گنجور

 
شیخ محمود شبستری

روی گازر سیه شد از خورشید

جامه بنگر که خود شده است سپید

گر نبودی وجود خار کثیف

گل نگشتی چنین لطیف و نظیف

چون بخارش نه خار یکسو شد

گل نکو رنگ و شکل و خوشبو شد

زان کشیده است پوست بر به و سیب

تا کند دفع تلخی و آسیب

جر نفع و صفا کند ز درون

دفع ضر هوا کند به برون

بد برای بدی برون انداخت

به از این به بگو که داند ساخت

ناخن و موی گر نیفزاید

آفت و عیب در مزاج آید

قطع آن چون ضرورت است از آن

تا نیابی الم ندارد جان

سخت بیخش برای خاریدن

بی الم در زمان بریدن

لذت جنت از جحیم بود

داند آن کس که او حکیم بود

مزۀ نان گرسنگی دارد

آب بی تشنگی بنگوارد

راحت مرهم از الم باشد

ورنه هستیش کالعدم باشد

هیچ بی خرده ناید از باری

هان و هان تا تو خرده نشماری

خرده گیری نشان خودرایی است

خرده بینی نشان بینایی است

 
 
 
عنصری

چون بیامد بوعده بر سامند

آن کنیزک سبک زبام بلند

برسن سوی او فرود آمد

گفتی از جنبشش درود آمد

جان سامند را بلوس گرفت

[...]

مسعود سعد سلمان

چیست آن کاتشش زدوده چو آب

چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب

نیست سیماب و آب و هست درو

صفوت آب و گونه سیماب

نه سطرلاب و خوبی و زشتی

[...]

ابوالفرج رونی

ثقة الملک خاص و خازن شاه

خواجه طاهر علیک عین الله

به قدوم عزیز لوهاور

مصر کرد و ز مصر بیش به جاه

نور او نور یوسف چاهی است

[...]

سنایی

ابتدای سخن به نام خداست

آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست

خالق الخلق و باعث الاموات

عالم الغیب سامع الاصوات

ذات بیچونش را بدایت نیست

[...]

وطواط

الترصیع مع التجنیس

تجنیس تام

تجنیس تاقص

تجنیس الزاید و المزید

تجنیس المرکب

[...]