همه افتاده‌اند در تک و تاز
کرده بر تو زبان طعن دراز
چون زفطرت تو بوده‌ای مقصود
همگنان چون برادران حسود،
کارها ساختند بر سر راه
تا ترا در فکنده‌اند به چاه
ساکن قعر چاه ماری چند!
در بن چاه حرص داری چند
اینک آمد نظر کن ای مسکین
بر سر چاه ژرف بشری هین!
در چه انداخت بهر دعوت را
حبل قرآن و دلو عصمت را
بیش از این در میان چاه مپای
دست بر حبل زن، زچاه برآی
خویشتن را زچاه بالاکش
علم عشق بر ثریا کش
چست با کاروان صدق و یقین
سفری کن به مصر علیین
تا ز ناچیز و هیچ، چیز شوی
واندر آن مملکت عزیز شوی
حاسدان تو چون تو را بینند
آن همه بهجت و بها بینند،
همه از گفت خود خجل گردند
اندر آن وقت تنگدل گردند
منشین غافل ار خرد داری
پیشه گیر و بکن نکوکاری
آنچنان زی، درین جهان زنهار
تانگردی خجل به روزشمار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان معانی عمیق و عبرت‌های زندگی می‌پردازد. شاعر به انسان‌ها تذکر می‌دهد که در مسیر زندگی با حسادت و کینه‌توزی دیگران مواجه خواهند شد، اما باید با ایمان و تلاش، از مشکلات عبور کنند. انسان‌ها ممکن است به بخشی از زندگی خود دچار تنگنای فکری و روحی شوند (تشبیه به چاه) و در این وضعیت باید به قرآن و دستورات آن پناه ببرند تا از قعر چاه خارج شوند. شاعر به مردم توصیه می‌کند که به علم و عشق توجه کنند، از ناچیزی فاصله بگیرند و در سراسر زندگی نیکوکاری و صدق را پیشه کنند. در نهایت، بر اهمیتِ آگاه بودن و خود را از مشکلات بالا کشیدن تاکید می‌کند تا از خجالت و نا امیدی جلوگیری شود.
هوش مصنوعی: همه به تو حمله‌ور شده‌اند و زبان‌شان به انتقاد و طعنه دراز است.
هوش مصنوعی: چون سرشت تو اینگونه است، هدف دیگران مانند برادرانی حسود است.
هوش مصنوعی: در مسیر تو موانع و مشکلاتی ایجاد کردند تا بتوانند تو را به دام بیندازند.
هوش مصنوعی: چندین مار در ته چاه به سر می‌برند، در حالی که تو در عمق چاه، در دام طمع و حرص گرفتار هستی.
هوش مصنوعی: حال، ای بیچاره، نگاه کن به عمق چاه تاریکی که انسانیت را در خود فرو برده است!
هوش مصنوعی: به خاطر چه چیزی به این دعوت توجه کردی؟ قرآن را به عنوان ریسمان و دلو را به عنوان وسیله‌ای برای پاکی و عصمت قرار داده‌ای.
هوش مصنوعی: دیگر در چاه نمان، دستت را بر دستان حبل بزن و از چاه بیرون بیا.
هوش مصنوعی: خودت را از چاه رهایی بخش و عشق را به اوج برسان.
هوش مصنوعی: با گروهی از افرادی که راستگو و با ایمان هستند، سفری به سرزمین آرامش و بالاترین مقام‌ها داشته باش.
هوش مصنوعی: برای اینکه از هیچ و بی‌ارزش بودن به حالت ارزنده و محترمی دست یابی، باید در آن سرزمین ارزشمند و گرانبها قرار بگیری.
هوش مصنوعی: زمانی که حسودان تو را می‌بینند، از زیبایی و شکوهت شگفت‌زده می‌شوند.
هوش مصنوعی: همه از آنچه که گفته‌اند شرمنده می‌شوند و در آن زمان دلگیر و ناراحت خواهند شد.
هوش مصنوعی: اگر دارای عقل و دانش هستی، غافل نباش و به انجام کارهای نیک بپرداز.
هوش مصنوعی: در این جهان، به گونه‌ای زندگی کن که در روزگار خود، هیچ گونه حسرت و شرمساری نداشته باشی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.