زنده نبود آن دلی کز عشق جانان باز ماند
مرده دان چون دل ز عشق و جسم از جان باز ماند
جای نفس و طبع شد کز عشق خالی گشت دل
ملک دیوان شد ولایت کز سلیمان باز ماند
جان چو کار عشق نکند بار تن خواهد کشید
گاو آخر شد چو رخش از پور دستان باز ماند
این عجب نبود که اندردست خصمان اوفتد
ملک سلطانی که از پیکار خصمان باز ماند
عاشقان را نفرتست از لقمه دنیا طلب
خوان سلطان را نشاید چون ز سگ نان باز ماند
آن جوانمردان که از همت نه از سیری کنند
پشت بر نانی کزین اشکم پرستان باز ماند
اسب دل چون در قفای گوی همت راندند
چرخ چوگانی از ایشان چند میدان باز ماند
آن زمان کز خویشتن رفتند و در سیر آمدند
جبرئیل تیز پر در راه از ایشان باز ماند
عشق باقی کی گذارد با تو از تو ذره یی
گر تویی تو برفت و پاره یی زآن باز ماند
آن نمی بینی که از گرمای تابستان گداخت
همچو یخ در آب برفی کز زمستان باز ماند
ای پسر برخیز و با این قوم بنشین زینهار
کین جهان پر دشمنست از دوست نتوان باز ماند
گر ز دنیا باز مانی ملک عقبی آن تست
شد عزیز مصر یوسف چون ز کنعان باز ماند
من نپندارم که تأثیری کند در حال تو
خرقه یی با تو گر از آثار مردان باز ماند
دیگران ثعبان سحرآشام نتوانند کرد
آن عصایی را که از موسی عمران باز ماند
سیف فرغانی ز مردم منقطع شو بهر دوست
قدر یوسف آنگه افزون شد که زاخوان باز ماند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به تجربیات عاشقان و تاثیر عشق بر زندگی آنها اشاره میکند. او میگوید که دلهایی که از عشق جدا میشوند، زنده نیستند و همچنان که جسم بدون جان بیمعناست، دل بدون عشق نیز مرده است. عشق مقدس و با ارزش است و کسانی که به دنیا و مال دنیا تمایل دارند، باید از عشق فاصله بگیرند. همچنین، شاعر بر این نکته تاکید دارد که هر کسی که از احساسات و عشق خالص دور شود، به سیری ظاهری و بیمحتوا دچار میشود. در نهایت، او توصیه میکند که باید از دنیا و دشمنیها دوری جسته و به عشق و دوستی نزدیک شد، زیرا این تنها راه برای رسیدن به سعادت واقعی است.
هوش مصنوعی: دلهایی که به عشق معشوق دچار نمیشوند، زنده نیستند و میتوان آنها را مرده نامید. چرا که اگر دل از عشق تهی باشد، مانند این است که جسمی بدون جان باشد.
هوش مصنوعی: در این بیت، گفته میشود که وقتی دل از عشق خالی میشود، فضای آن به گونهای است که نه تنها نفس و روح بلکه طبیعت هم تحت تأثیر قرار میگیرد. در این حالت، سرزمین و قلمرو دچار بینظمی میشود، به گونهای که مقام و قدرت سلیمان نیز نمیتواند مانع این آشفتگی گردد. به عبارت دیگر، عشق و احساسات، نقش مهمی در نظم و آرامش وجود انسان دارند و فقدان آنها، موجب هرج و مرج و بینظمی میشود.
هوش مصنوعی: وقتی جان در عشق فعالیت نکند، جسم دیگر تحمل را نخواهد داشت. مانند اسبی که از ناتوانی به آرامش میرسد، در نهایت به خاطر ناتوانی از بار بر دوش خود آزاد میشود.
هوش مصنوعی: این عجیب نیست که پادشاهی که از نبرد با دشمنان خود کنارهگیری کند، به دست همان دشمنان بیفتد.
هوش مصنوعی: عاشقان به دنیای مادی علاقهای ندارند و به دنبال رضایت خداوند هستند. بر این اساس، مقام و ثروت دنیوی ارزش نمیتواند داشته باشد. همچنین، به دلیل عشق واقعی، افرادی که تنها به دنبال نان و لقمهای برای زندگی هستند، در نظر عاشقان به خوبی و شایستگی نخواهند بود.
هوش مصنوعی: جوانمردان واقعی کسانی هستند که برای رسیدن به هدفهای والا و ارزشها، فداکاری میکنند و از خوشگذرانی و راحتطلبی دوری میکنند. آنها از نان و غذاهایی که میتواند آنها را به سمت زندگی راحتتری بکشاند، دوری میکنند، چرا که نمیخواهند به دنیاپرستانی که تنها به لذتهای زودگذر میپردازند، تبدیل شوند.
هوش مصنوعی: دل مانند اسبی است که با تمام تلاشی که میکند، در پی موفقیت و آرزوهای بزرگ است. هرچقدر هم که تلاش کند و به جلو برود، همچنان برخی از فرصتها و میدانها از او دور میماند و دست نیافتنی به نظر میرسند.
هوش مصنوعی: در زمانی که انسانها از خودشان فاصله گرفتند و به سفر معنوی پرداختند، فرشته جبرئیل با آن بالهای تیز و سریع نتوانست از آنها جلو بزند و در این راه با آنها همراه شود.
هوش مصنوعی: عشق واقعی هرگز نمیتواند فقط به یک بخش کوچک از تو بسنده کند؛ اگر تو خودت را به او بسپاری، عشق به طور کامل در تو حضور خواهد داشت و چیزی از تو از آن جدا نخواهد شد. اگر او برود، باز هم بخشی از عشق در تو باقی خواهد ماند.
هوش مصنوعی: تو نمیبینی که این شخص به خاطر گرمای تابستان، مانند یخی در آب ذوب میشود، مثل برفی که در زمستان باقی مانده است.
هوش مصنوعی: بیا پسر، بلند شو و با این مردم همنشین شو، زیرا این دنیا پر از دشمن است و نمیتوان تنها به دوستان اطمینان کرد.
هوش مصنوعی: اگر از دنیای فانی فاصله بگیری و به دنیای دیگر روی آوری، آنجا مقام و منزلت تو خواهد بود. همانطور که یوسف، که در مصر عزیز و محترم شد، زمانی که از سرزمین کنعان دور مانده بود، به مقام بزرگتری دست یافت.
هوش مصنوعی: من فکر نمیکنم که لباسی که از ویژگیهای مردان بزرگ بر تن تو باشد، تأثیری در وضعیت تو داشته باشد.
هوش مصنوعی: دیگران نمیتوانند آن عصا را مثل عصای موسی که به سحر تبدیل شد، بسازند.
هوش مصنوعی: از جمعیت و همنشینی با مردم دور شو، زیرا برای دوستی و محبت ارزش یوسف زمانی بیشتر میشود که از دیگران جدا باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.