با یار نو از غم کهن باید گفت

لابد بزبان او سخن باید گفت

لا نفعل و افعل نکند چندین سود

چون با عجمی کن و مکن باید گفت

در شب چه روی در ره باریک‌تر از موی

چون روز همی بر در خود راه نبینی؟

چون بر در خود چشم تو بر کوه نیفتد

در چشم کسان چه بود اگر کاه ببینی؟

به حل و عقد سخن هم به کدخدایی عقل

هر آنچه کلک تکلف بدو رسد بکنم

به عون ایزد و تأیید بخت و مایه فضل

هر آنچه دست تصرف بدو رسد بکنم

با ماه هم منازل و با باد هم لگام

با ابر هم مشارب و با رعد هم زمام

گه روی سوی خلّخ و گه روی سوی مصر

گه خوابگه به یثرب گه آبخور به شام

فقلت لقلبی و الخطوب فنون

تسل فهذا الادلاج جنون

و خل المطایا لا تزایل سرحها

فان نهایات الحراک سکون

تا گردش زمانه وارون بدو چه کرد؟

گیتی چه باخت با وی و گردون بدو چه کرد؟

تا چرخ نامهذب مفتون ازو چه خواست؟

یا بخت ناممیز مجنون بدو چه کرد؟

معلوم نشد که بریشان جهان چه کرد؟

در حق هر دو آن فلک اندر نهان چه کرد؟

با آن جوان و پیر در اثنای کر و فر

گردون سفله طبع خرف ناگهان چه کرد؟

با دل گفتم چو از حضر شاد نه ای

وز بند زمانه یکدم آزاد نه ای

در تجربه های دهر استادان را

شاگردی کن، کنون که استاد نه ای

نه هر که گام تواند زدن ببیدا در

سنان و تیغ تواند زدن بهیجا در

بسوی معرکه غزو مرد وار بتاز

که زن چو مرد باستد بصحن بطحا در

معلوم من نشد که سرانجام او چه بود؟

وز تلخ و شور در قدح جام او چه بود؟

از دست ساقیان تعدی روزگار

حظ دهان و مدخر کام او چه بود؟

پیک قضا بداد بتن ها پیام مرگ

شد استوار در هدف جان سهام مرگ

ساقی مرد افکن احداث روزگار

اندر فکند باده باقی بجام مرگ

معلوم من نشد که زمانه کجاش برد

در بزم روزگار کجا خورد صاف و درد‌

دست امل ورا به کدامین طرف فکند

پای اجل ورا به کدامین زمین سپرد

هنگام گل و لاله و ایام بهار است

عالم چون رخ خوبان پر نقش و نگار است

نرگس به چمن در صنمی سبز لباس است

سوسن به صف اندر پسری سیم‌عذار است

در دیده نه جز نقش خیالت دارم

هر سو که نگه کنم تویی پندارم

یک باطن پر ز اشتیاقت دارم

پیراهن ماتم فراقت دارم

این الکرام المؤاخی کنت بینهم

بین لنا این مثواهم و این هم

قالو قضوا نحبهم جلا و قاطبة

لما قضی الدهر بالاجال دینهم

از بعد آن زمانه ندانم کزو چه خواست؟

چرخش ز حادثات بیفزود یا بکاست؟

از کر و فر بخت بعز ماند یا بذل؟

در جستجوی رزق بچپ رفت یا براست؟

ای جهان از تو شیر نر در بر

روزگار از تو یافته هر سر

ای جهان از تو سیرتر در بر

روزگار از تو تافته هر سر

افروخته بهر طرف از گل چراغها

چون روی دلبران شده از لاله باغها

امراض حرص و مایه سوداء وداء عجب

بیرون کشیده باده لعل از دماغها

بتازی و ترکی بتازی ازین پس

چو بر حلبه عشق لختی بتازی

ببازی در این کوی آخر دل و جان

اگرچه درآئی باول ببازی

جان کیست که او رنج گزند تو کشد؟

تن کیست که آسیب کمند تو کشد

دستم چون کمانهای بلند تو کشد

بر پای دهم بوسه چو بند تو کشد