

جز مرداری و مُردریگی بیش است

ای اطلس دعوی تو را معنی بُرد

فردا به قیامت این عمل خواهی بُرد

شرمت بادا اگر چنین خواهی زیست

ننگت بادا اگر چنین خواهی مُرد

هان تا تو ببندی به مراعاتش پشت

کاو با گل نرم پرورد خار درشت

هان تا نشوی غزّه به دریای کرم

کاو بر لب بحر تشنه بسیار بکشت

آن نیست جهان و جان که پنداشته‌ای

این است ره وصل که بگذاشته‌ای

آن چشمه خورد خضر ازو آب حیات

در منزل تست لیکن انباشته‌ای

گر زانک تو صاحبدل و صاحبنظری

باید که به گل به چشم عبرت نگری

حیف است عظیم شاهدی چون گل را

در زیر لگد سپرده از بی خبری

ای دل زشراب جهل مستی تاکی

وای مست شونده لاف هستی تاکی

وای غرقهٔ بحر غفلت ار ابر نئی

تر دامنی و هواپرستی تاکی

ای دل چو شمار کارها خواهد بود

از خود به بطالتی چرایی خشنود

زان پیش که سرمایه زیان بیند و سود

سودی بطلب وگرنه چون رفت چه سود

ای دل تو بدین حال چرایی خشنود

کز عمر گذشته هیچ سود تو نبود

خود را دریاب اگر نه چون مایه برفت

بسیار بگویی تو که افسوس چه سود

از سود و زیان خود به در نتوان بود

بر مایهٔ کس زیر و زبر نتوان بود

بد بودن و حال خویش نیکو دیدن

آن بد باشد کز آن بتر نتوان بود

گر عمر بود تو را فزون از پانصد

افسانه شوی عاقبت از روی خرد

باری چو فسانه می شوی ای بخرد

افسانهٔ نیک شو نه افسانهٔ بد